بسیاری از مردان درباره داشتن شکم بزرگ (Potbelly) نگرانی دارند که می‌تواند موجب احساس خجالت و اضطراب درباره سلامتی‌شان شود. این وضعیت که به نام چاقی مرکزی (Central Obesity) شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که چربی اضافی در اطراف ناحیه شکم جمع می‌شود. این مشکل تنها به ظاهر مربوط نمی‌شود؛ بلکه می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. در اینجا به بررسی علل علمی پدید آمدن شکم بزرگ در مردان پرداخته و ارتباط آن با نحوه عملکرد سلول‌های چربی و مصرف نادرست کالری توضیح داده می‌شود.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ دکتر "اومش وادوانی"، متخصص تغذیه و بنیان‌گذار Simply Wellness India در بمبئی، اشاره می‌کند که بسیاری از افراد کالری‌های ناسالم مصرف می‌کنند که باعث تجمع چربی در اطراف اعضای داخلی بدن، به‌ویژه در ناحیه شکم می‌شود. این نوع چربی به نام چربی احشایی (Visceral Fat) شناخته می‌شود و برای سلامتی بسیار خطرناک است. برخلاف چربی‌هایی که زیر پوست می‌توان لمس کرد، چربی احشایی به طور عمیق در داخل شکم ذخیره می‌شود و اطراف اعضای مهمی مانند کبد و روده‌ها را احاطه می‌کند. وجود مقدار زیاد این نوع چربی می‌تواند به بیماری‌های جدی مانند بیماری قلبی، دیابت و حتی سرطان منجر شود.
مطابق با مطالعه‌ای که در PubMed منتشر شده است، نحوه ذخیره چربی در بدن به موقعیت سلول‌های چربی بستگی دارد. مردان تمایل دارند چربی بیشتری در ناحیه شکم ذخیره کنند، زیرا معمولاً مقادیر بیشتری چربی‌های غذایی مصرف می‌کنند که این سلول‌های چربی در شکم بهتر جذب می‌کنند. همچنین، ژنتیک نقش زیادی در نحوه توزیع چربی در بدن دارد. به‌طور معمول، مردان وزن خود را در ناحیه شکم افزایش می‌دهند، در حالی که زنان بیشتر تمایل دارند چربی را در نواحی ران و باسن ذخیره کنند.
شکم بزرگ مردان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از این عوامل عبارتند از:
عوامل ژنتیکی: مردان به طور ژنتیکی تمایل دارند چربی بیشتری را در ناحیه شکم ذخیره کنند که به شکل بدن "سیب‌مانند" منجر می‌شود.
رژیم‌های غذایی سرشار از کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده و قند: این نوع رژیم‌ها موجب تجمع چربی در ناحیه شکم می‌شود.
مصرف الکل به ویژه آبجو: مصرف الکل به ویژه آبجو می‌تواند باعث ذخیره چربی در ناحیه شکم شود.
کمبود فعالیت بدنی: کاهش فعالیت بدنی باعث کاهش مصرف کالری می‌شود.
افزایش سطح کورتیزول به دلیل استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش اشتها و در نتیجه پرخوری شود.
اختلالات هورمونی: مقاومت به انسولین و افزایش سطح کورتیزول می‌تواند موجب ذخیره چربی در ناحیه شکم شود.
بیماری‌هایی مانند بیماری کبد چرب و مشکلات گوارشی: این شرایط نیز می‌توانند در ایجاد شکم بزرگ نقش داشته باشند.
توصیه‌ها برای کاهش چربی شکم و شکم بزرگ
"جایانت جاوا"، مربی بدنسازی گواهی‌شده K11 در باشگاه "اکسی‌زون" در کرنال، اشاره می‌کند که برای کاهش چربی شکم، باید ترکیبی از رژیم غذایی و تمرینات ورزشی به کار گرفته شود. در زیر برخی از مراحل ساده که توسط این کارشناس تنظیم شده است آورده شده:
بهبود رژیم غذایی: برای ۳۰ روز از مصرف غذاهای فرآوری‌شده خودداری کنید. به جای آن، بر پروتئین‌های لاغر (مانند مرغ و ماهی)، میوه‌ها و سبزیجات غنی از فیبر، غلات کامل و چربی‌های سالم (مانند آووکادو و آجیل) تمرکز کنید.
کنترل اندازه وعده‌ها: از بشقاب‌های کوچکتر برای کاهش اندازه وعده‌ها استفاده کنید. هدف این است که وعده‌های غذایی متعادل با پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها مصرف کنید.
مصرف بیشتر فیبر: غذاهای غنی از فیبر مانند توت‌ها، سیب‌ها، جو دوسر و لوبیا را در رژیم خود بگنجانید تا مدت زمان طولانی‌تری احساس سیری کنید.
ورزش‌های کاردیو: حداقل ۳۰ دقیقه در روز، چندین بار در هفته، به انجام فعالیت‌های کاردیو مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری یا رقص بپردازید.
شامل تمرینات قدرتی: تمرینات قدرتی مانند پلانک و کرانچ را برای ساخت عضله و افزایش متابولیسم خود گنجانید.
خواب کافی و مدیریت استرس: هدف‌گذاری برای ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه و انجام تکنیک‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن.
هیدراته ماندن : آب زیادی بنوشید تا اشتها را کنترل کرده و به هضم کمک کند.
نتیجه‌گیری
اگرچه شکم بزرگ در مردان موضوعی است که اغلب در مورد آن صحبت می‌شود، اما نباید آن را نادیده گرفت. تجمع چربی احشایی به دلیل تغذیه ناسالم می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامت مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان شود. این مشکل تحت تأثیر عوامل ژنتیکی، انتخاب‌های غذایی بد و عادات سبک زندگی قرار دارد، به‌ویژه در مردان. با رعایت یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم، افراد می‌توانند چربی شکم خود را کاهش دهند و سلامت کلی خود را بهبود بخشند.
