رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس در تحلیل خود از صحبت بایدن مبنی بر اینکه «سپاه را از لیست تروریستی خارج نمیکنم، حتی به قیمت نابودی برجام»، میگوید که بایدن در آستانه انتخابات میان دورهای کنگره، به شدت از طرف لابی صهیونیستها تحت فشار است که برخی از منافع صهیونیست بینالملل را مطرح کند. به همین دلیل، هم این سفر و هم مواضعی که مطرح کرد در این قالب شکل گرفت؛ ولی مذاکره مقتضیات خاص خود را دارد. به رغم همه ضرباتی که به برجام وارد شد، هنوز امکان احیای برجام وجود دارد.
بایدن در مصاحبه با کانال 12 اسرائیل در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا به منظور جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای از زور استفاده خواهد کرد، گفت که «به عنوان آخرین راهحل، بله.»
حشمتالله فلاحتپیشه در گفت و گو با «انتخاب» در تحلیل خود از این سخن بایدن، عنوان کرد: «مصاحبه بایدن در ورود به سرزمین اشغالی، بسیار سانسور شد. مصاحبه او ابعاد مختلفی داشت؛ مثلا در زمینه سیاستهای رژیم صهیونیستی اعلام کرد که با گسترش شهرنشینی مخالف است. همچنین در موضوع کاربرد زور هم ایشان این بحث را مطرح کرد که سعی میکنیم از رسیدن ایران به بمب هستهای جلوگیری کنیم و گفتند که «زور آخرین اقدام است» ولی در رسانههای صهیونیستی به این شکل بازتاب پیدا کرد که «ما از گزینه زور برای جلوگیری از هستهای شدن ایران استفاده میکنیم.»
این نماینده مجلس دهم ادامه داد: «به بیانی دیگر بایدن گفت که ما سعی میکنیم از هر گزینهای استفاده کنیم و حتی وقتی خبرنگار پرسید که از نیروی نظامی استفاده میکنید؟ بایدن در پاسخ خود اسم «نیروی نظامی» را هم نیاورد و عنوان کرد که زور آخرین گزینه است. در واقع میخواهم بگویم که آقای بایدن در سفرش با محدودیتهای سیاست امریکا در منطقه هم مواجه شد. ضمن اینکه امریکایی ها در قالب راهبرد امنیت ملی برای نیمه اول قرن 21 خود، دچار یک سری محدودیتهایی شدند که این امریکا، امریکای 20 سال پیش نیست.»
فلاحتپیشه ضمن بیان اینکه راهبرد امریکای کنونی، راهبرد مقابله با هژمونی چین و جنگ سرد با روسیه است، گفت: «دو تهدید اصلی امریکا اول چین و بعد روسیه است. چون چالش امریکا، چالش هژمونی در عرصه جهانی است که چین رقیب آنهاست. همچنین جنگ سرد با روسیه هم دوباره در شرف احیاست. امریکاییها، ایران را همواره به عنوان یک چالش مطرح میکنند و به دنبال این هستند که مسائل خاورمیانه را در قالب یک راهبرد منطقهای پیش ببرند؛ و حتما هم سیاست آنها با رژیم صهیونیستی متفاوت است.»
وی افزود: «رژیم صهیونیستی سعی میکند موضوع را کاملا امنیتی پیش ببرد ولی در حال حاضر سعی امریکا بر این است که سیاستهای مختلف فشار؛ اعم از تحریم، فشار سیاسی و.. را مطرح کند، برای اینکه در برجام به نتیجه برسد. دو طرف میتوانستند کاری کنند که به این مرحله نرسند ولی متاسفانه رسیدند. در مقابل هم طبیعتا ایران ساکت نمیماند؛ یعنی ایران همواره نسبت به اینکه رژیم صهیونیستی در موضوع برجام و تنشهای بین ایران و امریکا، حضور پیدا کند، حساس بود. الان هم که این امکان برای صهیونیستها فراهم شده است، طبیعتا در ایران شرایط تازهای شکل میگیرد. و من معتقدم که به همین دلیل حتی شاید لحن مقامات ایرانی و روسی در جریان سفر پوتین به تهران، متاثر از نوع رفتار بایدن در منطقه، شکل متفاوتی به خود بگیرد. بنابراین به باور من هر چند ادعاهایی مطرح شد، ولی واقعیت تقابل راهبردی در منطقه واقعیتی است که امریکاییها در آن ابزارهایشان کمتر از دو دهه پیش است.»
این نماینده ادوار مجلس در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه بایدن عنوان کرده است که «سپاه را از لیست تروریستی خارج نمیکنم، حتی به قیمت نابودی برجام»، چه تصویری از آینده برجام میتوان متصور بود، گفت: «موضوع تحریم متقابل نظامی به این شکل بود که در ابتدا امریکاییها سپاه را تروریست اعلام کردند و ایران هم مقابله به مثل انجام داد. این بخشی از تنشهای بین ایران و امریکاست که به هر حال به موضوع برجام ربط پیدا کرده است. بایدن در آستانه انتخابات میان دورهای کنگره، به شدت از طرف لابی صهیونیستها تحت فشار است که برخی از منافع صهیونیست بینالملل را مطرح کند. به همین دلیل، هم این سفر و هم مواضعی که مطرح کرد در این قالب شکل گرفت؛ ولی مذاکره مقتضیات خاص خود را دارد.»
فلاحتپیشه در پایان تاکید کرد: «معتقدم که به رغم همه ضرباتی که به برجام وارد شد، هنوز امکان احیای برجام وجود دارد. درست است که امریکاییها در موضعگیریهای بایدن در منطقه سعی کردند که یک مقدار مواضعشان را در راستای تامین نظر متحدان منطقهای خود، به گونه دیگری شکل دهند، ولی معتقدم که امریکا در پای میز مذاکره، میداند که اگر با ایران در مسیر دیپلماسی حرکت نکند، حتما مدیریت کلی تحولات در منطقه از دستش خارج خواهد شد. امریکا دیگر حتی اگر هم بخواهد، نمیتواند بر خاورمیانه تمرکز کند چون بخش عمده انرژیاش در حوزه جنگ سرد اروپا و حوزه چالش هژمونیک شرق آسیا، گرفتار شده است.»
این کارشناس سیاست خارجی، تاکید کرد: «آنچه واقعیت دارد، این است که ایران و امریکا، که تا حدود سه ماه پیش در شرایط کاهش تنش به سر میبردند، الان در وضعیتی، تحت عنوان «تصاعد یا گسترش بحران» قرار گرفتهاند. متاسفانه نقش عوامل آشوبساز، مثل صهیونیستها، میان ایران و امریکا روز به روز دارد بیشتر میشود، به ویژه الان که آقای بایدن به منطقه آمده است و طرح موافقتنامه امریکا و اسرائیل برای جلوگیری از رسیدن ایران به بمب هستهای، یک اقدام کاملا آشوبساز به حساب میآید.»