arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۶۴۸۱۱۶
تاریخ انتشار: ۰۰ : ۱۶ - ۲۷ آبان ۱۴۰۰
العربی الجدید:

روابط پیچیده ایران و ترکیه از زمان حمله آمریکا به عراق؛ منافع تهران و آنکارا در سوریه و عراق با هم در تضاد است اما هیچ گاه پشت یکدیگر را خالی نکرده اند

طی سال‌های پس از حمله آمریکا به عراق، همواره از درگیری بین ایران و عربستان بویژه در سوریه و یمن سخن گفته می‌شد، اما یک درگیری مهم دیگر، نادیده گرفته شده، که همان درگیری بین ایران و ترکیه است. واقعیت آن است که رقابت ایران و ترکیه پس از حمله عراق آغاز شد و مصادف بود با رسیدن حزب عدالت و توسعه به حکومت ترکیه در سال ۲۰۰۲ و بازگشت این کشور به نقطه توجه در منطقه عربی.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

العربی الجدید در مطلبی به قلم مروان قبلان نوشت: طی سال‌های پس از حمله آمریکا به عراق، همواره از درگیری بین ایران و عربستان بویژه در سوریه و یمن سخن گفته می‌شد، اما یک درگیری مهم دیگر، نادیده گرفته شده، که همان درگیری بین ایران و ترکیه است. واقعیت آن است که رقابت ایران و ترکیه پس از حمله عراق آغاز شد و مصادف بود با رسیدن حزب عدالت و توسعه به حکومت ترکیه در سال ۲۰۰۲ و بازگشت این کشور به نقطه توجه در منطقه عربی.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: در غیاب نقش عربی، رقابت ایران و ترکیه در عراق متمرکز شد، اما این رقابت در سوریه پر رنگ‌تر بود. در حالی که ترکیه به نفوذ ایران در عراق به دلایل جغرافیایی، تاریخی و مذهبی اذعان می‌کرد، ایران مخالف حضور ترکیه در سوریه است.

در شرایطی که نیرو‌های حاضر و درگیر در سوریه هر یک تحت پرچم ایران و ترکیه در حال مبارزه با یکدیگر هستند، این دو کشور شدیدا به دنبال آن هستند که درگیری نیابتی شان در سوریه، به برخورد مستقیم نینجامد. از این رو، خطوط تجاری ترکیه و ایران با یکدیگر گسترش می‌یابد. همانطور که در روز‌های تشدید جنگ در سوریه، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور به ۲۲ میلیون دلار در سال رسید و در اوج تحریم‌های آمریکا، ترکیه به دریچه اقتصادی ایران و اصلی‌ترین ریه تنفس مالی اش تبدیل شده و به ایران برای دور زدن تحریم‌ها کمک می‌کند، تا اینکه در ادامه یک دادگاه آمریکایی ترکیه را محکوم به واگذاری ۲۰ میلیون دلار طلا به ایران، در قالب معامله «طلا در مقابل نفت» کرد. در سال ۲۰۱۵ دو طرف توافق معاملات تجاری را با یکدیگر امضا کردند، تا حجم مبادلات بین آن‌ها به ۳۵ میلیارد دلار برسد. در سال ۲۰۱۷ هم ایران و ترکیه توافقی را امضا کردند که مبنی بر استفاده از ارز ملی در مبادلات تجاری شان بود.

در پنج سال اخیر، سرمایه گذاری ایران در ترکیه به آمار بی سابقه‌ای رسید، چرا که ایرانی‌ها پس از عراقی ها، امروز دومین خریدار املاک در ترکیه محسوب می‌شوند و رتبه اول را در تاسیس شرکت‌ها در ترکیه دارند. به عقیده تحلیلگران، بعضی از این شرکت‌ها نشان دهنده مقابله نظام ایران با تحریم‌های آمریکاست و پیش بینی می‌شود ترکیه به بزرگترین مرکز جذب سرمایه‌های ایرانی تبدیل شود. به دنبال نزدیکی بین امارات و اسرائیل، ایران قصد دارد بخش بزرگی از فعالیت‌های تجاری خود را از این کشور عربی منتقل کند و ترکیه را بهترین گزینه برای این انتقال سرمایه می‌داند، همانطور که ترکیه به اولین گزینه برای گردشگران ایرانی تبدیل شده است و تعداد آن‌ها از زائرین ایرانی در نجف و کربلا هم فراتر می‌رود. از نظر سیاسی، مخالفت محکم ایران با تلاش برای کودتا در ترکیه که سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد، همبستگی ترکیه با دولت ایران در جریان تظاهراتی که در سال ۲۰۱۸ در این کشور بوقوع پیوست و نیز همبستگی ترکیه با دولت عادل عبدالمهدی برای مقابله با انتفاضه مردمی سال ۲۰۱۹ در عراق، شایان توجه است.

پیش بینی می‌شود که در دوره بعدی، شاهد نزدیکی بیشتری بین دو کشور باشیم، بویژه آنکه رابطه تهران و انکارا با ایالات متحده فروپاشیده و اوضاع اقتصادی آن‌ها نابه سامان شده است. علاوه بر اینکه رقابت بین ایران و ترکیه در میدان‌هایی مثل افغانستان و اذربایجان، همچنان وجود دارد.

سفر وزیر خارجه ترکیه، مولود چاوش اوغلو به تهران در روز دوشنبه، نشان دهنده پیشرفت خوبی در روابط بین دو کشور است که می‌تواند زمینه ساز سفر قریب الوقوع اردوغان به تهران باشد، تا تحولات مهمی در روابط بین ایران و ترکیه حاصل شود.

نظرات بینندگان