رئیس قوه قضاییه برخی مشکلات در فرایند رسیدگی به پرونده‌های قضایی از جمله اطاله دادرسی‌ها را ناشی از کارشناسی‌های نادرست دانست و گفت: منشا بخش قابل توجهی از مشکلات در پرونده‌های بانکی، پرونده‌های خصوصی‌سازی و پرونده‌های ملکی به واسطه کارشناسی‌های مسئله‌دار و غیرمتعارف است.
به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در دیدار با رئیس و مسئولان مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه با اشاره به فضیلت ماه رجب‌المرجب و تبریک ایام‌الله دهه فجر اظهار داشت: دستگاه قضایی یک رکن و مجموعه‌ای متشکل از اجزای مختلف است که اقدامات و کارکردهای این اجزا شامل قضات، وکلا، کارشناسان، ضابطین و غیره به‌هم‌پیوسته و مکمل یکدیگر است و خروجی کار مشترک و پیوسته این مجموعه باید تحقق عدالت و احقاق حق مردم و مظلومان و رضایت توأمان خالق و مخلوق باشد.
وی با اشاره به اهمیت مقوله کارشناسی در فرایند دادرسی و رسیدگی به پرونده‌های قضایی افزود: کارشناسان رسمی دادگستری در کشف حقیقت و کمک به علم قضات برای صدور آرای متقن و مستند، نقش تأثیرگذار و غیرقابل انکاری دارند.
رئیس دستگاه قضا نقش کارشناسی را در تحقق عدالت بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: بسیاری از آرای قضایی مبتنی بر نظریه‌های کارشناسی است بنابراین کارشناسی نیز به اندازه قضاوت و داوری خطیر است.
محسنی اژه‌ای مجهز بودن کارشناسان رسمی دادگستری به علم و آگاهی به‌روز را با توجه به مستحدثه بودن بسیاری از امور از ضروریات دانست و گفت: از آنجایی که نظریه‌های کارشناسان رسمی دادگستری نقش و مدخلیت غیرقابل انکاری در آراء و احکام صادره از جانب قضات دارند بنابراین ضروری است که کارشناسان ما پیوسته و مستمراً خود را پیرامون موضوعات حوزه تخصصی‌شان به‌روز کنند تا بتوانند نظرات مستندتر و عالمانه‌تری را به قضات ارائه دهند.
رئیس قوه قضاییه افزود: ارجاعات غیرضروری و نادرست پرونده‌ها به کارشناسان نیز در ایجاد مشکلات در روند رسیدگی به پرونده‌های قضایی و اطاله دادرسی نقش دارند.
گزارشات متعارض کارشناسی پیرامون یک موضوع واحد، ایجاد رانت در موضوع پرونده‌های ارجاعی به کارشناسان، کمبود مستندات در پرونده ارجاعی به کارشناسی و پذیرش همزمان پرونده‌های ارجاعی توسط یک کارشناس بخشی از آسیب‌ها و معضلات فرایند کارشناسی است که در این نشست مورد اشاره رئیس دستگاه قضا قرار گرفت.
محسنی اژه‌ای بر همین اساس به مرکز وکلا و کارشناسان ماموریت داد هر چه سریعتر در راستای ساماندهی فرایند و سازوکار امر کارشناسی در پرونده‌های قضایی و شفاف شدن فرایندهای کارشناسی اقدام عملی و جامعی داشته باشد.
رئیس قوه قضاییه در همین راستا در واکنش به سخنان «پیمان پالیزگیر» معاون کارشناسان مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه که از عملیاتی شدن «سامانه هوشمند ارجاع کارشناسی» ظرف ۲ ماه آینده خبر داد، گفت: ساماندهی جامع فرایند و سازوکار امر کارشناسی در پرونده‌های قضایی به منظور جلوگیری از اطاله دادرسی و تسریع در کارشناسی پرونده‌ها همچنین شفافیت و نظارت‌پذیر شدن فرایند کارشناسی، از ضروریات است که باید با جدیت پیگری شود.
محسنی اژه‌ای با اشاره به اهمیت نقش وکلا، نهاد وکالت را یکی از ارکان دادرسی منصفانه دانست و افزود: وکالت و قضاوت دو بال فرشته عدالت در جامعه بشری هستند و کمک و معاضدت وکیل به دادرسی منصفانه و ارتقای کار و عملکرد قاضی در فرایند رسیدگی به پرونده‌ها بر کسی پوشیده و مکتوم نیست.
رئیس دستگاه قضا به مرکز وکلا و کارشناسان ماموریت داد در راستای کاهش هزینه‌های دادرسی، وکالت و کارشناسی رسمی برای عموم مردم بویژه اقشار کم بضاعت اقدام و تلاش کنند.
محسنی اژه‌ای با تاکید بر اینکه باید به سمتی حرکت کنیم که هزینه‌های دادرسی، وکالت و کارشناسی رسمی برای عموم مردم بویژه اقشار کم بضاعت کاهش یابد، گفت: مجموع هزینه‌های دادرسی در دعاوی حقوقی و کیفری زیاد است؛ بعضاً برخی افراد به سبب بضاعت مالی محدود از گرفتن وکیل یا درخواست کارشناسی خودداری می‌کنند و ممکن است این امر در احقاق حق آنها تاثیر منفی بگذارد بنابراین ضرورت دارد تا هر میزان که امکان دارد از هزینه‌های دادرسی، اخذ وکیل و درخواست کارشناسی کاسته شود.
