مهر :براساس آخرین نظرسنجی انجام شده در ژوئن ۲۰۲۲ شصت و سه درصد کارشناسان معتقدند که بازگشت گردشگری به حالت پیش از شیوع بیماری کووید ۱۹ در سال ۲۰۲۴ یا پس از آن محقق خواهد شد.
شیوع بیماری کرونا در سطح بین المللی صنایع مختلف را با آسیبهای جدی مواجه کرده است. در این میان، صنعت گردشگری که ماهیت آن بر اصل جابه جایی بنا شده به نسبت خسارات بیشتری را متحمل شده است.
اما با تسریع در فرایند واکسیناسیون جهانی، کاهش محدودیتهای ورود به کشورها و درنتیجه افزایش اعتماد مسافران، تقاضای سفر افزایش یافته است. در این میان، سرعت نامتوازن روند بهبودی صنعت گردشگری در مناطق مختلف جهان به دلیل تفاوت در اعمال میزان محدودیتها، نرخ واکسیناسیون و سطح اعتماد متفاوت برای سفر در کشورهای مختلف است.
در این راستا مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی با عنوان بررسی راهکارهای بهبود وضعیت گردشگری در مواجهه با کرونا منتشر کرده است و نوشته: اگرچه بر طبق اعلام سازمان جهانی گردشگری وضعیت گردشگری رو به بهبود است اما میزان نرخهای رشد ثبت شده همچنان در مقایسه با وضعیت قبل از شروع دوران کرونا چشمگیر نیست.
با این وجود پیش بینیها نشان میدهد که این روند رو به رشد در سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت. اما بازگشت به وضعیت عادی قبلی تا سال ۲۰۲۴ به درازا میکشد. با این حال گردشگری داخلی نقشی کلیدی در این بازیابی خواهد داشت.
علاوه بر این توجه به مقاصد آشنا و نزدیک، افزایش هزینههای سفر، توجه به فناوری در عرضه و تقاضای گردشگری از جمله روندهای قابل تصور در حوزه گردشگری به اذعان سازمانهای بین المللی است.
بنابر آخرین دادههای منتشر شده از سوی سازمان جهانی جهانگردی، شمار گردشگری بین المللی در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰، افزایش ۴ درصدی را تجربه کرد؛ یعنی میزان گردشگران بین المللی از ۴۰۰ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ به ۴۱۵ میلیون نفر در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
این در حالی است که بنابه تخمینهای صورت گرفته هنوز ورودیهای گردشگری بین المللی ۷۲ درصد کمتر از سال قبل از همه گیری بیماری کووید ۱۹( سال ۲۰۱۹) است.
به کلامی دیگر، اگر سال ۲۰۲۰ را به عنوان بداقبالترین سال برای گردشگری بین المللی به شمار آوریم با ۷۳ درصد افت در میزان گردشگران بین الملل سال ۲۰۲۱ سال بحرانی متوالی دیگری به شمار میرود که صنعت گردشگری آن را تجربه کرده است.
براساس تخمینها میانگین دریافتی از هر مسافر بین المللی در سال ۲۰۲۱ برابر با ۱۵۰۰ دلار آمریکا بوده که این رقم نسبت به دریافتی ۱۳۰۰ دلار آمریکا در سال ۲۰۲۰ افزایش یافته است.
این افزایش به دلیل افزایش پس اندازها برای سفر، افزایش طول اقامت و همچنین افزایش قیمت خدمات حمل و نقل و اقامت بوده است.
روندهای آتی گردشگری به روایت سازمان جهانی جهانگردی ۴ سناریوهای سازمان جهانی جهانگردی نشان میدهد که ورود گردشگران بین المللی ممکن است در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱ بین ۳۰ تا ۷۸ درصد رشد کند. با این حال، این رقم هنوز ۵۰ تا ۶۳ درصد کمتر از سطح قبل از همه گیری است.
این در حالی است که شیوع اشکال جدیدی نظیر اومیکرون میتواند روندهای بهبود جهانی را مختل کرده و برخی کشورها را به حفظ محدودیتها و ممنوعیتهای موجود تشویق کند.
انجام واکسیناسیون نیز در سطح جهانی به صورت غیرمتوازن در حال پیگیری است و به همین جهت بسیاری از کشورها همچنان مرزهای خود را بسته نگه داشتهاند.
براساس آخرین نظرسنجی انجام شده در ژوئن ۲۰۲۲ ،۶۳ درصد کارشناسان معتقدند که بازگشت گردشگری به حالت پیش از شیوع بیماری کووید ۱۹ در سال ۲۰۲۴ یا پس از آن محقق خواهد شد.
