یورونیوز: روسیه مدعی است نیروهایش توانسته‌اند تا نزدیکی دومین شهر بزرگ اوکراین یعنی خارکیف پیشروی کنند. اوکراین اما می‌گوید هنوز درگیری‌های شدیدی در آنجا جریان دارد. اما به راستی چرا روسیه بعد از عقب‌نشینی دو سال پیش، بار دیگر عزم پیشروی در استان خارکیف را دارد؟
خبرگزاری دولتی «ریا / RIA»، روز دوشنبه ۱۳ مه (۲۴ اردیبهشت) به نقل از سرگئی لاوروف، سرپرست وزارت امور خارجه روسیه نوشت که اگر غرب می‌خواهد برای اوکراین در میدان نبرد بجنگد، روسیه برای آن آماده است.
سرگئی لاوروف که همچنان وزیر خارجه ولادیمیر پوتین باقی خواهد ماند ( منتظر تائید پارلمان)، گفت: «اگر کشورهای غربی می خواهند بحران اوکراین را در میدان جنگ حل کنند، مسکو آماده است.»
در همین حال، پیتر استانو، سخنگوی کمیسیون اروپا در واکنش به مواضع لاوروف اعلام کرد که «روسیه آغاز گر جنگ بوده است و فقط عقب نشینی روسیه است که می‌تواند به این جنگ پایان دهد.» وی خاطرنشان کرد که «بنیان اتحادیه اروپا مبتنی بر دفاع از صلح است.»
آقای استانو، سخنان لاوروف را «غیرواقعی» و در زمره «جعل اخبار» توصیف کرد.
کرملین هفته گذشته درباره خطر احتمالی اعزام نیروهای ناتو به اوکراین ابراز نگرانی کرده بود. مسکو همچنین اعلام کرد که تمام تلاش‌های اوکراین برای درخواست مداخله غرب را زیر نظر دارد.
خارکیف و بلگورود؛ دو استان در دو سوی مرز
وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه اعلام کرد که سامانه‌های پدافند هوایی این کشور در شبانه روز گذشته ۱۶ موشک (از جمله ۱۲ موشکی که به سمت بلگورود شلیک شد) و ۳۱ پهپاد را که اوکراین به خاک روسیه شلیک کرده بود را منهدم کرده است.
فرماندار ویاچسلاو گلادکوف در برنامه پیام‌رسان تلگرام نوشت: بر اثر این حملات، پنج خانه در بلگورود آسیب دیدند، اما طبق اطلاعات اولیه تلفات جانی در پی نداشته است.
به گفته مقامات روسیه، روز یکشنبه بر اثر اصابت قطعات یک موشک رهگیری شده به یک مجتمع مسکونی در بلگورود ۱۵ نفر کشته شدند. روسیه ادعا می‌کند که این موشک از ناحیه اوکراین شلیک شده و متعلق به دوران شوروی است. هر چند که مقمات اوکراینی هنوز هیچ اظهار نظر فوری در این رابطه انجام نداده‌اند.
وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه اعلام کرد که آن ۱۲ موشک هدایت شونده‌ای که روز یکشنبه به بلگورود شلیک شده بود از یک راکت انداز چندگانه اوکراینی به نام «ویلخا» پرتاب شده است.
وزارت دفاع روسیه همچنین گفت که چهار فروند موشک هدایت شونده سایه توفان و هفت پهپاد بر فراز کریمه سرنگون شدند، علاوه بر این، هشت پهپاد بر فراز منطقه کورسک و چهار فروند هواپیمای بدون سرنشین بر فراز منطقه لیپتسک منهدم شدند.
یک منبع اطلاعاتی اوکراین روز دوشنبه به خبرگزاری رویترز گفت: پهپادهای پرتاب شده توسط سرویس امنیتی اوکراین (SBU) باعث آتش سوزی در یک مخزن نفت و یک پست برق در مناطق بلگورود و لیپتسک روسیه شدند.
این منبع اطلاعاتی گفت: «از نظر سرویس امنیتی اوکراین، صنایع روسیه که در جهت پیشبرد جنگ با اوکراین تلاش می‌کند، هدف قانونی محسوب می‌شوند. در نتیجه، این قبیل اقدامات برای تضعیف پتانسیل نظامی دشمن ادامه خواهد داشت.»
