حاشیه‌های جالب اختتامیه موسیقی فجر

مهر: بیست و هشتمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر شامگاه گذشته اول اسفندماه، در حالی برگزار شد که جمعیت بسیاری پشت درهای بسته تالار وحدت ایستاده بودند. گروه سنی این افراد اغلب جوانان زیر بیست سال بود که وقتی دلیل اصرارشان را برای حضور در برنامه‌ای که بدان دعوت نشده بودند از آنها جویا می‌شدیم در پاسخ حضور احسان علیخانی مجری مراسم را دلیل حضور خود می‌دانستند نه هنر موسیقی!

- یکی از نکته‌های قابل توجه مراسم حضور هنرمندان جوان و استادان موسیقی کنار یکدیگر و اهدای جایزه جوانان توسط استادان و پیشکسوتان بود تا شاید حضور گرم این موسپیدان قوت قلبی برای جوانان فعال در عرصه موسیقی باشد؛ جوانانی که بارها و بارها حرف از بی‌انگیزگی آنها در این مراسم مطرح شد.

- در ابتدای این مراسم و پس از صحبت‌های احسان علیخانی که به تناوب به درازا می کشید، تارا پیرزاده دختر نوجوان 10 ساله از همدان با تار خود به روی صحنه آمد و قطعاتی از موسیقی ایرانی را اجرا کرد. تسلط این نوازنده کوچک در اجرای قطعات و شناخت و حفظ موقعیت صحنه به اندازه‌ای بود که بارها در حین اجرا مورد تشویق تماشاگران قرار گرفت. این اجرا ما را به یاد گفتگوی حسین علیزاده آهنگساز و نوازنده مشهور تار می‌انداخت که می‌گفت در شهرستان‌ها نوزاندگان نوجوان مستعد زیادی وجود دارند و حتی او دختر نوجوانی را دیده است که آثار علیزاده را با بهترین کیفیت می‌نوازد و این امر او را شگفت‌زده کرده است...شاید این دختر همان دختر باشد!

- شک ما به درازا نکشید و مجری مراسم پس از اجرای تارا توضیح داد که حسین علیزاده از این نوجوان ده ساله بارها یاد کرده و معتقدست که تارا از نوابغ موسیقی ایرانی است. توجه به استعداد این دختر ده ساله نکته‌ای بود که علیزاده پیش از این در گفتگو با خبرگزاری مهر، آن را تایید کرده بود.

- پس از اجرای تارا، حسن ریاحی درباره این جشنواره صحبت‌هایی را مطرح کرد. نکته قابل تامل در صحبت‌های ریاحی تاکید بر حضور جوانان در این جشنواره بود. تاکید بر این حضور زمانی قوت گرفت که ریاحی گفت هيچ جشنواره‌اي در نظر برگزاركنندگانش هدف نيست بلكه وسيله اي است برای محک توانایی های جوانان عرصه موسیقی.

- ریاحی موسپید دوست‌داشتنی جشنواره موسیقی فجر که اگر او نبود این جشنواره نه امسال برگزار می‌شد نه رونق امروزش را داشت، حرف‌های سوزناکی نیز زد. وی خطاب به جوانان عرصه موسیقی گفت: زمستان‌هاي جواني من سرد و ساكت سپري شد اما زمستان‌هاي جواني شما گرمند و پرهياهو. زمستان‌هاي جواني من يكنواخت بودند و كم تحرك اما زمستانهاي جواني شما متنوعند و پر طپش. در زمستان‌هاي جواني من نه از جشنواره خبري بود و نه از همايش و جايزه‌هاي رنگارنگ اما در زمستان‌هاي جواني شما فرصتي به نام جشنواره موسيقي فجر فراهم آمده شده است.

- تاکید ریاحی بر حضور جوانان فعال در این عرصه درحالی مطرح می شد که شاهین فرهت آهنگساز و یکی از داوران جشنواره گفته بود که شاهد حضور پر رنگ جوانان آهنگساز در بخش آهنگسازی و پایان‌نامه‌ها بوده است اما فرصت اجرا برای رپرتوارهای برتر در این جشنواره فراهم نمی‌شود.

