جماران: در هفته‌ای که گذشت، دو اتفاق تلخ در صدر اخبار قرار گرفت. یکی حادثه تروریستی راسک در سیستان و بلوچستان و دیگری هک دوباره‌ی پمپ بنزین‌های تهران و برخی شهر‌های کشور که موج انتقادات بسیاری را به امنیت در مرز‌ها و نحوه مدیریت پدافندغیرعامل در رسانه‌ها و فضای مجازی را به همراه داشت.
نیمه شب پنجشنبه در پی حمله گروهک تروریستی جیش الظلم به مقر انتظامی راسک در استان سیستان و بلوچستان ۱۱ نفر از نیرو‌های پلیس شهید شدند و در مقابل تعدادی از تروریست‌ها نیز به هلاکت رسیدند؛ یک نفر از این تروریست‌ها دستگیر شده است.
در این رابطه مجید میراحمدی، معاون امنیتی و انتظامی وزارت کشور، گفت: این حادثه ساعت ۲ بامداد جمعه روی داده است و در جریان آن ۱۰ مهاجم به یکی از پاسگاه‌های انتظامی راسک حمله کردند. مهاجمان همچنین «برای جلوگیری از رسیدن نیرو‌های کمکی» در مسیر نیرو‌های اعزامی به این منطقه، کمین کردند. گروه «جیش‌العدل» مسئولیت این حمله مسلحانه را برعهده گرفته است.
در پی این حادثه راجا پرویز اشرف، رئیس مجلس ملی پاکستان این حادثه را محکوم کرده و مراتب تسلیت و همدردی خود را با دولت و ملت ایران ابراز کرده است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، عصر جمعه حادثه راسک را «جنایت تروریست‌های تجزیه‌طلب و مزدور بیگانگان» خواند و محکوم کرد. او افزود که دستگاه دیپلماسی ایران با دستگاه‌ها و نهاد‌های ذیربط کشور برای «تعقیب و مجازات» عاملان این حمله، همکاری خواهد کرد. مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان در واکنش به حمله مسلحانه به پاسگاه انتظامی شهرستان راسک در استان سیستان و بلوچستان، ضمن ابراز تاسف از این حادثه و تسلیت به بازماندگان گفت که این حمله نباید منجر به بی‌امنیتی در این استان شود. اما این در حالی است که طی چند سال گذشته بسیاری این نظر و انتقاد را داشتند که چرا از نیرو‌های باتجربه استفاده نمی‌شود و سرباز‌های صفر به آن مناطق فرستاده می‌شود.
در این رابطه مرتضی محمودوند عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به خبرنگار جماران گفت: حمله اشرار مسلح به نیروی اننظامی راسک، تکرار همان عملیات تروریستی در منطقه مرزی سراوان بود که ۵ سرباز نیروی انتظامی به شهادت رسیدند؛ اما در جواب رسانه‌های غربی که قوم بلوچ را عامل این حادثه عنوان می‌کنند، باید بگویم که هیچ ارتباطی بین قوم نجیب و اصیل بلوچ با این جریانات تروریستی وجود ندارد و مدعای بحث بنده، توانمندی مردم بلوچ در دوران دفاع مقدس و همچنین در مرزداری جمهوری اسلامی ایران بوده که بر همگان ثابت شده است.
وی افزود: از زمان شهادت سردار شوشتری تا امروز موارد متعددی از جمله حمله به اتوبوس نیرو‌های سپاه در همین منطقه، را شاهد بودیم؛ دلیل اینکه چند وقت یکبار از سوی کشور‌های همسایه حملات تروریستی به سمت مرز‌های ایران انجام می‌شود، نشان از توطئه سرویس‌های امنیتی منطقه دارد که بر اساس همان دیدگاه استراتژیک سردار سلیمانی که با صراحت می‌گفت «اگر امنیت برای ما نیست برای هیچ کس هم نباید باشد» با گستاخی تمام این طراحی‌ها را انجام می‌دهند که منجر به این جنایات می‌شود..
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: تفکر «سردار سلیمانی» تفکری است که نه در یک بخش محدودی مثل مرز شرقی ما با پاکستان بلکه در کل منطقه و جهان، امنیت پایدار نیرو‌های مسلح ما را به دنیا دیکته کرده است. مثل شامات و بهار عربی و یا جلوگیری از سقوط بغداد که توسط داعش حتمی بود. بنابراین، اینگونه نیست که بگوییم این گروه، توانمندی ویژه و خاصی دارند؛ بلکه این هماهنگیِ سرویس‌های معاند علیه جمهوری اسلامی ایران است و با تفکر سردار سلیمانی به جنگ این تفکر شیطانی می‌رویم و با قاطعیت می‌گویم که این اقدامات محکوم به شکست خفت باری خواهد بود که در آینده مجددا می‌بینند که جریان جندالشیطان که بار‌ها زانو زدند مجددا زانو خواهند زد.