رئیس قوه قضاییه به مسئولان و اعضای مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه توصیه کرد که با انضباط کاری و حرفه‌ای مترقی و رفیع، برخورد مناسب و اخلاقمدارانه با مردم و مراجعان و اتخاذ راهکار جهت کاهش هزینه‌های وکالت و کارشناسی، خدمات مطلوب‌تری را به مردم ارائه دهند و دستگاه قضایی را در امر گسترش و بسط عدالت و احقاق حق مردم و مظلومان بیش از پیش یاری کنند.
وی با اشاره به اهمیت مقوله آموزش و به روز بودن مجموعه دست‌اندرکاران امر قضا از قاضی و مقنن تا وکیل و کارشناس، گفت: بسیاری از موضوعات، مستحدثه و بدیع هستند و احکام برخی دیگر از موضوعات و مقولات نیز ممکن است در مقاطع مختلف زمانی متفاوت باشد؛ برای نمونه، در امور کیفری، مجازات‌های تعزیری و بازدارنده ممکن است در یک مقطع زمانی متفاوت از مقطعی دیگر باشد؛ بر همین اساس به روز بودن متولیان امر قضا و ارائه آموزش‌های کارآمد و نوین به آنها از ضروریات غیرقابل انکار است.
محسنی اژه‌ای آسیب‌شناسی برخی روندها و فرایندهای موجود در مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه را ضروری دانست و به مسئولان این مرکز توصیه کرد که برای تبیین دستاوردهای خود نزد مردم و جامعه از شیوه‌های مبتکرانه و خلاقانه رسانه‌ای غافل نشوند.
پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه، حسن عبدلیان‌پور رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه، وکالت معاضدتی و تسخیری را مبنای کار وکلای این مرکز عنوان کرد و گفت: یکی از فلسفه‌های وجودی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه، دسترسی آسان مردم به خدمات قضایی از جمله وکالت و کارشناسی است.
رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه با اشاره به احصا حوزه‌های تخصصی وکالت از سوی این مرکز، از تعامل مثبت، مستمر و سازنده ۶۲ هیئت مدیره کارشناسی و وکالت مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه با دادگستری‌های سراسر کشور خبر داد.
عبدلیان‌پور با اشاره به دستورات رئیس قوه قضاییه در دوره تحول و تعالی در مورد هوشمندسازی ارجاع و ساماندهی کیفیت و زمان فرایند کارشناسی افزود: در پی تاکیدها و دستورات رئیس دستگاه قضا، اکنون مقدمات آغازبه کار و عملیاتی شدن «سامانه هوشمند ارجاع کارشناسی» فراهم شده و تکمیل این سامانه تا ۲ ماه دیگر محقق خواهد شد.
وی ابراز امیدواری کرد که با استفاده از این سامانه شاهد نظام ارجاع عادلانه کارشناسی در سراسر کشور باشیم.
پیمان پالیزگیر معاون کارشناسان مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در این جلسه از پایه‌ریزی کمیته تحول کارشناسی در این مرکز خبر داد.
وی با بیان اینکه راه اندازی و استفاده از سامانه ارجاع هوشمند کارشناسی تحت عنوان ۱۵۱۵ یک بار برای همیشه دغدغه‌ها و چالش‌ها در زمینه کارشناسی پرونده‌ها را مرتفع خواهد کرد، گفت: عدم مراجعه حضوری و انجام امور به صورت آنلاین، جلوگیری از اطاله دادرسی و تسریع در کارشناسی پرونده‌ها، کاهش زمان کارشناسی به بیش از نصف و شفافیت و نظارت‌پذیر شدن فرآیند کارشناسی، از جمله محاسن راه‌اندازی این سامانه هوشمند است.
فتاحی معاون سنجش و ارزیابی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در این جلسه به ارائه گزارشی از روند برگزاری آزمون وکالت و کارشناسی این مرکز در سال ۱۴۰۰ پرداخت.
میرمحمد صادقی رئیس شورای عالی وکلای مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در این جلسه با اشاره به نقش مشورتی این شورا، خواستار آن شد که تدبیری اتخاذ شود تا تصمیمات وکلای خبره حاضر در شورای عالی وکلا از حالت مشورتی خارج شده تا اثرگذارتری بیشتری پیدا کند.
قانع معاون وکلای مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه در این جلسه اظهار داشت: در سه سال گذشته ۲۱ هزار وکیل به جمع وکلای مرکز اضافه شدند و امروز، تعداد این وکلا به ۴۶ هزار نفر رسیده است.
وی ضمن قدردانی از رئیس قوه قضاییه به سبب انتصاب رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه از درون جامعه وکلا، اقدام پرتکرار برخی رسانه‌ها در زمینه ارائه تبلیغات منفی علیه وکلا را امری ناصواب عنوان کرد.
فضلی معاون بازرسی و امور استان های مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در این جلسه به ارائه گزارشی از روند فعالیت های این معاونت در ۲ حوزه بازرسی و نظارت و همچنین فعالیت در استان‌ها پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیمی معاون مشاوران خانواده مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در سخنانی اظهار داشت: با توجه به فرایند جذبی که در سال ۹۹ صورت گرفت، به زودی تعداد مشاوران خانواده قوه قضاییه به بیش از ۲ هزار نفر خواهد رسید.
