یک تحلیلگر اصولگرا درباره توافق ایران و آژانس اظهار داشت: مصوبه مجلس به یک شیوه تدبیروامیدی رعایت می شود که به نوعی هم مصوبه مجلس، رعایت می شود و هم به تعبیری دل آژانس به دست می آید.
محمد صادق کوشکی تحلیلگر در گفتگو با خبرنگار «انتخاب» درباره تفاهم ایران و آژانس اظهار داشت: احیای برجام دیگر معنا ندارد. در واقع برجام دارای یک کارویژه بود و آن کارویژه به تعبیر اوباما رییس جمهور پیشین آمریکا در نطق خداحافظی اش از کاخ سفید، این بود که برجام یک هدف داشت و آن هدف، این بود که ایرانی ها بدون شلیک یک تیر، با دست خودشان، توان هسته ای شان را نابود کنند. این اتفاق رخ داد و همانطور که اوباما گفت کارویژه برجام، انجام شد و به پایان رسید.
کوشکی افزود: در واقع هدف برجام، این بود که توان هسته ای ایران در پایین ترین حد خود باقی بماند و این قابل پایش و رصد باشد. این اتفاق رخ داد اما بعدها به واسطه اینکه طرف های اروپایی و آمریکایی، دلیلی نمی دیدند که به تعهدات برجامی شان، عمل کنند (چون به اهدافشان رسیده بودند) برجام کمرنگ شد.
او ادامه داد: در دولت آقای روحانی، تلاش هایی صورت گرفت تا گام های پنج گانه ای برداشته شود تا موجب تحریک طرف اروپایی و آمریکایی برای اجرایی شدن تعهدات برجامی شان شود که چنین نشد. بعد هم به مصوبه مجلس، غنی سازی 20 درصد و در نتجه غنی سازی 60 درصد رسیدیم که این تا حدودی، بحث تحریک اروپا و آمریکا به داشتن عکس العمل را قوت بخشید هرچند آمریکا از برجام، خارج شده بود.
او با اشاره به احیای برجام عنوان کرد: واقعیت این است که احیای برجام معنایی ندارد و آن، این است که ایران به صورت یک طرفه به تعهداتش بازگردد و اروپا و آمریکا تعهداتشان را انجام ندهند. در واقع احیای برجام بدین معناست که اصلا منطقی نیست و خلاف منافع و امنیت ملی ما است.
این تحلیلگر اظهار کرد: در حال حاضر بحث ایران و آژانس، نحوه پایش فعالیت های هسته ای ما است که آژانس می خواهد به صورت 24 ساعته بر فعالیت هسته ای ما نظارت کند اما وقتی برجام برای ایران منفعتی ندارد دلیلی ندارد که این روند را ادامه بدهیم. در حال حاضر به صورت بینابین، رصد انجام می شود اما داده های ناشی از این رصد تحویل مقامات آژانس نمی شود بنابراین بحث اصلی مقامات آژانس به ویژه آقای گروسی این بود که این روند را حداقل حفظ کنند یعنی حذف کامل دوربین ها صورت نگیرد بلکه به گونه ای باشد که اینها تصاویر را ضبط کنند و فعلا این داده ها در ایران باقی بماند.
او اضافه کرد: آژانس به دنبال این بود که این روند را حفظ کند که موفق هم شد و در مورد این روند، توافق صورت گرفت.
کوشکی درباره تمدید توافق ایران با آژانس به صورت نامحدود بیان کرد: اروپایی ها و آمریکایی ها همانند دوران برجام می خواهند از فعالیت های هسته ای ایران، رصد دائمی داشته باشند و این رصد صورت می گیرد. ظاهرا این داده ها در ایران باقی می ماند و داده ها منتقل نمی شود.
او با اشاره به مصوبه مجلس و توافق با آژانس گفت: مصوبه مجلس می گوید که این رصد باید جمع شود و ما به پادمان NPT بازگردیم که چنین رصدی در آن نیست.
کوشکی تاکید کرد: نکته اش این است که مصوبه مجلس به یک شیوه تدبیروامیدی رعایت می شود که به نوعی هم مصوبه مجلس، رعایت می شود و هم به تعبیری دل آژانس به دست می آید.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا بر این باورید که یک توافق بینابینی بین ایران و آژانس صورت گرفته است؟ اظهار کرد: بله، همینطور است، یعنی از دوران روحانی بوده و الان هم ادامه پیدا کرده است. این نحوه اجرای مصوبه مجلس، ابتکار دولت روحانی بود که همچنان ادامه پیدا می کند.
او در پاسخ به این سوال که آیا مجلس یازدهم در این باره تعامل با آژانس را ترجیح داده است؟ تصریح کرد: بله همینطور است. مصوبه مجلس این بود که ما به پادمان NPT بازگردیم و دوربین ها بدین گونه فعال نباشند اما دولت روحانی اعلام کرد دوربین ها فعال باشند اما داده های آن به طرف مقابل داده نشود که فعلا هم همین روند حاکم است.
کوشکی در پایان جمع بندی کرد: مذاکرات وین برای ما هیچ آورده ای ندارد. برجام هم آورده ای ندارد و نخواهد داشت بلکه وقت تلف کردن است. در نهایت پرونده برجام باید به سرعت بسته شود و ما دنبال یک روش جدیدی از دیپلماسی منطقه ای برویم.