وی در پاسخ به این انتقاد‌ها که چرا در پاسگاه‌های مرزی به جای استفاده از نیرو‌های با تجربه از سربازان کم تجربه استفاده می‌شود؟ گفت: در موضوع حساس مرزبانی باید حداقل‌ها را رعایت کنیم؛ در حادثه تروریستی سراوان ۵ سرباز ملت ایران با رشادت و شجاعت تمام ثابت کردند که دفاع از حریم این ملت، از جانش عزیزشان هم مهم‌تر بود؛ یعنی سربازانی که جنگاور نبودند و تجربه کافی این حملات تروریستی را نداشتند، اما با قلب شجاعی که داشتند، تا آخرین تیر و گلوله جنگیدند و حتی تلفات سنگینی هم به تروریست‌ها وارد کردند.
وی افزود: من به عنوان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی قبلا تذکر دادم در مناطقی که حساسیت بالا است باید از نیرو‌های حرفه‌ای و با تجربه استفاده کنیم و عملیات تروریستی اخیر هم هشداری است که این مسایل را جدی بگیریم تا آسیب‌ها به حداقل برسد.
سیستمی که در آن امکان هک نبود، اما هک شد!
اما در حاشیه بعدی هفته به بحث هک یا حمله سایبری به پمپ بنزین‌های تهران و برخی شهر‌های کشور می‌پردازیم که این اتفاق را به فاصله دو سال برای بار دوم شاهد آن بودیم و جایگاه‌های سوخت کشور دچار مشکل شدند.
یک گروه هکری وابسته به رژیم صهیونیستی به نام «گنجشک درنده» مدعی شد که جایگاه‌های سوخت کشور را هک کرده است. سازمان پدافند غیرعامل نیز اعلام کرد: ادعای دشمن را تایید نمی‌کنیم، در حالی که تمام گزینه‌های محتمل از جمله نفوذ و هک تحت بررسی است.
مسأله جالب در این جریان به ویدئویی برمی‌گردد که یکی از مسئولان وزارت نفت پس از اخلال ۲ سال قبل در جایگاه‌های سوخت با حضور در صداوسیما مدعی شد که شبکه فعلی کارت سامانه هوشمند سوخت یک شبکه کاملا مستقل است و به هیچ جا وصل نیست و کاملاً سیو (محافظت شده است) که این شخص کاملا هک را رد و ناممکن خواند!
جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت پالایش و پخش نیز گفت: ۶۰ درصد جایگاه‌های سوخت کشور در موضوع کارت سوخت دچار مشکل شدند. تیم‌های تخصصی در کل کشور برای فعال کردن جایگاه‌ها آغاز به کار کردند. سهمیه سوخت هموطنان به جای خود باقی است. در ادامه اتفاقات رئیسی به وزیر نفت دستور داده که علت وقوع اختلال در جایگاه‌های سوخت را بررسی و نسبت به رفع فوری اقدام کند.
در این راستا مصطفی نخعی سخنگوی کمیسیون انرژی به خبرنگار جماران گفت: روز دوشنبه در سامانه سوخت کشور یک اختلالی پیش آمد که تقریبا در اکثر جایگاه‌های کشور این اتفاق افتاد و از همان لحظات اولیه کمیسیون پیگیر مسأله بود و با مسئولان نیز در ارتباط بودیم و آنچه اولویت داشت این بود که موضوع مدیریت شود و مشکلی برای مردم پیش نیاید و خوشبختانه پیمانکاران و نیرو‌های مجموعه شرکت پخش فرآورده‌های نفتی در استان‌ها به خوبی عمل کردند و دارای واکنش‌های مثبتی بودند و در نرخ دوم به صورت دستی، یعنی بدون سامانه، توانستند بسیاری از جایگاه‌ها را راه‌اندازی کنند. از دیروز هم بحث مشکل جایگاه‌ها و اینکه مردم بتوانند از جایگاه‌های خودشان استفاده کنند شروع می‌شود و طبیعتا یک هفته الی ده روز زمان می‌برد تا همه جایگاه‌ها در سرویس قرار بگیرند.