پیشروی روسیه در جبهه خارکیف
وزارت دفاع روسیه روز یکشنبه اعلام کرد که نیروهایش چهار روستا را در استان خارکیف تصرف کرده‌اند، این علاوه بر آن پنج روستایی است که روز شنبه گزارش شده بود به تصرف نیروهای روسیه درآمده است.
هر چند کی‌یف رسما این ادعاها را تا این لحظه تایید نکرده اما تلویحا بر وضعیت شکننده نیروهایش در جبهه خارکیف اشاره کرده است.
چرا استان خارکیف اهمیت دارد؟
نیروهای روسیه در روزهای اخیر به دستاوردهای کوچک اما قابل توجهی در امتداد مرز در منطقه خارکیف دست یافته اند.
پیشروی‌های آنها تنها چند کیلومتر عمق دارد اما مجموعا حدود ۱۰۰ کیلومتر از خاک اوکراین را شامل می‌شود. این در حالی است که روسیه ماه‌ها در تلاش است تا بلکه بتواند همین مقدار از تصرفات سرزمینی اندک را در جریان نبردهای شدید در شرق اوکراین به دست آورد.
پیشروی روزهای اخیر ارتش روسیه به داخل استان خارکیف، ممکن است با هدف تصرف دومین شهر پرجمعیت اوکراین یعنی شهر خارکیف (مرکز این استان) نباشد؛ چه بسا اینکه تعداد نیروهای روسی در این جبهه جدید، تا کنون برای تصرف خود شهر کم تعداد باشند.
اندیشکده «مرکز استراتژی‌های دفاعی اوکراین» معتقد است که هدف روسیه برای این عملیات – حداقل در شرایط حاضر – خیلی روشن است و آن این است که قصد دارد «یک منطقه حائل ۱۰ کیلومتری در امتداد مرز شمالی استان خارکیف ایجاد کند.
این اندیشکده می‌نویسد: «به نظر می رسد روسیه با این اقدام قصد دارد نیروهای اوکراینی را به عقب براند تا از شعاع برد موثر آتش سلاح‌های سبک اوکراین علیه اهداف لجستیکی روسیه در استان بلگورود روسیه بکاهد.»
بنابراین احتمالا خود شهر پرجمعیت خارکیف در حال حاضر «امن» باشد، اما دفاع از این جبهه جدید در شمال شرقی اوکراین احتمالاً به قیمت کاهش تمرکز اوکراین بر دفاع از «چاسیو یار» به عنوان یک مرکز مهم استراتژیک برای تسلط کی‌یف در دونباس تمام شود.
تحلیلگران معتقدند که فشار اخیر روسیه در خارکیف به دنبال بهره برداری از وضعیت کمبود مهمات اوکراین قبل از عملی شدن وعده‌های غرب به ارسال مهمات و تدارکات جدید به خط مقدم اوکراین است.
اوکراین زیر فشاری که بیش از دو سال جنگ با روسیه بر ارتش این کشور وارد کرده برای تکمیل صفوف خسته نظامیان خود، با مشکلاتی رو برو است. شور و شوق اولیه اوکراینی‌ها برای پیوستن به مبارزه با ارتش روسیه کاهش یافته است، اگرچه حمایت عمومی از نفس جنگ و دفاع از کشور همچنان بالا است.
دنیس، از جمله سربازانی است که در حمله غافلگیرانه اوکراین در خارکیف در پاییز ۲۰۲۲ جنگید. موفقیت آن حمله در این بود که توانست تهاجم اولیه روسیه را تا نقاط مرزی عقب براند. اما حالا وضعیت در خارکیف به گونه‌ای است که او می‌خواهد بداند بعد از دو سال چه بر سر آن توان دفاعی اوکراین آمده است.
فرماندهان اوکراینی در چنین وضعیتی می گویند که سرباز کافی برای عملیات و حملات تهاجمی در اختیار ندارند و این تعداد نیرو برای حفظ مواضع فعلی در هنگام تشدید حملات روسیه به سختی جوابگو است.
