بازنده جنگ قیمت ها در بازار جهانی نفت کیست؟

ایرنا: اصرار ریاض بر حفظ میزان تولید نفت خود و سقف تولید اوپک به معنای ممانعت از بازگشت ایران به جایگاه سابق خود است، اما آیا این اقدام می تواند در بلند مدت به سود عربستان تمام شود؟

یک کارشناس مسائل نفت و انرژی بر این باور است که « اگر جنگ قیمت در بازارهای جهانی نفت رخ دهد از آنجا که عربستان 10 میلیون بشکه نفت و ایران یک میلیون بشکه نفت در روز صادر می کنند، ضرر هر یک دلار کاهش قیمت نفت برای عربستان ده برابر ایران خواهد بود.»

اعضای اوپک پس از ساعت ها مذاکره پشت درهای بسته در نشست صد و شصت و چهارم این سازمان تصمیم گرفتند، همچنان سقف تولید روزانه ٣٠ میلیون بشکه نفت اوپک را ثابت نگه دارند و پس از آن نیز عبدالله سالم البدری را برای یک سال دیگر در سمت دبیر کلی این سازمان ابقا کردند.

این در حالی است که پیش از آغاز این نشست وزیر نفت کشورمان ضمن هشدار درخصوص به راه افتادن جنگ قیمت در بازار های جهانی نفت به اعضای اوپک اعلام کرد که ایران تولید نفت خود را افزایش خواهد داد حتی اگر بهای نفت به 20 دلار در هر بشکه سقوط کند. زنگنه خطاب به برخی از اعضای اوپک گفته بود وقت آن است که برای بشکه های نفت ایران جا باز کنید.

در واکنش به سخنان زنگنه، وزیر نفت عربستان عنوان کرد این کشور قصد ندارد تولید نفت خود را کاهش دهد. در این میان عراق نیز عنوان کرده قصد دارد میزان تولید خود را تا 4 میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

دکتر نرسی قربان کارشناس اقتصاد انرژی و تحلیل گر مسائل نفت در گفتگو با فرارو می گوید: «در دو سه سال گذشته ایران به طور متوسط روزانه 4 میلیون بشکه نفت در روز تولید کرده است و فقط به دلیل وضع تحریم ها در شش هفت ماه اخیر تولید نفت این کشور کاهش یافته است. به عبارت دیگر قابلیت تولید 4 میلیون بشکه نفت در روز از قبل وجود داشته و از بین هم نرفته است و تنها به دلیل کاهش صادرات سطح تولید کاهش یافته است.»

این کارشناس حوزه انرژی در پاسخ به این سوال که آیا بازگشت به سطح تولید گذشته زمان بر نیست؟، گفت: «از لحاظ تولید نفت مشکل عمده ای وجود نخواهد داشت، اما بدون شک، بازاریابی امری زمان بر است.»

قربان در پاسخ به این سوال که آیا امکان بروز جنگ قیمت در بازارهای جهانی نفت وجود دارد؟، گفت: «تا شش هفت ماه پیش میزان تولید نفت ایران حدود 4 میلیون بشکه در روز بود و کاهش تولید نفت این کشور به دلیل مشکلات تحریم صورت گرفته است.»

وی ادامه داد: «در این میان برای آنکه جامعه جهانی با مشکل کمبود نفت مواجه نشود، دیگر کشورها میزان تولید خود را افزایش دادند و بدین نحو جایگزین نفت ایران شدند. لذا منطق می گوید وقتی تحریم ها رفع می شود و ایران به میزان تولید گذشته خود برمی گردد دیگر کشورها باید میزان اضافه تولید خود را کاهش دهند تا ایران دوباره به بازارهای گذشته خود دسترسی پیدا کند.»

این صاحب نظر حوزه انرژی اظهار کرد: «اگر ایران 10 سال در بازار نبود و اکنون عنوان می کرد که قصد دارد بازگردد شاید استدلال دیگر کشورها برای مخالفت با این درخواست ایران درست می بود، اما اکنون فقط هفت هشت ماه است که ایران بازارهای خود را از دست داده است.»

وی تصریح کرد: «لذا به لحاظ واقع گرایانه اگر جنگ قیمت در بازارهای جهانی نفت رخ دهد از آنجا که عربستان 10 میلیون بشکه نفت و ایران یک میلیون بشکه نفت در روز صادر می کنند، ضرر هر یک دلار کاهش قیمت نفت برای عربستان ده برابر ایران خواهد بود.»

قربان درباره تصمیم عراق مبنی بر افزایش تولید نفت خود تا 4 میلیون بشکه در روز گفت: «عراق اکنون 3 میلیون بشکه در روز تولید دارد و این افزایش به تدریج صورت خواهد گرفت و موضوعی نیست که از آن به عنوان تقابل با ایران برداشت شود.»

وی ادامه داد: «عراق معتقد است با توجه به ذخایری که در اختیار دارد و قراردادهایی که منعقد کرده باید تولید نفت خود را تا 4 میلیون بشکه در روز افزایش دهد.»

وی افزود: « عربستان تنها کشوری است که از گذشته تاکنون همیشه میزان تولید نفت آن بالا و پایین شده و تغییرپذیر بوده است. یعنی وقتی کمبود نفت وجود داشته عربستان تولید خود را افزایش داده و اکنون که کمبودی وجود نخواهد داشت اگر قصد دارد قیمت ها را حفظ کند باید تولید خود را کاهش دهد و برای دیگران جا باز کند.»

این کارشناس مسائل نفت تاکید کرد: «ایران افزایش تولید ندارد و قصد دارد جای قبلی خود را بگیرد و لذا عربستان اگر می خواهد قیمت ها حفظ شود باید تولید خود را کاهش دهد.»

قربان در پاسخ به این سوال که فرایند بازگشت ایران به جایگاه گذشته خود در بازارهای نفت چه مدت زمان می برد؟، گفت: «این موضوع بستگی دارد به اینکه بازاریابی به چه فرم و شکلی باشد و با چه کسانی صحبت شود و مسائل تحریم به چه شکلی پیش رود.»

وی ادامه داد: «همچنین بستگی دارد به اینکه با کسانی که صحبت می کنیم چه امتیازات تجاری و غیره به آنها داده شود. به عبارت دیگر به سبدی که ما برای بازاریابی ارائه می دهیم بستگی دارد که به نظر می رسد در مجموع این فرایند حداکثر یک سال طول بکشد.»