نخعی ادامه داد: آنچه که اتفاق افتاد به لحاظ شکلی کاملا مشابه اتفاق دو سال پیش بود. از آنجایی که جایگاه‌ها به صورت آفلاین هستند و با توجه به آن اتفاق آر پی ام‌هایی که وجود داشت و سهمیه‌ها و اقداماتی که در سامانه هوشمند ماهانه باید انجام و اطلاعاتی در جایگاه‌ها بارگزاری شود، این آر پی ام‌ها قبل از این اتفاق از مرکز داده انجام می‌گرفت و به تمام جایگاه‌ها ارسال میشد. منتها بعد از آن اتفاق تمام آر پی ام‌ها را به صورت دستی برای اینکه ملاحظات بیشتری داشته باشند به لحاط امنیتی، این کار را به صورت دستی انجام می‌دادند.
وی اضافه کرد: بسیار جای تعجب دارد از آنجایی که به صورت دستی انجام می‌شدند با توجه به ماهیت آفلاین بودن در بسیاری از جایگاه‌های کشور را باید بررسی کنیم که به چه شکلی این اتفاق افتاده است، سامانه هوشمند به یک درگاه بانکی متصل است که کارشناسان باید بررسی کنند و ببینند آیا از طریق درگاه بانکی این اتفاق افتاده یا موضوعی دیگر در کار بوده است..
سخنگوی کمیسیون انرژی با اشاره به بروزرسانی تجهیزات، افزود: دو سال پیش چنین اتفاقی افتاد که جلساتی را در کمیسیون انرژی داشتیم و جمع‌بندی‌های خوبی صورت گرفت و سازمان‌های مختلف از جمله، سازمان پدافند غیرعامل حضور داشتند و توصیه‌هایی نیز انجام شد و تأکیداتی صورت گرفت. من فکر میکنم از دو سال پیش تا امروز خیلی اقدام خاصی برای ایمن سازی و بروزرسانی صورت نگرفت. تجهیزات سامانه سوخت قدیمی است که از آن استفاده می‌شود که نیازمند بروزرسانی است و برای ارتقای امنیت آن طبیعتا ملاحظات فنی و امنیتی وجود دارد در خصوص نحوه و چگونگی دسترسی افراد به اطلاعات، ملاحظاتی است که باید بوجود بیاید..
وی تصریح کرد: بنده فکر میکنم از دو سال پیش تا امروز اقدام خاصی برای ارتقای مباحثی که عرض کردم در مجموعه پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی نیافتاده است و ما امروز جلسه‌ای در همین موضوع داریم و از آقایون دعوت کردیم تشریف بیاوردند و توضیح دهند که چه اقداماتی را انجام دادند و آن وقت بهتر می‌شود اظهارنظر کرد، اما برداشت خودم با توجه به شناختی که از مجموعه دارم؛ واقعا اقدام خاصی صورت نگرفته است و یکی از اشکالات بزرگ اهمیت ندادن به متخصصان است که در این حوزه در حال فعالیت هستند.
وی تاکید کرد: باید به آن‌ها انگیزه داد و حمایت‌های مادی و معنوی بیشتری صورت بگیرد تا میل به مهاجرت نداشته باشند و متاسفانه در طی دو سال اخیر تعداد زیادی از متخصصان در این حوزه از کشور مهاجرت کردند، باید مشخص شود افرادی که در این حوزه فعال بودند و دسترسی به اطلاعاتی داشتند تا چه سطحی بوده و نباید اجازه داده شود. این حوزه یک فیلد کاملا تخصصی است، در حوزه آی تی جز آن قسمت از‌های تک است، آن قسمت سامانه هوشمند و لایه‌های امنیتی که تعریف شده است و گستره این سامانه به اندازه کل کشور است و در دورترین نقاط تجهیزات هوشمند سامانه سوخت را داریم.
نخعی با ابراز نگرانی از اتفاقات اخیر اظهار داشت: ما واقعا نگران این مسائل هستیم و متاسفانه طی سه سال اخیر در پالایش و پخش اتفاقات عجیبی دارد می‌افتد. از رئیس جمهور و وزیر نفت انتظار دارم به این مجموعه توجه بیشتری داشته باشند. چند وقت پیش مشکلاتی برای گاز مایع پیش آمد و کشور را با مشکل مواجه کرد و دو سال پیش برای سامانه هوشمند مشکلی پیش آمد. به نظر می‌رسد یک سری مشکلات مدیریتی در این مجموعه است که باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرد و رسیدگی بیشتری صورت بگیرد.
وی با اشاره به آتش سوزی پالایشگاه‌ها گفت: این پالایشگاه‌ها خصوصی بودند و یکی از آن پالایشگاه‌ها در بیرجند اتفاق افتاد که علت این حادثه هنوز مشخص نشده است، اما طبیعتا مشکل فنی بوده است و نمی‌شود به مسائل سایبری و خرابکاری ربطش داد.
