براساس مطالعهای که روز سهشنبه در مجله «جراحی مغز و اعصاب و روانپزشکی» (Neurology Neurosurgery & Psychiatry) منتشر شد، شرکتکنندگانی که به اختلال شناختی خفیف دچار شدند، در مقایسه با افرادی که از نظر قدرت شناختی مشکلی نداشتند، به ترتیب از سه و شش سال قبل از ابتلا، هدفهای کمتری را در زندگی و رشد شخصیشان دنبال میکردند.
طبق نتایج تحقیقات، افراد مبتلا به اختلال شناختی، در مقایسه با کسانی که قدرت شناختیشان تغییری نکرده بود، مسنتر بودند و شاخص توده بدنی پایینتر و سلامت روان ضعیفتری داشتند.
براساس مطالعهای که روز سهشنبه در مجله «جراحی مغز و اعصاب و روانپزشکی» (Neurology Neurosurgery & Psychiatry) منتشر شد، شرکتکنندگانی که به اختلال شناختی خفیف دچار شدند، در مقایسه با افرادی که از نظر قدرت شناختی مشکلی نداشتند، به ترتیب از سه و شش سال قبل از ابتلا، هدفهای کمتری را در زندگی و رشد شخصیشان دنبال میکردند. افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف، در مراحل اولیه از دست دادن حافظه یا سایر تواناییهای شناختی قرار میگیرند، اما همچنان توانایی انجام دادن بیشتر فعالیتهای روزمرهشان را دارند، این وضعیت اغلب پیشدرآمد شروع زوال عقل است.
به گزارش سیانان، دکتر آنجلینا سوتین، استاد علوم رفتاری و پزشکی اجتماعی در کالج دانشگاه ایالتی فلوریدا، میگوید که این پژوهش آزمایشی قوی برای ارزیابی تغییرات سلامت روانشناختی است که ممکن است در مراحل اولیه ابتلا به اختلال شناختی به وجود آیند.
سیانان مینویسد، بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان به زوال عقل دچارند، که یکی از دلایل اصلی مرگومیر است و به نظر میرسد تا سال۲۰۵۰ این آمار تقریبا سه برابر شود. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما به باور نویسندگان این پژوهش، در فاصله زمانی که این بیماری از نظر بیولوژیکی رخ میدهد با آشکار شدن علائم، وقفهای طولانی وجود دارد و همین میتواند «پنجره زمانی حیاتی» برای انجام مداخلات درمانی را به وجود آورد تا بتوان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد یا آن را به تاخیر انداخت.
البته محققان میگویند که پیش از این، ارتباط میان سلامت روان ضعیف و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل مشخص شده بود، اما چگونگی تغییر روند سلامت روان در دوره این بیماری و تاثیرگذاری آن بر جنبههای مختلف مشخص نبود. دانستن این نکتهها در مدیریت خطر یا علائم پس از ابتلا مفید است.
این گروه تحقیقاتی از دادههای ۹۱۰ سالمند سالم و بدون مشکل شناختی در پروژه تحقیقاتی «شتاب حافظه و پیری» (Rush Memory and Aging Project) در ایلینوی، که از سال ۱۹۹۷ آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد، استفاده کرد. شرکتکنندگان در این مطالعه، که بیشترشان زن و سفیدپوست بودند، از سال ۲۰۰۸ به مدت ۱۴ سال تحت ارزیابی سالانه سلامت عصبی شناختی پزشکی و روانی قرار گرفتند. سلامت روانشناختی بر شش مولفه استوار بود: پذیرش خود، خودمختاری، داشتن هدف در زندگی، رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران و توانایی تسلط بر محیط اطراف.
به گزارش سیانان، سلامت روان افراد مسنتر که درنهایت دچار اختلال شناختی شدند، در مقایسه با شرکتکنندگانی که از نظر شناختی تغییری نکرده بودند، سریعتر کاهش یافته بود. این نشان میدهد که سلامت روان ضعیف، بهویژه نداشتن هدف و رشد شخصی، میتواند عامل پیشبینیکننده ابتلا به اختلال شناختی در آینده باشد. همچنین پس از ابتلا به اختلال شناختی، روابط مثبت با دیگران بهسرعت کاهش یافت، در حالی که میزان کاهش سایر عناصر سلامت روانشناختی قبل و بعد از تشخیص یکسان بود.
سلامت روان و زوال شناختی
به گفته محققان، بهدلیل متنوع نبودن این مطالعه تحقیقات بیشتری باید انجام شود. همچنین شرکتکنندگان از جوامع با سطح تحصیلی بالا انتخاب شده بودند. سوتین بدون در نظر گرفتن این محدودیتها میگوید که سلامت روان ضعیف ممکن است اختلالات شناختی را به دنبال داشته باشد و برعکس این هم امکانپذیر است. به گفته محققان، تندرستی و سلامت روان با سطوح پایینتر سیتوکینهای التهابی و کاهش خطر بیماری قلبی عروقی همراه است، که میتواند خطر ابتلا به اختلالات شناختی را کاهش دهد.
اما چرخه معیوبی هم وجود دارد و ممکن است بیماریهای عصبی مغز مانند آلزایمر، که برخی از آنها سالها یا حتی دههها قبل از بروز علائم و نشانههای شناختی آغاز شدهاند، عملکرد شبکههای مغزی را که به سلامت روان کمک میکنند کاهش دهد.
طبق همین تحقیقات، پس از تشخیص اختلال شناختی خفیف در افراد، زندگی اجتماعی آنها تحت تاثیر قرار گرفت. به گفته محققان، این وضعیت فعالیتهای اجتماعی این افراد را دشوارتر کرد.
طبق نتایج تحقیقات، افراد مبتلا به اختلال شناختی، در مقایسه با کسانی که قدرت شناختیشان تغییری نکرده بود، مسنتر بودند و شاخص توده بدنی پایینتر و سلامت روان ضعیفتری داشتند.
با غنی کردن زندگی از مغزتان مراقبت کنید
کارشناسان توصیه میکنند که به دنبال فعالیتهای اجتماعی باشید تا مغزتان سالمتر بماند و به این ترتیب سلامتتان را تقویت کنید. فعالیتهایی را بجویید که مشارکت در آنها برای شما معنادار است، اما در عین حال به دنبال راههای جدید برای یادگیری و رشد فردی باشید.
سوتین میگوید، برای مفید و معنادار بودن لازم نیست درپی فعالیتهای جدید یا پیچیده باشید، این موارد میتوانند در کارهای روزمره شما نمود پیدا کنند. به گفته انجمن آلزایمر، بازیهای استراتژیک، خواندن مطالب دشوارتر، یا یادگیری نحوه برخورد موثرتر در یک کار معمولی ازجمله این مواردند. آموزش رسمی راه دیگری برای حفظ مهارتهای شناختی و اجتماعی است و حتی برخی دانشگاهها به دانشجویان مسنتر بورسیه میدهند.
همچنین میتوانید با شرکت در باشگاهها، کارهای داوطلبانه، یا پیوستن به گروههای تناسب اندام دوستان جدید پیدا کنید یا با دوستان قدیمیتان همگام و همراه شوید. متخصصان توصیه میکنند که اگر فکر میکنید فعال ماندن از لحاظ اجتماعی یا ذهنی برایتان دشوار شده است در این مورد با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است نشانه بیماریهای عصبی باشد.