محققانی که مسیر مهاجرت نئاندرتال‌ها از اروپا به سمت شرق را مدل‌سازی می‌کنند، می‌گویند در منطقه جنوب دریای خزر در شمال ایران مسیرهای کمتر کاوش‌شده‌ای را یافته‌اند که احتمالا محل زندگی نئاندرتال‌ها بوده است.
مدل‌سازی کامپیوتری اخیر، پراکندگی نئاندرتال‌ها در مسیرهای فرضی شمال و جنوب خزر را بر اساس داده‌های باستان‌شناسی و فیزیولوژیکی موجود دنبال می‌کند.
پیشتر یک مطالعه ژنتیک که توسط موسسه انسان‌شناسی تکاملی ماکس پلانک صورت گرفته بود نشان می‌داد نئاندرتال‌های با منشأ اروپایی در ازبکستان و منطقه آلتای در جنوب سیبری زندگی می‌کرده‌اند. از آن زمان سوال برای محققان این بوده است که چگونه نئاندرتال‌ها به آنجا رسیده‌اند؟
پژوهشگران در تحقیق تازه خود از یک نرم‌افزار اطلاعات جغرافیایی متن‌باز به نام کیوجی‌آی‌اس (QGIS) استفاده کردند تا با درنظر گرفتن اطلاعات زیستی جغرافیایی و شرایط آب و هوایی گذشته، مدلی را برای یافت بهترین و کم‌هزینه‌ترین مسیر حرکت نئاندرتال‌ها تولید کنند.
این مدل‌های حرکتی همیشه مستقیم‌ترین مسیر نیستند، چرا که بسیاری از مسیرها در دل خود موانعی طبیعی نظیر کوه دارند یا به لحاظ منابع آبی و غذایی چنان در مضیقه هستند که گذر از آن‌ها برای نئاندرتال‌ها پرهزینه، دشوار و حتی ناممکن بوده است.
مدل‌های جدید در واقع مثل جی‌پی‌اس، یا دستگاه مکان‌یاب ماهواره‌ای، عمل می‌کنند که وقتی آدرس مقصد را به آن‌ها می‌دهید الزاما خطی‌ترین مسیر را به شما نشان نمی‌دهند بلکه ممکن است با توجه به ترافیک یا بسته‌شدن جاده‌ها و تونل‌ها، برای رسیدن به نقطه هدف به سمت اطراف هدایتتان کنند.
محققان می‌گویند برای مسیریابی دو غار باستان‌شناسی کشف‌شده در قفقاز و دیگری در آلتای روسیه را انتخاب کرده‌اند؛ دو مکانی که از آن‌ها ابزار و مصنوعات متفاوت ساخته دست نئاندرتال‌ها به دست آمده است. به گفته آنان تفاوت ابزارها می‌توانند نشان‌دهنده دو تبار متمایز مهاجرت نئاندرتال‌ها به داخل و خارج از منطقه باشد.
پژوهشگران همچنین با استفاده از داده‌های آب و هوایی، به دنبال مناطقی گشتند که ناچیزترین نوسانات آب و هوایی را تجربه کرده و به احتمال زیاد می‌توانستند محیط های پایداری را برای رشد گیاهان و زیست جانوران فراهم آورده باشند.
محققان در پژوهش خود بر کریدور جنوبی دریای خزر تمرکز کردند چرا که این کریدور در مقایسه با مناطق همجوار خود نسبتاً مرطوب و معتدل بود و به همین خاطر مسیری ایده‌آل برای اسکان نئاندرتال‌ها و عبور آن‌ها به شمار می‌رفت.
محققان می‌گویند نئاندرتال‌ها احتمالا در حومه دریای خزر حضور داشته‌اند
محققان تصور می‌کنند از آنجایی که این مسیر برای خروج از اروپا عالی به شمار می‌رود، می‌توانسته همزمان توسط انسان‌های مدرن کنونی (هوموساپین‌ها) نیز که از آفریقا و از طریق سوریه سفر می‌کرده‌اند مورد استفاده قرار گرفته باشد
نئاندرتال‌ها برای بیش از چند صد هزار سال مدرن‌ترین انسان‌های اروپا محسوب می‌شدند. آن‌ها آتش را برای گرما و پخت و پز به خدمت گرفتند، در غارها از بیماران خود مراقبت می‌کردند و گسترده‌ترین تیره انسان‌ها در زمان خود بودند به نحوی که از دورترین نقاط در غرب و شمال اروپا تا جنوب اسرائیل و فلسطین و شرق تا آسیای مرکزی و سیبری حضور داشتند.
پژوهشگران می‌گویند از آن جا که منطقه جنوبی خزر تا حد زیادی کاوش‌نشده باقی مانده است، یافته شدن مسیرهای تازه می‌تواند به باستان‌شناسان در کشف زیستگاه‌های نئاندرتال‌ها در عصر پارینه‌سنگی کمک کند.
نتایج تحقیقات تازه در نشریه علمی «PLOS ONE» منتشر شده است.
منبع: یورونیوز
