جواد امام، فعال سیاسی اصلاح طلب، درباره چند چالش سیاسی مهم در سال ۱۴۰۲ گفت: یکی از مهمترین چالشهای سیاسی ما در سال آینده ناکارآمدی سیستم است. شرایط موجود هم شرایط خیلی جدی و خاصی است.
او در گفتگو با «انتخاب» ادامه داد: ما چالشهای متنوعی را در پیش داریم، چالش جدی ما بحثهای اجتماعی و اقتصادی است و این هم به مطالباتی برمی گردد که از قبل در جامعه وجود داشته و به نوعی بی پاسخ ماند که در برخوردهای پاییز ۱۴۰۱ شاهد آن بودیم. مطالباتی که مردم داشتند عملا بی پاسخ ماند و بر اساس مشاهدات و اعلامهای رسمی از اعتراضاتی که مورد برخورد قرار گرفت و به اغتشاش رسید عملا این مطالبات بی پاسخ ماند و همه آنها روی هم جمع شده و قاعدتا با توجه به شرایط کشور و جامعه در ۱۴۰۲ اینها نمود جدی تری پیدا میکند، خصوصا در بحث حجاب با توجه به فضایی که امروز میبینیم و جامعه آنرا برنتابیده است و عملا به جای کارفرهنگی همه در حال تهدید و در صدد برخورد هستند.
جواد امام افزود: نحله کیهانیه هم به نوعی به این بحث دامن میزنند و صراحتا هم تحریک و تهدید علیه وضع حجاب را دنبال میکند. آقایان اعتقادشان بود که اگر حکومت یکدست شود مشکلات حل میشود، اما تا زمانیکه نخواهیم اعتراضات را به رسمیت بشماریم و در سیاست هایمان تجدید نظر کنیم این مشکلات باقی خواهد ماند.
او در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به تحولات اخیر در حوزه سیاست خارجی اظهار داشت: امروز بحث حل مشکلات منطقهای در دستور کار است و آقای شمخانی سفرهایی داشته اند و قابل تقدیر است، اما باید دید این روابط پایدار خواهد ماند و در دراز مدت هم تاثیر جدی میگذارد؟ چگونه است که ما الان با کشوری به نام عربستان که این همه علیه یکدیگر اقدام کرده ایم و خط قرمز ما بود با وساطت چین مذاکره میکنیم، اما با غرب خیر؟
جواد امام اضافه کرد: به موازات این تحولات نباید به مشکلات اجتماعی و حل منازعات داخلی پرداخته میشد؟ اعلام شد رافت اسلامی شامل حال زندانیان شده و بر اساس آمارهای رسمی بیش از هشتاد هزار زندانی آزاد شده اند که باید آن را به فال نیک گرفت و بعد گفتند اینها بیست و دو هزار نفرشان افرادی بودند که در اتفاقات پاییز دستگیر شده اند. ما در اتفاقات پاییز هم افراد قابل توجهی را داشتیم که دچار آسیب شدند و خانوادههای زیادی لطمه خوردند و حقوق مردم که اصل غیر قابل انکاری است، در اینجا ضایع شده.
او گفت:، مقدم بر رافت اسلامی، رعایت حقوق افراد است، آیا در این اتفاقات پاییز حقوق کسی ضایع نشد؟ همه در کمال قانون و ضوابط و اخلاق و اسلام و آنچه که مقبول و شایسته مردم و حکومت بود با آنها برخورد شد؟ عدهای از افراد وقتی دستگیر شدند اصلا محکوم نشدند، در حالیکه در قانون، عفو شامل محکومین میشود. جا داشت که از آسیب دیدگان نیز دلجویی میشد و با افراد و مامورینی که خلاف قانون عمل کردند و باعث تشدید این شرایط شدند و اعتراضات را به اغتشاش کشیدند برخورد میشد، اما این اتفاقات نیفتاد. اینها چالش هاییست که در سال آینده با آن مواجه خواهیم شد. آقایان موفق شدند با قدرت این وضعیت را جمع کنند، اما مشکلات حل نشده است و مردم پاسخی که باید میگرفتند را نگرفتند.
وی در ادامه درباره نقش و تاثیر انتخابات در تحولات سیاسی سال ۱۴۰۲ افزود: انتخابات سال آینده مگر قرار است اتفاق ویژهای داشته باشد؟ تا زمانیکه مردم را به حساب نیاوریم و در سیاستها و رفتارها تجدید نظر نکنیم، اتفاق خاصی نمیافتد؛ تا زمانیکه نگاه و قوانین و رفتارهای استصوابی که تمام قوا و اجزا را در برگرفته است و غیر از بحث شورای نگهبان که باعث شد بیش از نیمی از مردم در انتخابات شرکت نکنند، عملا تا سطوح پایین کارشناسی و کارمندی را دربرگرفته است.
