خلاصه فیلم
در سختی جنگ، در دل خاک جنوب، قصه باشو آغاز می‌شود. پسری که طعم تلخ ویرانی را چشیده، خود را به دست تقدیر می‌سپارد و سفری پرفرازونشیب را آغاز می‌کند. خواب او را به سرزمینی سرسبز در شمال می‌برد، جایی که با زنی مهربان به نام نایی و دو فرزندش آشنا می‌شود. نایی، پناهگاهی امن برای باشو می‌شود، اما زبان و فرهنگ آنها همچون دو دنیای متفاوت است.
باشو با قلبی پاک و صمیمی، تلاش می‌کند تا جای خود را در این خانواده جدید پیدا کند. به نایی در کارهای خانه و مزرعه کمک می‌کند و با وجود تفاوت‌های زبانی، پیوندی عمیق بین آنها شکل می‌گیرد، اما سایه ی مخالفت شوهر نایی همواره بر سر این رابطه صمیمی سنگینی می‌کند. بازگشت او از سفر، نقطه عطفی در داستان باشو رقم می زند.
پدری که در جنگ، دست راست خود را ازدست‌داده، در ابتدا با حضور باشو در خانه‌شان مخالف است. اما باشو با فداکاری و از خودگذشتگی، قلب پدر را نیز تسخیر می‌کند. در نهایت، خانواده نایی و باشو، در کنار یکدیگر متحد می‌شوند تا از مزرعه خود در برابر گرازها محافظت کنند. این صحنه حماسی، نمادی از همبستگی و پیروزی بر سختی‌ها است.
درباره فیلم
«باشو غریبه کوچک» یکی از بهترین فیلم‌هایی است که در مورد جنگ ساخته شده است. بهرام بیضایی در این فیلم با استفاده از هنرنمایی سوسن تسلیمی داستانی را روایت می‌کند که دیدنی است.
بیضایی در این فیلم نشان می‌دهد که تفاوت میان فرهنگ‌ها، آداب و رسوم و غذاهای اقوام مختلف بخشی از علل دوری این اقوام از یکدیگر است. باشو طعم نان و برنج شمالی‌ها را نمی‌پسندد و ابتدا غذایشان را نمی‌خورد اما وقتی ناچار می‌شود مجبور می‌شود به طعم آنها عادت کند. همسایه‌های نایی‌جان نماد افرادی هستند که زیر بار سازش با اقوام دیگر نمی‌روند و به دیده تحقیر به آنها می‌نگرند. این افراد نژادپرستند و مرتب به باشو به چشم کودکی بی‌ادب، بی‌چشم‌و‌رو و زبان‌نفهم نگاه می‌کنند. اما نایی‌جان که سواد هم ندارد از همه همسایه‌ها باسوادتر است و کم کم نگاه تبعیض‌آمیز خود را کنار می‌گذارد و سعی می‌کند با باشو ارتباط برقرار کند. نقطه اوج این ارتباط، صحنه‌ای است که به‌گفته سوسن تسلیمی به‌صورت بداهه ایجاد شده است. در این صحنه نایی‌جان اجسام مختلف را به زبان محلی خود معرفی می‌کند و از باشو می‌خواهد که آنها را به زبان خودش معرفی کند. باشو برای اولین‌بار در فیلم در این صحنه می‌خندد. این صحنه نشان می‌دهد چقدر آسان می‌توان با دیگران و اقوام دیگر ارتباط برقرار کرد و فقط باید خواست.
سخن نهایی
این فیلم شاهکار، به کارگردانی بهرام بیضایی، نه‌تنها در زمان خود، بلکه تا به امروز نیز مورد تحسین منتقدان و تماشاگران قرار گرفته است. باشو، غریبه کوچک، گنجینه‌ای ارزشمند در سینمای ایران است که پیام صلح و دوستی را به نسل‌های آینده منتقل می‌کند.
