امروزه با پیشرفت علم، درصد قابل‌توجهی از بیماران قلبی که نیازمند عمل قلب باز هستند، جراحی را با موفقیت پشت سر گذاشته و به زندگی روزمره خود بازمی‌گردند. البته مراقبت‌های بعد از عمل قلب باز در منزل اهمیت بالایی دارند و روند بهبود بیمار را سرعت می‌بخشند. اگر در این بخش با ما همراه باشید، اطلاعات ارزشمندی درباره مراقبت‌های پس از عمل در اختیار شما قرار خواهیم داد.
پس از عمل قلب باز باید به‌خوبی از زخم‌های خود مراقبت کنید. درصورتی‌که ناحیه برش داده شده، خونریزی نداشته باشد، پس از دو روز دیگر نیازی به پانسمان آن ندارید. احساس خارش، سوزش و بی‌حسی در این ناحیه از بدن کاملا طبیعی است و جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. تا زمانی که زخم‌ها تازه هستند، از هیچ‌گونه کرم و پماد استفاده نکنید. کافی است محل زخم را به‌آرامی و با استفاده از شامپو بچه بشویید تا از تجمع خون روی آن جلوگیری شود. درصورت نیاز به لوازم پانسمان، به داروخانه‌های معتبر سراسر کشور که تحت‌نظر شرکت پخش دارو هستند، مراجعه کنید.
درد قفسه سینه بعد از عمل قلب باز کاملا طبیعی است، زیرا جناغ سینه حین جراحی باز شده و ترمیم آن به زمان نیاز دارد. برای مراقبت از جناغ، بیمار باید از یک نگه‌دانده قفسه سینه استفاده کند؛ از حمل بارهای سنگین‌تر از 2 الی 3 کیلوگرم خودداری کرده و به‌آرامی بنشیند و بلند شود. دردهای ناگهانی تا چندین ماه در قفسه سینه حس می‌شوند، اما درصورت مشاهده هرگونه تورم و التهاب یا احساس درد بسیار شدید حتما به پزشک معالج خود مراجعه کنید. ممکن است دارو قلب و عروق شما با تشخیص پزشک تعویض شده یا در محل زخم‌ها خون جمع شده و نیاز به تخلیه داشته باشند.
ممکن است تا چند روز پس از عمل قلب باز اشتهای بیمار کاهش یافته و در دهان خود احساس تلخی کند، اما رعایت رژیم غذایی صحیح لازم است و روند بهبود را سرعت می‌بخشد. در این مورد حتما با پزشک خود مشورت کرده و با تشخیص او مواد غذایی را به وعده‌های خود اضافه یا حذف کنید. غذاهای سبک و سالم که در آنها از روغن و نمک کمی استفاده شده است، وعده‌های مناسبی برای بیماران قلبی هستند. در این بین استفاده از داروهای تجویز شده را هرگز فراموش نکنید. در بخش بعدی بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
بیماران قلبی به دلایل مختلفی ازجمله انسداد عروق، تنگی دریچه و سایر مشکلات قلبی و عروقی تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند و اغلب تا سال‌ها بعد از عمل ملزم به مصرف دارو هستند. یکی از رایج‌ترین داروها که اغلب افراد پس از عمل قلب باز یا استنت گذاری از آن استفاده می‌کنند، قرص پلاویکس است. این قرص از تشکیل لخته خون جلوگیری کرده و مانع از بروز سکته قلبی می‌شود. داروهای تجویز شده باید به‌موقع و به تعداد لازم مصرف شوند.
دخانیات از دشمنان اصلی سلامتی و قلب و عروق است. باتوجه به تحقیقات انجام شده در مراکز علمی معتبر دنیا، دخانیات ضربان قلب را افزایش داده و موجب افزایش فشار خون و تنگی عروق می‌شود. همچنین سکته قلبی به همراه دارد و آمار مرگ و میر را افزایش می‌دهد. پس از عمل قلب به‌هیچ‌وجه از سیگار، قلیون و هرنوع مواد مخدر دیگر استفاده نکنید.
ورزش سبک و پیاده‌روی بعد از عمل قلب باز برای سلامتی بسیار مفید است و سرعت بهبودی را افزایش می‌دهد. در هفته اول پس از جراحی، هر روز به مدت پنج الی ده دقیقه در منزل راه بروید و این عمل را چندین بار در طول روز تکرار کنید. اگر احساس سرگیجه یا ناراحتی در قفسه سینه نمی‌کنید این مقدار را در هفته دوم افزایش دهید. بهتر است در فعالیت‌های خارج از منزل یکی از اعضای خانواده شما را همراهی کند. هنگام بالا رفتن از پله بعد از عمل قلب باز نیز اصلا عجله نداشته باشید و هرگاه احساس خستگی کردید، توقف کرده و چند دقیقه استراحت کنید. جوراب واریس و نگه‌دارنده قفسه سینه نیز فراموش نشود.
جراحی قلب بسیار دشوار است و باعث ایجاد فشار جسمی و روحی در افراد می‌شود. از این‌رو بسیاری از بیماران پس از عمل دچار افسردگی شده و مدام از خود و دیگران می‌پرسند که بعد از عمل قلب باز چند سال زنده می‌مانیم؟ درصورت ابتلا به افسردگی حتما به مشاور مراجعه کرده و روند درمان را آغاز کنید. به اشخاصی که از بیماران قلبی نگهداری می‌کنند نیز توصیه می‌شود که بسیار باحوصله رفتار کرده و شرایط خاص و حساسیت‌های این افراد را مدنظر قرار دهند.
افراد معمولا پس از گذشت 2 الی 3 ماه از عمل قلب به محل کار خود برمی‌گردند. البته این مدت زمان به نوع کار و حرفه فرد بستگی دارد. اگر شغلتان شامل فعالیت‌های بدنی سنگین است، از کارفرما درخواست کنید که کارهای سبک‌تری به شما محول کند.
سفر با هواپیما، قطار یا اتومبیل کاملا به شرایط بیمار بستگی دارد، اما توصیه اغلب دکترها این است که تا حدود سه الی چهار هفته پس از عمل از مسافرت خودداری شود. هنگام مسافرت نیز بهتر است هر چند ساعت یک بار توقف کرده و راه بروید تا خون داخل رگ‌ها لخته نشود. البته بهتر است تا سه ماه پس از عمل، با وسیله نقلیه شخصی سفر نکرده و از رانندگی خودداری کنید.
در این مطلب تلاش کردیم تا به مهم‌ترین و ضروری‌ترین مراقبت‌های بعد از عمل قلب باز در منزل بپردازیم تا بتوانید به‌خوبی از خود یا عزیزانتان که تحت جراحی قرار گرفته‌اند، نگهداری کنید. البته لازم به ذکر است که پیش از هرچیز باید به نظر پزشک معالج را درنظر گرفته و توصیه‌های او را عملی کنید.
