نورچشمتان را از آسیب ابزارهای دیجیتال در امان نگهدارید

فارس: یک متخصص چشم می‌گوید: صفحات ابزارهای دیجیتال از خود اشعه ماوراء بنفش ساطع می‌کنند که این اشعه برای چشم بسیار مضر است و باعث آسیب دیدن قرنیه و شبکیه چشم و خشکی آن می‌شود.
به متخصص چشم مراجعه می‌کند و می‌گوید: «من خبرنگار هستم و باید روزانه چندین ساعت برای نوشتن گزارشام به صفحه مانیتور نگاه کنم. قبلاً مشکلی نداشتم اما یه مدته در حین کار چشمام میسوزه و قرمز میشه، بعضی وقتا دیدم تار میشه. فکر کنم چشمم ضعیف شده...»

امروزه که جریان زندگی‌ها به سرعت اینترنت بستگی دارد؛ اکثر افراد جامعه برای انجام کارهای بانکی، اداری، تحصیلی، خرید مایحتاج روزانه و... مجبور هستند به سراغ گوشی‌های همراه و رایانه‌ها بروند که آسیب‌های جسمانی بسیاری از جمله مشکلات بینایی را ایجاد می‌کند.

حسین محمد ربیع متخصص چشم و فوق تخصص قرنیه و بیماری‌های سطحی چشم در گفت و گو با فارس، در خصوص آسیب‌های بینایی ناشی از استفاده مداوم و طولانی مدت از موبایل و سایر وسایل ارتباطی دیجیتال، می‌گوید: امروزه استفاده از تلفن همراه و سایر ابزارهای دیجیتال مانند لپ‌تاپ‌، تبلت و... نیاز زندگی است و روز به روز هم نیاز به استفاده از این ابزارها افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین مردم باید با مشکلات و عیوبی که این ابزارها ایجاد می‌کند، آشنا شوند.

از خستگی و سوزش چشم تا آسیب‌ به قرنیه
وی در خصوص تأثیرات مخرب ابزارهای دیجیتال بر سلامتی چشم‌ها می‌گوید: صفحات ابزارهای دیجیتال از خود اشعه ماوراء بنفش ساطع می‌کنند که این اشعه برای چشم بسیار مضر است و باعث آسیب دیدن قرنیه و شبکیه چشم و خشکی آن می‌شود. بسیاری از افراد برای جلوگیری از این عارضه، روی صفحات وسایل دیجیتال خود پوشش‌های جذب UV نصب می‌کنند تا این تشعشعات کمتر شود؛ اما این اشعه هیچوقت به صفر نخواهد رسید و قطعاً استفاده طولانی مدت از آن می تواند این آسیب‌های چشمی را ایجاد کند. وی در خصوص عوارض استفاده طولانی مدت از وسایل ارتباطی هوشمند می‌گوید: خشکی، خستگی و سوزش چشم از جمله عوارض استفاده طولانی مدت از این ابزارهاست و می‌تواند سطح قرنیه را به صورت نقطه‌ای دچار آسیب کند؛ همچنین در دراز مدت می‌تواند اثراتی بر روی شبکیه داشته باشد.

خشکی چشم و پایین آمدن سطح تمرکز
محمد ربیع در خصوص پیامد خشکی و خستگی چشم می‌گوید: در اثر خستگی و خشکی چشم دقت افراد در انجام امور بسیار پایین آمده و ممکن است دچار چشم درد و سردرد شوند. این متخصص چشم درخصوص پیشگیری از ایجاد عوارض چشمی ابزارهای دیجیتال می‌گوید: برای پیشگیری توصیه شده است موقع استفاده از ابزارهای دیجیتال از عینک‌هایی استفاده شود که کمی از این اشعه را حذف می‌کند. عینک‌هایی در بازار هستند که جاذب اشعه ماوراء بنفش و نور آبی هستند؛ اما در حال حاضر در خصوص اثربخش بودن این عینک‌ها اتفاق نظری در میان پزشکان وجود ندارد.

استفاده از قانون ۲۰-۲۰-۲۰
این فوق تخصص قرنیه درباره روش‌های دیگری که از آسیب رسانی ابزارهای دیجیتال جلوگیری می‌کند، توضیح می‌دهد: افراد در استفاده از این ابزارها نباید متمرکز بر روی نمایشگر باشند و باید سعی کنند به نقاط دیگری نگاه کنند. به عنوان مثال اگر ۲۰ دقیقه به مانیتور نگاه می کنیم، ۲۰ ثانیه هم به جسم دیگری در فاصله ۶-۵ نگاه کنیم تا چشم از حالت اسپاسم، خستگی و درد رها شود. همچنین اگر مدت زمان طولانی با ابزارهای دیجیتال کار داریم باید آن را میان کارهای دیگر تقسیم کنیم و سعی کنیم در این فواصل به انجام کارهای دیگر بپردازیم، حرکات بدنی انجام دهیم که از نظر فیزیکی و بدنی هم بسیار مؤثر است.

