یورونیوز: اریک زمور، سیاستمدار راست‌‌گرای افراطی و خارجی‌ستیز فرانسه سرانجام ۳۰ نوامبر با انتشار یک فایل ویدیویی برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در سال ۲۰۲۲ اعلام کاندیداتوری کرد.
فرم و محتوای این فایل ویدیویی از همان لحظات نخست انتشار، به خبر اول رسانه‌های فرانسوی بدل شد: از میکروفون قدیمی جلوی اریک زمور گرفته تا چیدمان اتاق محل ضبط ویدیو، تا اشارات متعدد کاندیدای راست افراطی نوظهور به میهن از دست رفته و اشغالی از سوی مهاجران؛ از استفاده بدون مجوز از تصاویر رسانه‌های دیگر گرفته تا اشاره‌های روشن به خبرنگاران، چهره‌های دانشگاهی و سیاستمداران به‌عنوان عاملان سیه‌روزی مردم فرانسه.
تا زمان نگارش این متن دست‌کم یکی از خبرنگاران هدف اریک زمور شکایتی را به دلیل استفاده بی‌مجوز این ویدیو علیه وی ثبت کرده است. یان بارتز، مجری برنامه پرطرفدار تلویزیونی «کوتیدین» دیشب اعلام کرد پولی که از این بابت گیرش بیاید را، «از لج اریک زمور» به حساب انجمن‌های حامی حقوق مهاجران واریز می‌کند.
نوستالژی روزهای روشن از دست رفته فرانسه
اریک زمور، کارزار انتخاباتی‌اش را با ارجاع به گذشته فرانسه آغاز کرد. «دوره طلایی» که فرانسوی‌های سفیدپوست خوشبخت سینما و اتومبیل را اختراع کرده بودند. دوران زیبای ژان دارک و لویی چهاردهم، ناپلئون بناپارت و گاوروش و کوزت؛ دوران غول‌های ادبیات و فلسفه و سیاست جهان، دوران سینما و هنر ستاره‌هایی چون ژان پل بلموندو، ژان گبن، آلن دولون و برژیت باردو...
می‌گویند تاریخ را فاتحان می‌نویسند. اریک زمور، کاندیدای محبوب بخش بزرگی از جامعه فرانسه می‌خواهد با ورود به صف فاتحان، بخشی از تاریخ «روشن» این کشور را بازنویسی کند. ارجاع زمور به دوران طلایی رشک‌برانگیزی که مدت‌ها است دیگر نمی‌بیند، البته پدیده‌ای منحصر به فرد نیست. تمام جریان‌های ناراضی از وضع کنونی که دل در گروی گذشته دارند، از این نوستالژی غمبار، نه‌تنها به‌عنوان بهانه‌ای برای انتقاد که به‌عنوان موتور محرکه (رانه) جنبش سیاسی و اجتماعی مشخصی استفاده می‌کنند. این موضوع را همین امروز در چه در میان ایرانی‌های حسرت به دل «زمان شاه» و عراقی‌های «پشیمان از سقوط صدام حسین»، چه در میان آلمانی‌های هوادار «آلترناتیو برای آلمان» و چه در میان فرانکیست‌های اسپانیایی می‌توان دید.
«سی سال افتخارآمیز»
شاید آخرین دوره زیبا، که به کرات در فیلم تبلیغاتی زمور به آن‌اساره می‌شود، «سی سال افتخارآمیز» است. فرانسوی‌ها به سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۸۰ «سی سال افتخارآمیز» می‌گویند: سال‌های رشد اقتصادی جهانی، زمانی که بیکاری پدیده‌ای نادر به شمار می‌رفت و سطح زندگی بسیار بهتر از حالا بود. وضعیت انتقاد برانگیز کنونی که در این کشور به «پایان سخت ماه» معروف است، یک بخش جدانشدنی از زندگی بسیاری از فرانسوی‌ها است: حساب‌های بانکی خالی و انتظار برای دریافت حقوق ماه بعد. جنبش جلیقه زردها، نمود سیاسی اجتماعی این بخش گسترده از جامعه بود که دیگر توان افزایش دوباره قیمت سوخت را نداشت.
این دوران پرافتخار اما نه از سر نبوغ حاکمان و مردمان با فرهنگ و احتمالا غیرمهاجر آن زمان که بر ویرانه‌های جنگ جهانی دوم بنا شد. سال‌های نیمه دوم قرن بیستم برای بسیاری از کشورهای اروپایی دوران بازسازی ویرانی‌های جنگ و سرازیر شدن پول‌های طرح مارشال آمریکا است. این شکوفایی اقتصادی آنچنان دامنه دار بود که تنها شوک عظیم نفتی سال ۱۹۷۳، جلوی رشد آن را گرفت و وزنه را به سود کشورهای نفت‌خیز سنگین کرد.
اریک زمور در فیلم ۱۰ دقیقه‌ای اعلام کاندیداتوری، در جلد ژنرال دو گل در زمان صدور بیانیه آزادی فرانسه رفته است. در همین چارچوب سراغ فرانسه انقلاب و شورش هم می‌رود: خیابان‌های سنگربندی شده و جنبش مقاومت ضد اشغالگران آلمان نازی. اما اریک زمور که از سال‌ها پیش، مهاجران و مهاجرت را در کانون بحران‌های فرانسه قرار داده، احتمالا عامدانه فراموش می‌کند که یکی از نخستین و کارآمدترین گروه‌های مقاومت را همین مهاجران سازماندهی کردند و افسران نازی را در خیابان‌های پاریس به گلوله بستند.
آنطور که پیش از این هم نوشته شد، اریک زمور می‌خواهد با بهره‌برداری از حس نوستالژیک میلیون‌ها فرانسوی به حاشیه رانده شده به قدرت سیاسی برسد و برنامه خود برای مقابله با «اتباع خارجی»، مانند نویسنده این متن، خروج از چنگال تکنوکرات‌های اتحادیه اروپا و نخبگان جامعه را به پیش ببرد.
نوستالژی و ارتجاع
کارل مارکس، فیلسوف شهیر آلمانی در سه کتاب درباره انقلاب‌های قرن ۱۹ فرانسه، ماجرای توسل رهبران پوپولیست به گذشته طلایی را به نقد کشیده است. شاید سخنان وی درباره کودتای هجدهم برومر لویی بناپارت در ۱۸۵۱ همخوانی عجیبی با وضعیت امروز فرانسه داشته باشد: « درست در همین دوره‌های بحران انقلابی است که با ترس و لرز از ارواح گذشته مدد می‌طلبند؛ نام‌هایشان را به عاریت می‌گیرند و شعارها و لباس‌هایشان را، تا در این ظاهر آراسته و در خور احترام، و با این زبان عاریتی، بر صحنه جدید تاریخ ظاهر شوند.»
در همان روزی که اریک زمور با این ویدیو، کاندیداتوری خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ اعلام کرد، تابوت ژوزفین بیکر، خواننده، رقصنده، مبارز جنبش‌های فمینیستی و ضد نژادپرستی به‌عنوان اولین زن رنگین‌پوست به پانتئون، آرامگاه مشاهیر پاریس منتقل شد. گروه کر ارتش، در زمان ورود تابوت، سرود مشهور «پارتیزان» را به احترام این شهروند مهاجر اجرا کرد.
