یادداشت‌های علم، پنجشنبه ۱۸ دی ۱۳۴۸: شاه می‌خواهد اول کار جزایر ابوموسی و تنب تمام شود، آن وقت کار بحرین را تمام کند

سرویس تاریخ «انتخاب»: اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.  

 

«انتخاب» هر شب یادداشت‌های روزنوشت علم را منتشر می‌کند.

 

پنجشنبه ۱۸ دی ۱۳۴۸: صبح شرفیاب شدم... راجع به موشک ریپیر که معامله آن در گرو معامله نفت است، عرض کردم: می خواهند بدون آن که تعهداتی برای ما ایجاد کنند، بیایند. فرموده بودند پیامی در خصوص کار بحرین بدهم، آن را هم به عرض رساندم. ماشاء الله شاهنشاه چه قدر دقیق است، میخواهد [اوّل] کار جزایر ابوموسی و تنب به طور قطع تمام شود، آن وقت کار بحرین را تمام کنند. خدا عمرش بدهد، فکر می کنم وطن پرست ترین فرد این کشور است.

 

راجع به معامله نفتی با شرکت نفتی سیتیز سرویس  Cities Service آمریکا که آنها وسائل  توزیع در آمریکا به ما بدهند، ما هم نفت بدهیم و جایی در بازار آمریکا باز کنیم (مثل عملی که بی پی انگلیسی اخیرا با یک شرکت بزرگ آمریکایی کرد)، تلگرافی از فلاح رسیده بود. جواب مرحمت کردند.

 

 باز راجع به شهناز صحبت شد. شاهنشاه واقعا عصبانی شدند. من نمی دانم این دختر از جان پدرش چه می خواهد؟

 

بعد مرخص شدم سفیر فرانسه دیدنم آمد. این سفیر با تجربه ای است. در آمریکا و در سوریه مأموریت های مهم داشته است. مدتی راجع به معاملات اسلحه فرانسه با لیبی و مصر و وضع خاورمیانه صحبت کردیم. او معتقد است چه بهتر که اینها جای روس ها را در معاملات اسلحه با خاورمیانه بگیرند. می گفت خود عرب ها هم مایل نیستند که دربست در اختیار روس ها باشند. حتی کشورهای عربی [مترقی] که مثلاً خود را منطبق با سیاست شوروی می کنند. راجع به ممالک میانه رو عربی مثل مراکش و لبنان و عربستان سعودی و کویت خیلی نگران بود که از بین می روند و جای خود را به رژیم های تندرو خواهند داد. قابلیت جنگی مصری ها را خیلی به مسخره می گرفت. می گفت هرچه هم اسلحه بگیرند حرف مفت است.

 

من گفتم: به قول موشه دایان وزیر دفاع اسرائیل «The arm is not the army‏». خیلی خندیدیم. اما در عین حال معتقد بود که جنگ طولانی را به هر صورت اسرائیل نمی تواند تحمل بکند. عقیده شاهنشاه هم همین است. ... شب شاهنشاه و شهبانو و والاحضرت و عده ای هم از دوستان مهمان من بودند. بسیار خوش گذشت. شام شاهانه دادم.

 

شاهنشاه ساعت یک صبح تشریف بردند. حالا دو صبح است که من می خوابم.