پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
پایگاه خبری «انتخاب»: تابستان پر گرد و غباری را پشت سر می‌گذاریم. در حالی که با هر وزش باد، گرد وغبارهای سوریه و عراق به سمت خانه ایرانیان سرازیر می‌شود، ترکیه تلاش می‌کند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند و سدسازی‌هایش را بر شرایط منطقه بی‌تاثیر اعلام کند.
پیش‌بینی‌های علی محمد طهماسبی بیرگانی دبیر ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار درست از آب درآمد و در حال گذراندن تابستانی پر گرد و غبار هستیم. او پیش از آغاز سال 1401، در گفت‌وگو با رسانه‌ها با توجه به شرایط بارشها پیش‌بینی کرده بود که روزهای پرغباری را در بهار و تابستان پشت سر می‌گذاریم. زیرا طهماسبی معتقد بود که خشکی بیش از حد، کانون‌های خارجی را فعال کرده و کانون‌های داخلی هم تحت تاثیر این کانون‌های خارجی، فعال می‌شوند و هوای ایران را تیره و تار می‌کنند.
بر اساس اعلام سازمان هواشناسی، از هفته گذشته با توجه به افزایش سرعت وزش باد روی کشورهای سوریه و عراق و تشکیل توده گردوخاک و نفوذ تدریجی آن به کشور، در نوار غربی پدیده گردوغبار رخ داده است. این گرد و غبار شاخص هوای تهران را هم جابجا کرد و پایتخت را طی روزهای گذشته یک روز تعطیل کرد.
گرد و غباری که این روزها تمام ایران را درگیر کرده است، حاصل سدسازی‌های بی‌محابای ترکیه است. این کشور در حالی در نشست‌های چند جانبه و اجلاس‌های جهانی مدعی است که پروژه گاپ تاثیر مخربی در منطقه نداشته و سدسازی‌هایش فقط توزیع آب در منطقه را تنظیم می‌کند که به گواه عکس‌های هوایی و مستندات موجود، بسیاری از اراضی پایین دست این پروژه که در سوریه و عراق هستند، تحت تاثیر کم‌آبی ناشی از سدسازی این کشور خشک شده و حالا به کانون‌های گرد و غبار تبدیل شده‌اند.
بر اساس اسناد موجود، ترکیه با اسرائیل در زمینه فروش آب قرارداد دارد و حتی مقرراتی برای فروش آب وضع کرده است. طرح گاپ از زمان سلیمان دمیرل (رئیس‌جمهور ترکیه از سال ۱۹۹۳ تا سال ۲۰۰۰) مطرح شده است و هدف این طرح، فروش آب به کشورهای خلیج فارس بود. آخرین سد این پروژه یعنی ایلیسو اخیرا افتتاح شده و پیگیری روندها نشان می‌دهد ترکیه به دنبال ایجاد هژمونی آبی در منطقه است.
آبی که ترکیه قرار است به اسرائیل بفروشد، همان حقابه‌ای است که باید به دشت‌های سوریه و عراق برسد تا ریزگردها کنترل شد و مخاطرات این پدیده برای مردم منطقه از جمله ایران به حداقل برسد. اما آیا با وجود قرارداد فروش آب ترکیه می‌تواند حق مردم سوریه و عراق را بپردازد؟ اگر واقعا ترکیه آب دجله و فرات را بفروشد، روزهای تیره و تارتری در انتظار کشورهای منطقه خواهد بود.
بسیاری از کارشناسان هیدروپلتیک آب معتقدند که ترکیه قصد دارد از آب به‌عنوان ابزاری سیاسی و برای فشار وارد کردن به کشورهای منطقه استفاده کند. زیرا این کشور علاوه بر آنکه آب دجله و فرات را با ساخت سدهای بزرگ به تصرف خود درآورده است، خواب پریشانی هم برای ارس دیده است. پروژه دیگر این کشور داپ که بر روی سرشاخه‌های ارس اجرایی می‌شود، بدون تردید، این پروژه حیات رودخانه مرزی و پرآب ارس را با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌کند. در صورت تکمیل و آبگیری این پروژه و در سایه انفعال ایران، زندگی مردم در شمال غرب کشور با مخاطره جدی مواجه خواهد شد.