- پس از صحبت های ریاحی، اهدای جایزه بهترین‌ها در بخش آهنگسازی با موضوع بیداری اسلامی انجام شد. در این بخش از داود گنجه ای،حسن ریاحی و محمد میرزمانی دعوت شد که روی صحنه بیایند و جوایز را اهدا کنند. اما هیات داوران در بخش آهنگسازی با موضوع بیداری هیچ اثری را شایسته دریافت جایزه ندانستند.

نکته این بود که پس از اعلام عدم شایستگی هیچ یک از آثار برای دریافت جایزه در بخش آهنگسازی بیداری اسلامی صدای تشویق حاضران در سالن بلند شد و پیرو آنها استادان حاضر بر صحنه هم همراه با تماشاگران دست زدند و علیخانی به همراهی استادان با مردم برای عدم دریافت بهترین جایزه در این بخش نیز اشاره کرد. این تشویق‌ها در اصل نشان از این داشت که آثار این بخش کیفیت لازم را نداشته و مردم نظر داوران را تایید کردند. به نظر می‌رسد برای سال آینده باید تدارکات قوی‌تری در بخش مهم بیداری اسلامی دید.

- در قسمت میانی برنامه حکم حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر ارشاد مبنی بر دبیری مجدد حسن ریاحی به عنوان دبیر جشنواره بیست و نهم برای چهارمین سال پیاپی خوانده شد. اما نکته این است که حسن ریاحی در صحبت های خود بارها تاکید کرده بود که خسته شده و نمی خواهد عهده‌دار این مسئولیت شود اما در کمال تعجب و البته خرسندی حسن ریاحی به عنوان دبیر جشنواره بیست و نهم موسیقی نیز انتخاب شد. امید برپایی قابل قبول دوره بعدی جشنواره با حضور ریاحی بیشتر شد ولی امید می‌رود مدیران هم با این آهنگساز خوب و محبوب همکاری لازم را داشته باشند و با حداقل هزینه‌ها و امکانات از او نخواهند بهترین جشنواره را برگزار کند. در حالیکه هزینه‌های چندین میلیاردی برای جشنواره فیلم فجر تخصیص می‌یابد چرا باید جشنواره موسیقی فجر با هزینه‌ای زیر یک میلیارد برگزار شود؟

- بخش اهدای جوایز در بخش‌های مختلف چندان حاشیه نداشت جز اینکه جایزه یکی از برگزیدگان به زمین افتاد و شکست...

- مجری مراسم برای معرفی حسن ریاحی به سرود ملی"سر زد از افق" به آهنگسازی ریاحی اشاره کرد.

- تجلیل از سه هنرمند فعال در عرصه موسیقی از دیگر برنامه‌های آیین اختتامیه این دوره از جشنواره موسیقی فجر بود. در ابتدا فیلم‌های کوتاهی از کم و کیف حضور این استادان در عرصه موسیقی پخش شد.

- امیر اشرف آریانپور استاد موسیقی نخستین هنرمندی بود که تجلیل شد. این استاد موسیقی در فیلم کوتاهی که پخش شد گفت که موسیقی را دوست داشته اما اجازه ورود به این عرصه را نداشته اما از 10 سالگی مخفیانه موسیقی را یادگرفته و پس از آن به رادیو رفته و بعد هم به فرانسه و در آنجا توشه موسیقی را پربار کرده است. وی همچنین گفت که از فرانسه به دلیل تدریس هنر موسیقی بازگشته است. این هنرمند موسیقی به پاس یک عمر معلمی در عرصه موسیقی جایزه خود را دریافت کرد.

- منصور نریمان استاد عودنواز که احیاگر این ساز در ایران بوده است و اهالی موسیقی او را پدر عود ایران نام گذاشته‌اند، دومین هنرمندی بود که مورد تقدیر قرار گرفت. حضور او بر صحنه نیز مانند آریانپور با تشویق رو به رو شد. او به تشویق‌های مردم ادای احترام کرد.

