سرویس تاریخ «انتخاب»؛ محاکمه‌ی ۶۹ تن از جمله ۳۵ نفر از کادرای رهبری سازمان مجاهدین خلق در بهمن‌ماه ۱۳۵۱ آغاز شد. علی‌رغم تلاش‌های انجمن‌های اسلامی و سازمان‌های وابسته به کنفدراسیون و سفر ناظران فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر به ایران – که اجازه‌ی حضور در دادگاه را نیافتند – اکثر آن‌ها به اعدام و زندان‌های طویل‌المدت محکوم شدند. حکم اعدام همگی به جز مسعود رجوی به مورد اجرا گزارده شد.
نهضت آزادی شاخه‌ی اروپا، در این مقطع گزارشات مستند و مفصلی را از وضع زندانیان سیاسی و محاکمات نظامی به مقامات بین‌المللی ارائه داد. سازمان عفو بین‌الملل، سازمان بین‌المللی حقوق‌دانان دموکرات، انجمن بین‌المللی حقوق‌دانان کاتولیک، فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر، کمیته‌ی دفاع برتراند راسل و کمیته‌ی سارتر، هم‌چنین کورت والدهایم دبیرکل سازمان ملل، طی بیانیه‌ها و تلگراف‌های سرگشاده و نیز ارتباطات غیرآشکار با شاه ایران و مقامات رژیم، مراتب انزجار و اعتراض خود را به نقض گسترده و بی‌حد و مرز حقوق بشر اعلام داشتند.
کنفدراسیون نیز با بسیج واحدهای خود برای شرکت در یک اعتصاب غذا در پاریس و واشنگتن به میدان آمد. در پاریس و واشنگتن اعضای انجمن‌های اسلامی ماموریت یافتند در این برنامه‌ی کنفدراسیون شرکت جویند. سرانجام رژیم به نوری آلبالا، وکیل فرانسوی، نماینده‌ی سازمان حقوق‌دانان دموکرات، کریستیان بورگه وکیل فرانسوی اعزامی از طرف نهضت آزادی شاخه‌ی اروپا و هنری لیبرتالیس از فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر اجازه داد در جلسات محاکمه‌ی چند تن از رهبران چریک‌های فدایی خلق، از جمله مسعود احمدزاده شرکت جویند. نوری آلبالا هم‌چنین موفق شد با ناصر صادق یکی از رهبران مجاهدین خلق در زندان دیدار کند. گزارش افراد یادشده از وضع شکنجه‌های وحشتناک زندانیان سیاسی، خصوصا اظهارات نوری آلبالا و بورگه و هم‌چنین توصیف لیبرتالیس از نوع شکنجه‌ها در مطبوعات اروپا انعکاس وسیعی یافت. گرچه این اقدامات مانع اجرای حکم اعدام بسیاری از رهبران چریک‌ها و مجاهدین خلق و نیز محاکمات و اعدام‌های دسته‌جمعی سال ۱۳۵۱ نشد، ولی در مطبوعات اروپا کم وبیش بازتاب وسیعی داشت، و تغییر نگرش مقامات دموکرات اروپایی را به رژیم ایران باعث گشته بود.
ادامه دارد...
منبع: صادق طباطبایی، «خاطرات سیاسی اجتماعی (۱)؛ جنبش دانشجویی ایران»، تهران: موسسه چاپ و نشر عروج، چاپ سوم، ۱۳۹۳، صص ۲۶۶-۲۶۷.