سخنگوی کمیسیون انرژی در پاسخ به این سوال که آیا نباید پدافند غیرعامل را مورد انتقاد و پاسخگویی قرار داد؟ گفت: پدافند غیر عامل در قبال اینگونه سامانه‌ها دارای مسئولیت است. ما در جلسات قبل که دوستان هم تشریف آوردند به آن‌ها تذکرات را دادیم، منتها توجهی به آن‌ها نشده است البته از یک دستگاه نظارتی انتظار بیشتر از این است و نمی‌شود به یک تذکر اکتفا کرد و باید پیگیری دقیق‌تری شود برای اینکه آن کار به نتیجه برسد.
دیگر عضو کمیسیون انرژی، پرویز محمدنژاد قاضی محله نیز به خبرنگار جماران گفت: نگاه ما بر این است که به صورت فیزیکی دخل و تصرف شده است و اختلال در سامانه از چند طریق ممکن بوده؛ یکی از طریق فضای اینترنت که فضای هکری است که همه جا از جمله نیروگاه برق ممکن است اتفاق بیافتد، اما به نظرما این اتفاقی که افتاد دخالت فیزیکی افراد در آن دخیل بوده و تحت عنوان یک فلش یا یک برنامه وارد سیستم شدند و به صورت درونی بوده است.
وی افزود: در نهایت در کمیسیون با حضور وزیر و معاونان وی خواهیم خواست بیایند و توضیح کامل را به ما بدهند تا به نتیجه‌ای برسیم و در نهایت گزارش جامعی را به خود رئیس جمهور خواهیم داد و این باید مورد بررسی قرار بگیرد. زیرا تکرار این اتفاق دومین بار است که برای کشور بزرگی مانند ایران که نخبه‌های بزرگ، مردمان بسیار خوب و سازمان‌ها و تشکیلات بسیار فعالی دارد پسندیده نیست که بخواهیم برای دومین بار از این سوراخ گزیده شویم و به افرادی که در بدنه دولت هستند اجازه دهیم براحتی دست به هر کاری بزنند و قطعا این دفعه نسبت به دفعه گذشته بیشتر ورود خواهیم کرد و بحث پیشگیری را به عمل خواهیم آورد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بحث خرابکاری از سوی داخل و خارج مشخص شده است یا نه؟ گفت: از نظر کارشناسی تمام شده نیست و نگاه‌های مختلف وجود دارد و زمانی می‌شود این‌ها را رسانه‌ای کرد و قطع به یقین گفت که به آن نتیجه پایانی برسیم و تمام نظرات کارشناسان را رهگیری و رصد کنیم و آن را گزارش دهیم.
محمدنژاد در بحث عملکرد پدافندغیرعامل گفت: پدافند غیرعامل و از وزارت نفت مورد دعوت ما قرار خواهند گرفت. ما هم همین را عرض می‌کنیم، این‌ها ماهیت پدافندی دارند و باید نرم افزار‌هایی را طراحی کنید که با آن همه امکاناتی که در اختیار خود دارند چه کاری را انجام می‌دهند، باید پاسخ دهند، کجا ورود کردند و به چه شکلی بوده است و اگر این اتفاق نمی‌افتاد می‌گفتیم عدم اطلاعات و آگاهی از سیستم است که اتفاق افتاد و این باید برای شما یک نشانه باشد برای اینکه جلوگیری کنید و این یک سهل‌انگاری است و حال امکانات کافی بوده و یا نبوده است و بسیاری از چیز‌ها نیازی به امکانات ندارد بلکه نیاز به تدبر، فکر، اندیشه، حساب و کتاب و برنامه دارد و حتما برنامه‌ای نبوده است.
وی ادامه داد: به راحتی نمی‌شود که یک موضوع را دو بار از همان محلی که آسیب دیدید باز هم آسیب ببینید و باید در این رابطه پاسخگو باشند و ما این پاسخ را خدمت مردم عزیز اعلام خواهیم کرد که دیگر این بی مبالاتی‌ها را دیگر در جامعه بزرگ ما که داعیه ایجاد یک تمدن بزرگ را دارند و قرار است در دنیا نقش بازی کنند، دچار این بازی‌های بسیار پیش پا افتاده نیافتد که در دنیا دارای معنا و مفهوم ندارد.
محمدنژاد در پایان گفت: این اتفاق ناشی از بی‌مبالاتی و بی‌تدبیری است و مسئولان مرتبط و همچنین معاون وزیر سالاری باید پاسخگو باشند، زیرا هر دو مورد در زمان ایشان اتفاق افتاد و ما در جلسات گذشته به ایشان تذکر دادیم و گفتیم که اگر اتفاق دیگری بیافتد حتما ما پیگیری جدی‌تری را خواهیم کرد.