جواد امام اضافه کرد: من بعید میدانم که تغییر رویکرد اساسی صورت گرفته و اصلاح ساختارها دنبال شود. تا زمانیکه مردم اعتمادشان برنگردد نمیشود از آنها انتظار داشته باشیم که با حرکتهای ظاهری بپذیرند و برگردند. ما اگر بخواهیم این روند را اصلاح کنیم، در درجه اول باید رویکردمان براساس مشارکت مردم باشد و مردم را به حساب بیاوریم، بنا به فرمایش امام مردم، ولی نعمتان ما هستند، ولی قانون اساسی ما به هیچ انگاشته شده و هرچه جلوتر میرویم به قیمت حذف مردم و جمهوریت تمام میشود.
او ادامه داد: امروز تصویری که از جامعه مشاهده میشود تصویری نیست که نسبتی با یک جامعهی کاملا اسلامی داشته باشد و با شعارها و ادعاها فرسنگها فاصله دارد، چون جامعه به لجبازی افتاده است همانطور که با مطالبات مردم لجبازی میشود. ما باید برای اینکه مردم را به حساب بیاوریم باید قانون را فصل الخطاب قرار داده و به مردم برگردیم و همه در مقابل قانون یکسان و پاسخگو باشند.
جواد امام اظهار داشت: من فکر میکنم مهمترین چالش جدی کشور ناکارآمدیای است که به تصویر کشیده شده و تا زمانیکه نخواهند به مردم برگردند و نسبت به سیاستهای غلط گذشته به صراحت تجدیدنظر کنند، قطعا این وضعیت ادامه دارد و آتش زیرخاکستر است و باید شاهد چالشهای جدی تری در ابعاد متنوعتر باشیم. اینکه فکر کنیم تنها با حل مشکلات منطقهای میتوانیم بهبودی در سایر حوزهها خصوصا منازعات داخلی داشته باشیم و گشایشی در وضعیت اقتصاد ایجاد کنیم، نادرست است؛ ما عملا شاهد هستیم که اتفاق ویژهای نیفتاده است. اگر قرار است ما نظام جمهوری باشیم باید به خواسته اکثریت تن دهیم.
جواد امام درباره تغییرات در سطح گروههای سیاسی و ایجاد دسته بندیهای جدید در سال ۱۴۰۲ گفت: فکر نمیکنم بحث جریانات سیاسی هم با تغییرات جدی مواجه شود، شاید عدهای به تمنای ورود به قدرت بخواهند دسته بندیهایی شکل دهند، اما آنچه مهم است احزاب و تشکیلاتهای سیاسی زمانی موفقند که مردم را نمایندگی کنند، متاسفانه امروز احزاب و گروههای سیاسی جایگاه واقعی خود را باتوجه به محدودیتها از دست داده و عملا نمیتوانند مطالبات مردم را نمایندگی و دنبال کنند. تا زمانیکه مردم نپذیرند و اعتمادشان برنگردد گروههای سیاسی نمیتوانند موفق باشند، احزاب زمانی موفقند که اعتماد مردم برگردد و بدانند که میتوانند در سرنوشتشان نقش داشته باشند.
او افزود: امروز هیچ گروه سیاسیای که بتواند مطالبات جدی مردم را نمایندگی کند در کشور نداریم. احزاب سیاسی در قانون انتخابات هیچ جایگاهی ندارند. احزاب سیاسی را بیشتر برای داغ کردن تنور انتخابات میخواهند و بعد از انتخابات هم مطالبات مردم فراموش شده و یا اگر دنبال مطالبات مردم بودند با آنها برخورد شده است. امروز مردم میبینند که احزاب هم اگر به صحنه برگردند و به احزاب اقبال نشان دهند، آنجایی که باید موثر باشند و بستر تصمیم سازی از آن جا میبایست شکل بگیرد با سدهای جدی روبرو خواهند شد که هیچ تغییری در آنها ایجاد نشده است؛ بنابراین من فکر میکنم که ما شاهد اتفاق خاصی نخواهیم بود و وضعیتی که ما امروز با آن مواجه هستیم قطعا از ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ بدتر شده است که بهتر نشده است.