- پخش سرودهای انقلابی در تالار وحدت به درستی مبیین این مطلب بود که نوبت تجلیل از احمدعلی راغب است. این هنرمند و آهنگساز سرودهای دوران انقلاب در فیلم کوتاهی که پخش شد درباره چگونگی حضور خود در عرصه موسیقی نکاتی را گفت.

احمدعلی راغب متذکر شد که در سال 1348 مامور شد تا در رشته هنر تحصیل کند و خیلی علاقمند بوده که عرصه موسیقی نواحی فعالیت کند اما با انقلاب راه هنراش تغییر کرد و خواست که صدای انقلاب را با هنر خود مطرح کند.

- پس از پایان مراسم تجلیل از پیشکسوتان، اجراهای متعددی برگزار شد و احسان علیخانی که در این مراسم تنها به عنوان مجری مراسم حضور داشت گاهی پا را فراتر از اجرا می‌گذاشت و با صحبت های نه‌چندان کارشناسی در حد و اندازه یک تئوریسین موسیقی ظاهر می شد‍! این مسئله با واکنش حاضران در سالن و تشویق های پی در پی همراه بود.

- تشویق ها برای پایان دادن به حرف های مجری مراسم به اندازه ای رسید که علیخانی گفت که به او گفته شده صحبت کند تا صحنه آماده شود و حاضران مجبورند صحبت های او را گوش دهند.

- پس از صحبت های علیخانی گروه های موسیقی چون تکنوازی کنتباس توسط رنوگارسیا فونس از فرانسه، گروه موسیقی صنم به سرپرستی امیرعباس ستایشگر، گروه نوازی سامان احتشامی و...برگزار شد. مدت زمان اجراهای میان برنامه ها زیاد بود تا جاییکه به نظرمی رسید به جای آیین اختتامیه جشنواره، مروری بر جشنواره موسیقی فجر انجام شد.



- یکی از نکاتی که در این دوره از جشنواره جا داشت که مطرح شود اما نشد این بود که درست در آستانه برگزاری بیست و هشتمین دوره از جشنواره موسیقی فجر دو عزیز هنرمند همایون خرم و محمد بیگلری پور درگذشتند و جا داشت در گوشه ای از این مراسم موسیقایی یادی از این دو عزیز بکنند. اما چنین نشد.

- در همین راستا انتظار می‌رفت سامان احتشامی به عنوان شاگرد استاد همایون خرم و از نوازندگان همراه او در اجرای کنسرت های مختلف در مجموع اجراهای خود که اتفاقا از بخش های طولانی جشنواره بود یادی از ایشان بکند اما چنین نشد و تنها یک قطعه آذری را به هموطنان زلزله‌زده آذربایجان تقدیم کرد.

- جدا از حاشیه‌های مراسم بیرون از تالار درست در سالن انتظار تالار وحدت نیز حاشیه های جذاب و دیدنی بود. برخی از تماشاگران در اواخر مراسم به امید پذیرایی از سالن بیرون می‌آمدند.

- نکته دیگر اشک ریختن دختر نوجوان 14 یا 15 ساله در بیرون از تالار بود. این نوجوان در حالی علت گریه خود را مطرح می کرد که افراد زیادی دور او جمع شده بودند. این دختر گفت به این دلیل که بچه طلاق است قصد دارد فیلم مستندی در این رابطه بسازد و از مدتها پیش دنبال علیخانی می گشته که از او راهنمایی بگیرد اما پیدا کردن او برای دختر سخت بوده است تا اینکه فهمید در اختتامیه جشنواره حضور دارد. گویا این دختر نوجوان در گیر و دار اجرای مراسم، علیخانی را پیدا کرده و طرح را به او می‌دهد اما علیخانی با برخورد بدی که با او داشته است درخواست دختر را رد می کند و این دختر نوجوان از این برخورد علیخانی ناراحت شده بود و دلجویی افراد هم دردی دوا نکرد و او مصرانه ایستاده بود تا علیخانی را ببیند و بابت برخوردش از او توضیح بخواهد!

 - نکته آخر اینکه بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر در حالی به کار خود پایان داد که کمترین حرف و حدیث و سخنرانی در آن مطرح شد و پرونده بیست و هشتمین دوره از جشنواره موسیقی فجر برای آغازی دیگر بسته شد.