افزایش شوری و پایین آمدن عمق آب، پیوستن جزایر به خشکی، از بین رفتن ذخیره غذایی، کاهش زادآوری و تخریب زیستگاههای پرندگان در دریاچه ارومیه، موجب کاهش تعداد پرندگان شده به طوری که طی سالهای اخیر از صد هزار فلامینگو مهاجر به سختی یک جفت از این گونه یافت می شدکه امسال با افزایش میزان بارندگیها و کاهش شوری میزان آب 2 هزار و 500 قطعه از این پرنده بر فراز زیستگاه قبلی به پرواز درآمدند.
جمعیت فلامینگو بعنوان شاخص ترین پرنده دریاچه ارومیه به دلیل افزایش شوری دریاچه ارومیه و فقر غذایی با کاهش چشمگیری مواجه شده بود، جزایر دریاچه ارومیه به عنوان استراحتگاه و مکانی بسیار با ارزش برای زادآوری پرندگان محسوب می شود بطوریکه جزایر دوقوزلو با ارزش ترین محل زادآوری پلیکانهای سفید از گونه های حمایت محسوب می شد.
نخستین گروه فلامینگوها وارد پارک ملی دریاچه ارومیه شدند
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی از ورود نخستین گروه پرندگان زیبای فلامینگو به پارک ملی دریاچه ارومیه خبر داد و افزود: تاکنون بر اساس بررسی های به عمل آمده بیش از دو هزار و 500 فلامینگو وارد تالابهای موجود در شهرستان نقده شده اند.
حسن عباس نژاد با بیان اینکه ورود فلامینگوها به تالابهای سلدوز و آق قلعه شکوه و عظمت خاصی به پارک ملی دریاچه ارومیه و تالابهای اقماری آن بخشیده، ادامه داد: بر اسا پیش بینی های انجام شده طی روزهای آینده شاهد حضور تعداد بیشتر این پرنده زیبا و منحصر در این تالابها و سایر تالابهای شهرستان نقده و تالابهای پارک ملی دریاچه ارومیه باشیم.
وی با اشاره به اینکه وضعیت مطلوب زیستگاهی، تغذیه مناسب، عمق کم آب و امنیت حاکم سبب مهاجرت بسیاری از پرندگان آبزی و کنار آبزی به خصوص فلامینگوها به تالابهای شهرستان نقده شده، اظهار داشت: فلامینگوهای ورودی به تالابهای نقده، در سواحل جنوبی پارک ملی دریاچه ارومیه تخمگذاری و جوجه آوری کرده و با توجه به وضعیت مطلوب تالابهای این شهرستان به جهت زیست و تغذیه به این مناطق مهاجرت می کنند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی از عموم علاقه مندان به محیط زیست دعوت کرد تا این اداره کل را در حفاظت بهینه از این گونه های با ارزش منطقه یاری کنند.
کاهش شوری آب دریاچه ارومیه به 140 گرم در لیتر/ بازگشت دوباره حیات
با افزایش ورودی آب، همچنین آغاز فصل آبگیری دریاچه ارومیه در کنار اجرای طرح بارورسازی ابرها بارقه های امید برای احیای دریاچه ارومیه جان دوباره گرفت.
طی سالهای اخیر موضوع نجات دریاچه ارومیه به دلیل بحرانی شدن شرایط آن یکی از اولویتهای اصلی دولت بوده که با تشکیل کارگروه ویژه احیای دریاچه ارومیه، طرحهای بارورسازی ابرها، انتقال بین منطقه ای آب، افزایش تسهیلات اجرای طرحهای آبیاری نوین در حوزه آبخیز دریاچه ارومیه، عدم اجرای سد جدید به تصویب رسید، طرحهایی که هم اکنون در مرحله آغاز عملیات اجرایی و یا تعیین پیمانکار برای اجرا هستند.
اما فرا رسیدن فصل تابستان و گرما کابوس خشک شدن و بحرانی شدن این تالاب ارزشمند قوت گرفته و نگرانی های اهالی منطقه و مسئولان را افزایش می دهد، به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست برای این مشکل طرح بارورسازی ابرها برای افزایش بارندگی در این حوزه از تیرماه سالجاری آغاز می شود که در صورت اجرا بارقه های امید نیز قوت می گیرد.
اما در حال حاضر میزان ورودی به دریاچه ارومیه به 2 میلیارد مترمکعب رسیده است این درحالی است که احیای این تالاب ارزشمند نیازمند تزریق سالانه 3 میلیارد مترمکعب آب بوده که عباس نژاد در این خصوص اظهارداشت: امسال میزان آب ورودی به تالاب دریاچه ارومیه به 2 میلیارد متر مکعب رسیده که این امر موجب زیست دوباره آرتمیا در این دریاچه شده است.
مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی، با بیان اینکه زیست آرتمیا در شرایط فعلی دریاچه ارومیه فقط در فصل آبگیری دیده می شود، افزود: با افزایش ورودی آب و همچنین آغاز فصل آبگیری دریاچه ارومیه در شرایط بحرانی کنونی، زیست به وفور آرتمیا دراین تالاب تنها در فصل بهار به چشم می خورد.
وی ادامه داد: با رسیدن فصل تابستان و تبخیر آب و افزایش غلظت شوری، از جمعیت آنها کم شده و در مواقعی نیز از بین می روند به طوری که این روند تا اواخر زمستان ادامه می یابد و این در حالی است که کاهش شوری دریاچه ارومیه از فوق اشباع به 140 گرم در لیتر در سالجاری با افزایش ورودی آب امکان پذیر شده است.
مدیر کل محیط زیست آذربایجان غربی با بیان اینکه افزایش راندمان بارش از طریق بارور سازی ابرها، زودبازده ترین راهکار در نجات دریاچه ارومیه از بحران خشکسالی است، تاکید کرد: بارورسازی ابرها حدود 10 و در برخی مواقع تا30 درصد می تواند موجب تغییر و افزایش راندمان بارش شود همان گونه که انجام آزمایشی این روش در اوایل سال گذشته در استان، موجب افزایش 20 درصدی راندمان بارندگی شد.
از سال آبی 75 - 74 تا کنون رقم های ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه ارومیه سیر نزولی پیدا کرده و در طول سالهای اخیر آب دریاچه بالاتر از شش متر کاهش داشته است که نیاز به یک عزم ملی و منطقهای برای نجات این اکوسیستم با ارزش و بحران زده است.
بنا بر تحقیقات انجام شده از 12 سال پیش تا کنون نمودار تراز آب پارک ملی دریاچه ارومیه رو به پایین است و مطالعات مدیریت زیست بوم حوضه آبریز دریاچه ارومیه که با همکاری بانک جهانی به اتمام رسیده، نشان میدهد دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان تا کمتر از 20 سال آینده با بحران شدیدی مواجه می شود.
پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگیهای خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.
مساحت این دریاچه بیش از 570 هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد ایرانی و... نیز به خطر می افتد.