وی در خصوص یکی از دلایل آسیب رسانی ابزارهای دیجیتال و خشک شدن چشم‌ها توضیح می‌دهد: زمانی که با دقت به صفحه ابزارهای دیجیتال نگاه می‌کنیم، به طور ناخودآگاه تعداد پلک‌زدن‌هایمان کم می‌شود. در حالی که انسان به طور میانگین بین ۱۵ تا ۱۷ بار در دقیقه پلک می‌زند؛ اما زمانی که به صفحه نمایشگر تمرکز می‌کند؛ این تعداد به ۳ تا ۵ بار پلک زدن کاهش پیدا خواهد کرد.

جالب است که پلک زدن طبیعی انسان که تمام سطح چشم را پوشش می‌دهد، در زمان استفاده از نمایشگرهای دیجیتال، ناقص انجام می‌شود؛ بنابراین سطح چشم به طور کامل با اشک پوشیده نشده و منجر به خشکی چشم خواهد شد. اغلب بیماران به دلیل علائمی مانند احساس سوزش، خشکی و خستگی چشم و همچنین تار بینی و سردرد به ما مراجعه می‌کنند؛ که به آن سندرم استفاده زیاد از کامپیوتر گفته می‌شود.

کودکان عوارض چشمی را بروز نمی‌دهند
محمد ربیع در پاسخ به این پرسش که آیا در آینده وضعیت سلامت چشم جامعه به دلیل استفاده بیش از اندازه از ابزارهای دیجیتال خصوصاً در میان کودکان، قرمز خواهد بود یا خیر؟؛ می‌گوید: هنوز از نظر علمی ثابت نشده است که استفاده مداوم از ابزارهای دیجیتال باعث‌ آسیب‌های قطعی به چشم می‌شود یا خیر؛ اما کودکان به دلیل آنکه نمی‌توانند زمان استفاده از ابزارهای دیجیتال و میزان استفاده از بازی‌های رایانه‌ای را تشخیص دهند و سرشان به بازی گرم می‌شود، بهتر است که والدین بر میزان استفاده آنها کنترل بیرونی داشته باشند.

والدین باید برای سرگرم شدن کودکان به واسطه بازی‌های رایانه‌ای زمان تعیین کنند. میزان استفاده کودکان از موبایل و تبلت و ... نباید بیشتر از نیم ساعت باشد.پدر و مادرها باید برای کودکان خود سرگرمی‌های دیگری ایجاد کنند تا به سمت استفاده طولانی مدت از ابزارهای دیجیتال نروند.

وی در ادامه می‌گوید: نکته حائز اهمیت این است که کودکان مشکلات چشمی ناشی از استفاده از موبایل و ... را بروز نمی‌دهند؛ به عنوان مثال نمی‌توانند بگویند که پشت چشم‌شان درد می‌کند. بنابراین والدین متوجه نمی‌شوند. در این راستا پدر و مادرها باید توجه کنند که اگر چشم فرزندشان سرخ می‌شود، یا کودک زیاد چشم‌های خود را با دست ماساژ می‌دهد و احساس ناراحتی می‌کند، حتماً به چشم پزشک مراجعه کنند تا هم درمان انجام شود و هم توصیه‌های لازم برای مراقبت از چشم کودکان توسط پزشک به والدین آموزش داده شود.

استفاده از گوشی هنگام خواب چه آسیبی به چشم می‌رساند؟
این متخصص چشم در خصوص عوارض استفاده از موبایل در هنگام خواب توضیح می‌دهد: زمانی که نور محیط کم باشد اثرات آسیب‌رسان به چشم بیشتر خواهد بود.

از آنجایی که هورمونی در مغز ترشح می‌شود که به طور طبیعی در انسان احساس خواب ایجاد می‌کند. نگاه کردن به نور آبی گوشی‌های موبایل در شب از ترشح آن هورمون جلوگیری کرده و باعث می‌شود تا خواب انسان به تعویق بیفتد؛ بنابراین فرد دچار اختلال خواب شود.

وی در ادامه می‌گوید: توصیه می‌شود که افراد از ساعت ۱۰ شب به بعد از گوشی‌های همراه استفاده نکنند؛ تا مغز و بدنشان برای یک خواب آرام و راحت آماده شود. همچنین در استفاده شبانه از ابزارهای دیجیتال که محیط تاریک است، آسیب به چشم بیشتر خواهد بود.

زیرا در زمان استفاده از صفحه نمایشگر باید محیط روشن باشد و صفحه‌ای که فعال است از پشت به آن نور تابیده نشود تا باعث خستگی چشم نشود.