ساختار پوست در افراد متفاوت است و روشهای درمانی را باید با توجه به انواع پوستها به کار گرفت
جوش یا آکنه از بیماریهای شایع پوستی است که زمانی پیش میآید که منافذ پوست با چربی یا سلولهای مرده پوست یا باکتری مسدود میشود.
آکنه بهعلت عوامل گوناگونی از جمله تغییرات هورمونی، تعریق بیش از حد، محصولات آرایشی روغنی، اضطراب و عوارض جانبی برخی داروها ایجاد میشود.
به گزارش وریول هلت، برخیها برای درمان جوش صورت به سراغ روشهای خانگی و در دسترس میروند که گاهی مفید و کاربردی است.
انواع پوست
نوع و ساختار پوست در افراد متفاوت است و روشهای درمانی و مراقبتهای پوستی را باید با توجه به انواع پوستها به کار گرفت. آکادمی پوست آمریکا (AAD) پنج نوع پوست را مشخص کرده است:
پوست معمولی، که نه حساس است و نه مستعد آکنه
پوست چرب، که حالت روغنی یا چرب دارد و باعث تولید مداوم آکنه و جوش میشود
پوست مختلط، که در برخی جاها چرب است و در برخی جاها هم رطوبت ندارد
پوست حساس، که در مقابل محصولات بالقوه آسیبزا واکنش بدی نشان میدهد
پوست خشک، که چربی کمتری تولید میکند و ممکن است «زمخت» یا پوستهپوسته به نظر برسد.
روشهای خانگی درمان جوش صورت
عسل
عسل در طول تاریخ، بهعلت داشتن خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی و همچنین تسریع روند ترمیم زخم، همواره برای درمان تعدادی از بیماریهای پوستی استفاده شده است.
یافتههای یک پژوهش در سال ۲۰۱۷ نشان میدهد که مخلوط عسل و عصاره دارچین از رشد برخی باکتریهای دخیل در ایجاد آکنه جلوگیری میکند.
برخی نیز از عسل برای درمان موضعی جوشهای سرسخت استفاده میکنند. برخی دیگر آن را با موادی مانند جو دوسر، آبلیمو، دارچین، یا آلوئهورا ترکیب میکنند و بهشکل ماسک برای مبارزه با آکنه به کار میبرند.
همچنین، عسل مانوکا، که نوعی عسل ضدباکتریایی است، در درمان طبیعی آکنه محبوبیت زیادی دارد.
خیار
خیار حاوی آب بسیار زیادی دارد و برای آبرسانی و آرامش دادن به پوستهای دارای آکنه، مختلط و خشک، گزینه بسیار خوبی است.
برشهای خیار یا عصاره آن را میتوان روی ناحیه آسیبدیده پوست گذاشت تا تورم و سوزش کاهش یابد.
همچنین، ترکیب خیار با عسل یا بلغور جو دوسر ماسک خوبی برای پوست میشود.
روغن درخت چای
روغن درخت چای، که از گیاه «ملالوکا آلترننیفونیا» استخراج میشود، خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی، و ضدباکتریایی دارد. از این روغن سالها در طب سنتی و محلی برای درمان آکنههای خفیف استفاده شده است.
این روغن را میتوان بهصورت رقیقشده بر بخشهای آسیبدیده پوست مالید. همچنین، برخی با ماسکها و پاککنندههای روغن درخت چای گویا آکنه را به حداقل میرسانند.
حریره جو دوسر
جو دوسر را بهصورت محلول در آب در موقع حمام کردن، یا بهصورت کرم و ماسک برای درمان بسیاری از معضلات پوستی، از جمله آکنه، استفاده میکنند.
حریره جو دوسر با مرطوب کردن پوست و آبرسانی به پوست و همچنین تسکین آن، بهطور موثری از پوست در برابر آسیب و تخریب جلوگیری میکند. حریره جو دوسر همچنین تحریک، قرمزی، و درد مرتبط با آکنه خفیف تا متوسط را کاهش میدهد.
روغن جوجوبا
روغن جوجوبا ماده گیاهی رایجی است که اغلب بهدلیل داشتن قابلیتهای ضدقارچی، ضدباکتریایی، و ترمیم زخم به آن توجه شده است.
روی
پژوهشی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که میزان فلز روی در خون افرادی که به آکنه مبتلا میشوند کمتر از حد لازم و مناسب است.
پژوهشها نشان میدهد که مکملهای روی در پیشگیری و درمان آکنهها موثرند، زیرا از رشد باکتری خاصی که عامل آکنه است جلوگیری میکنند.
علاوه بر مکملها، غذاهایی مانند صدف، انواع غذاهای دریایی، گوشت قرمز، مرغ، تخممرغ، لبنیات، تخم کدو، و تخمه آفتابگردان منابع خوبی برای تامین روی به شمار میروند.
