از تحريم اسكار تا هجوم مديران چمدان به دست به برلين

جوان نوشت: جشنواره فيلم برلين چند روزي است كه كار خود را آغاز كرده است. در مراسم افتتاحيه اين جشنواره برند نويمان وزير فرهنگ دولت فدرال آلمان در پيامي سياسي، ضديت دولت آلمان را با جمهوري اسلامي نشان داد و از سياست‌هاي پشت پرده جشنواره فيلم برلين پرده برداشت. امسال تنها يك فيلم به نام ايران در اين جشنواره حضور دارد و آن هم فيلم غيرقانوني و زير‌زميني جعفرپناهي است. با وجود ضديت علني جشنواره فيلم برلين، ليست بلندبالايي از مديران ايراني كه براي سفر به آلمان آماده شده‌اند، منتشر شده است.


از تحريم اسكار تا هجوم به برلين

چندي پيش زماني كه خبر انتشار فيلم موهن عليه پيامبر اعظم‌(ص) در امريكا منتشر شد و تريلر چند دقيقه‌اي آن روي سايت يوتيوب قرار گرفت، همزماني اين اتفاق و اعتراضات به آن با اعلام نام نماينده سينماي ايران در مراسم اسكار امسال، باعث شد تا مديران فرهنگي سريعاً اقدام به تحريم جشنواره اسكار كنند. 

آن روز‌ها عدم عذر‌خواهي امريكا به دليل ساخت اين فيلم توهين‌آميز دليل تحريم حضور در اسكار عنوان شد. اما درست بعد از چند ماه جشنواره فيلم برلين كه در مقايسه با اسكار از اهميت به مراتب پايين‌تري برخوردار است با يك شعار سياسي تند عليه نظام اسلامي ايران آغاز به كار مي‌كند و در افتتاحيه آن از جعفر پناهي فيلمساز مجرم ايراني تجليل مي‌شود. اما اين بار نه تنها خبري از تحريم به ميان نمي‌آيد، بلكه مديران سينمايي ايراني براي حضور در جشنواره به سرعت وارد عمل مي‌شوند.
جشنواره فيلم برلين مهمترين رخداد سينمايي كشور آلمان و يكي از جشنواره‌هاي سينمايي است كه اعتبار بين‌المللي پيدا كرده است. اين جشنواره امسال در حالي وارد شصت‌و‌سومين دوره فعاليت خود مي‌شود كه پيش از اين سينماگران ايراني در چند دوره توانسته بودند خرس‌هاي نقره‌اي و طلايي اين جشنواره را از آن خود كنند. آخرين جايزه ايران از اين جشنواره آلماني نيز به سال گذشته باز مي‌گردد كه فيلم ماني حقيقي توانست جايزه يكي از بخش‌هاي جنبي جشنواره برلين را به دست آورد. اما هنوز هم جايزه خرس طلايي كه به جدايي نادر از سيمين رسيد، مهمترين دستاورد يك فيلم ايراني از برلين بوده است. 

در دوره شصت و سوم فيلم «پرده بسته» به كارگرداني جعفر پناهي كه بدون مجوز و غيرقانوني ساخته شده است، در اين جشنواره حاضر شده. اين فيلم با موضوع محدوديت‌هاي زندگي در ايران و سلب آزادي در جمهوري اسلامي ساخته شده است و فضاي سياهي از داخل كشور به نمايش مي‌گذارد، به همين دليل غربي‌ها از آن استقبال گرمي كرده‌اند، به طوري كه وزير فرهنگ دولت آلمان در پيام افتتاحيه جشنواره رسماً از پناهي حمايت كرده و خواستار آزادي وي شده است. با اين وجود باز هم مديران سينمايي ايران سعي دارند به هيچ وجه تور آلمان‌گردي خود را از دست ندهند و با وجود همه ضديت‌هاي جشنواره با نظامي كه اين آقايان و خانم‌ها را مدير كرده است، بليت‌هاي سفر به آلمان را اوكي كرده‌اند. 