روندهای آتی گردشگری به روایت شورای جهانی سفر و گردشگری
شورای جهانی سفر و گردشگری با توجه به شیوع بیماری کووید ۱۹ به پیش بینی روندهای آتی صنعت گردشگری در ذیل چهار حوزه پرداخته است:
تغییر الگوهای تقاضا
بنابه گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، الگوهای سفر دچار تحولاتی خواهد شد. بر این اساس، ترجیحات مسافران به سمت انتخاب مقاصد آشنا، قابل اعتماد و پیش بینی پذیر سوق پیدا خواهد کرد.
در این میان، دسترسی به اطلاعات شفاف در افزایش تقاضای سفر تأثیر قابل ملاحظهای خواهد داشت. انتخاب مقاصد تعطیلات داخلی، درون منطقهای و متمرکز بر فعالیت در فضاهای باز در کوتاه مدت مورد توجه قرار گرفت؛ الگوهایی که مشاغل و مقاصد گردشگری با آنها منطبق میشوند.
البته کشورها نباید از تلاش در جهت راه اندازی مجدد ظرفیتهای گردشگری بین المللی غافل شوند. اگرچه طول عمر این تغییرات هنوز مشخص نیست، بخش مسافرت و گردشگری فرصتی منحصر به فرد برای بازنگری در مدلهای کسب و کار رایج و ایجاد مشارکت با جوامع محلی دارد. در این خصوص باید توجه داشت که مردم محلی با ارزش ترین دارایی در توسعه گردشگری پس از شیوع بیماری کووید ۱۹ خواهد بود.
اهمیت بهداشت و سلامت
با توجه به شیوع بیماری کووید ۱۹، توجه به نکات ایمنی و حفظ سالمت در سفر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این میان، مواردی همچون تجربیات شخصی، توصیههای کارشناسان و نگرانیهای مربوط به فاصله گذاری به تغییر رفتار مصرف کنندگان سفر در گذر زمان منجر خواهد شد.
ارتباط نزدیک میان کسب و کارها برای اجرای پروتکلهای بهداشتی واحد در زنجیره ارزش نیز حائز اهمیت است. باید توجه داشت که در جنبه بهداشت و سلامت نیز ارائه اطلاعات دقیق به مسافران و کارکنان، مشاغل و تأمین کنندگان و بازدیدکنندگان و جوامع محلی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
توجه به فناوری و نوآوری
شیوع بیماری کووید ۱۹ عملاً به تسهیل گری (کاتالیزوری) برای استقبال از نوآوری و به کارگیری فناوری در بخش گردشگری تبدیل شده است. تا جایی که این بیماری فضایی را فراهم آورده که دیجیتالی شدن به صورت سریعتری در دستور کار سازمانها قرار گرفته است.
اقبال مردم به فضای مجازی، غیرحضوری شدن فعالیتها حتی استفاده از دورکاری کارکنان و همچنین شکل گیری هویتهای دیجیتالی موجب شده، امنیت سایبری نسبت به گذشته اهمیت بیشتری داشته باشد
علاوه بر آن، ماندن در خانه و سفارش دهی از طریق اینترنت، انتظارات مشتریان برای استفاده از تکنولوژیهای جدید را در تجربه سفر به صورت روزافزونی افزایش داده است.
اقبال مردم به فضای مجازی، غیرحضوری شدن فعالیتها حتی استفاده از دورکاری کارکنان و همچنین شکل گیری هویتهای دیجیتالی موجب شده تا موضوع امنیت سایبری به مراتب نسبت به گذشته از اهمیت بیشتری برخوردار شود.
توجه به رویکرد پایداری در صنعت گردشگری
از جنبشهای گسترده بیکاری و ضد نژادپرستی گرفته تا احیای زیستگاههای طبیعی و تأثیر بر اکوسیستمها، جهان برای پایداری اجتماعی، زیست محیطی و سازمانی جانی دوباره گرفته است. به ویژه افزایش آگاهیهای عمومی در رابطه با محیط زیست نیز به حمایت از آن منجر شده است.
در حوزه گردشگری نیز فرآیندها نشانگر همین موضوع است. به علاوه صنعت گردشگری با درگیرسازی اقشار آسیب پذیرتر همچون زنان، اقلیتها و جوانان و در عین حال کاهش فقر و نابرابری با شرایط کنونی ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹ میتواند نقشی حیاتی در پایدارسازی ایفا کند.