چای سبز
آنتیاکسیدان یا پلیفنولهای موجود در چای سبز رادیکالهای آزاد را که موجب سرطان و بیماریهای قلبی میشوند خنثی میکنند.این فرایند به روشن شدن پوست، کاهش التهاب، و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک میکند. چای سبز همچنین ضایعات آکنه التهابی و غیرالتهابی را در افراد مبتلا به آکنه خفیف تا متوسط کاهش میدهد.
چای سبز را میتوان بهعنوان نوشیدنی مصرف کرد یا بهصورت موضعی و ماسک روی صورت مالید.
روغن اکالیپتوس
گفته میشود که روغن اکالیپتوس و عصاره برگ اکالیپتوس در بهبود محل زخمهای آکنه یا جای جوش، کاهش اندازه غدد چربی، کاهش تولید چربی، و مبارزه با فعالیت باکتریها مفید است.
برخی پژوهشها نیز نشان میدهد که کرمهای حاوی اکالیپتوس در درمان جوشها موثرند.
رژیم ضدالتهابی
پژوهشها نشان میدهد که خوردن غذاهایی که شاخص قند خون بالایی دارند و میزان قند خون را افزایش میدهند، مانند غذاهای فراوریشده و غذای فوری، برنج سفید، نان سفید، محصولات پخته، غلات، چیپس و سیبزمینی سفید، ممکن است باعث افزایش ابتلا به آکنه و تشدید آن شوند. این احتمالا بدان علت است که افزایش قند خون در بدن موجب افزایش تولید چربی میشود.
داشتن رژیم غذایی ضدالتهابی با مصرف خوراکیهایی که شاخص قند خون پایین دارند، و نیز خوردن مقدار زیادی میوه، سبزیجات، لوبیا و حبوبات تازه، به جلوگیری از جوش صورت و کاهش تولید چربی کمک میکند.
آلوئهورا
آلوئهورا داروی گیاهی رایجی با خواص پاککنندگی قوی است و از بروز آکنه جلوگیری میکند. ژل آلوئهورا تسکیندهنده و خنککننده نیز است و درمان مناسبی برای مبارزه با عوارض جانبی داروهای قویتر آکنه است.
آبلیمو
برخی پژوهشها نشان میدهد که ۶۶ درصد از افراد مبتلا به آکنه از آبلیمو بهعنوان نوعی داروی مکمل استفاده میکنند.
هنوز شواهد بالینی زیادی درباره میزان تاثیر آبلیمو بر پوست در دست نیست و احتمال میرود در برخی موارد برای پوست تحریککننده باشد.
در برخی از روشهای طب سنتی و خانگی، ترکیب آبلیمو با موادی مانند عسل و خیار برای درمان جوشهای آکنه توصیه میشود.
زردچوبه
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کورکومین، ماده فعال در زردچوبه، برخی از رایجترین و مضرترین باکتریهای مولد آکنه را از بین میبرد، هم وقتی که بهصورت خوراکی مصرف شود و هم زمانی که بهصورت موضعی روی پوست گذاشته شود.
مدیریت اضطراب
اضطراب محرکی برای بیشتر شدن آکنه است. استرس زیاد بدن را به تولید تستوسترون بیشتر وادار میکند که با جوش صورت مرتبط است.
بنابراین، با مدیریت اضطراب میتوان گام مهمی در راه کاهش جوشها برداشت.
با این کارها میتوان استرس را مهار و مدیریت کرد:
اولویت دادن به خواب
وقتگذراندن با عزیزان و دوستان یا انجام کارهای سرگرمکننده
محدود کردن مصرف کافئین و الکل
تمرین ذهنآگاهی و راهکارهای آرامشبخش، مانند یوگا، تمرینهای تنفس عمیق، و مراقبه
در صورت لزوم، حتما به روانکاو مراجعه کنید.
خواب
پژوهشها نشان میدهد که کیفیت و مدت خواب بر میزان هورمونها و قند خون اثر میگذارد و بر همین اساس، میزان آکنه را کاهش میدهد. بدخوابی، بیخوابی، و بیداریهای مکرر در شب با بروز آکنه در ارتباط است.
البته درمانهای خانگی جوش صورت یا آکنه بیشتر جنبه تسکینبخش و مقطعی دارد و ممکن است در موارد زیادی به خصوص در زمان شیوع جوشهای ناشی از مشکلات هورمونی موثر نباشد و حتما باید پیش از هر اقدامی با پزشک متخصص برای تشخیص دلایل مشورت کرد.
روشهای درمانی پزشکان و متخصصان معمولا شامل هورمونتراپی، درمان با لیزر، و تجویز آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی است.