مزاياي مدير بودن
يكي از مزاياي مدير بودن همين سفرهاي كاري و البته سياحتي- زيارتي به اقصي نقاط جهان است. براي هر سفر هم مي‌شود بهانه‌هاي كاري جور كرد. كسي هم زياد به دنبال چرايي سفر نمي‌گردد. يكي از وظايف يك مدير موفق اين است كه بر تمامي اتفاقات حوزه كاري‌اش نظارت مستقيم داشته باشد و از آنجا كه سينماي ايران آنقدر گسترده است كه تقريباً در همه جشنواره‌هاي سينمايي جهان نماينده داشته باشد، مديران وظيفه شناس سينما تمام سعي خود را به كار مي‌برند تا هيچ جشنواره‌اي را از دست ندهند.
چندي پيش در روزنامه جوان خبر مسافرت رئيس مركز گسترش سينماي مستند و تجربي را به تونس و فرانسه منتشر كرديم كه با واكنش‌هاي زيادي روبه‌رو شد. اين بار نيز خبر مسافرت دسته‌جمعي مديران سينمايي به برلين مي‌تواند گوشه ديگري از ولخرجي‌هاي بي‌مورد را به نمايش بگذارد.

با توجه به بالارفتن قيمت ارز و افزايش هزينه سفر‌هاي خارجي و بحث اقتصاد مقاومتي كه مورد توجه مقام معظم رهبري است، به نظر مي‌رسيد كه بايد جلوگيري از هزينه‌هاي اضافه در همه سازمان‌ها از جمله مراكز فرهنگي و هنري ديده شود، اما مسافرت‌هاي بي‌شمار خارجي برخي از مديران سينمايي كشور در ماه‌هاي پاياني دولت، بيشتر از اينكه وظيفه‌اي اداري را به يادها متبادر كند، شبيه مسابقه پرخوري است كه هر كس سعي مي‌كند تا حد امكان در فرصت كم مسابقه بيشترين حجم خوراكي را ببلعد. اين حرص و ولع بيش از اندازه آنقدر قوي است كه مديران سينمايي كشور اصولاً نگاهي به پيام جشنواره و فيلم ضد ايراني كه برلين از آن حمايت مي‌كند، نمي‌اندازند.

ليست بلند مديران چمدان به دست

شايد جالب باشد كه بدانيد چه كساني از ايران با پول ملت خود را به جشنواره برلين خواهند رساند. ايسنا در گزارشي به نقل از كتاب جشنواره برلين، نام ۲۷ تن از مديران ايراني را كه در برلين حاضر خواهند بود، منتشر كرده است.

طبق اين گزارش، سيد احمد ميرعلايي، حسن نجاريان، امير اسفندياري، محمد اسفندياري، كاميار محسنين، محمدمهدي جعفري و شاهين بازيل از بنياد سينمايي فارابي، محمد رضا عباسيان، افشين اسدزاده، علي حاج قاسمي، نادر معماري، هاشم ميرزاخاني، الهه نوبخت و فهيمه پورقاسم از موسسه رسانه‌هاي تصويري، سهيل جهان بيگلري، مريم نقيبي و الهه طاهايي از سازمان سينمايي سوره (حوزه هنري)، غلامعلي رمضاني، چنگيز حسني، عليرضا نيك‌انديش، محمدمهدي يادگاري، عليرضا شاهرخي و كامبيز اخوان صفا از صدا و سيما، علي گنج كريمي از كانون پرورش فكري، مجيد موثقي از خانه سينما! (هنوز حكمي براي بازگشايي خانه سينما صادر نشده) و... از جمله كساني هستند كه از ايران بار سفر را بسته و به برلين خواهند رفت.

با آنكه هنوز مشخص نيست كه تمامي اين افراد در جشنواره برلين حاضر خواهند شد يا خير، اما اين ليست بلند نشانه توجه فوق‌العاده‌اي است كه اين سازمان‌ها و افراد براي حضور در جشنواره از خود نشان داده‌اند. هزينه‌هاي اياب و ذهاب، اقامت، سياحت و... اين افراد هم از بيت‌المال پرداخت خواهد شد، پس دليلي براي نگراني از گراني ارز و مخارج بالاي سفر وجود نخواهد داشت.

تنها سؤالي كه در اين ميان باقي مي‌ماند اين است كه در زماني كه ما اسكار را به دليل توهين به پيامبر(ص) تحريم كرده‌ايم بهتر نبود جشنواره‌اي را كه در آن هيچ فيلمي از ايران حضور ندارد و اهميت آن نيز به مراتب پايين‌تر از اسكار است به دليل توهين مستقيم و نشان دادن دشمني آشكار مقامات آلماني با مردم ايران، تحريم مي‌كرديم، واقعاً آخرين سفر‌ها در دولت دهم آنقدر واجب است كه پا را روي منافع كشور و غرور ملي خود بگذاريم؟