ایرنا: بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس روز سه شنبه در سخنانی در پارلمان، از انتشار سند بازبینی جامع سیاست خارجی و دفاعی کشورش خبر داد؛ سندی که نشان می دهد لندن درحال آماده شدن برای تغییرات بزرگ در نظم جهانی است.
رسانه ها این سند را که افزون به صد صفحه است بزرگترین بازبینی و تغییر در سیاست خارجی و دفاعی انگلیس پس از جنگ جهانی دوم می دانند. در این بازبینی انگلیس به دنبال محکم کردن جای پای خود در نظام جهانی پس از خروج از اتحادیه اروپا است. این سند نشان می دهد که انگلیس دارد خود را برای تغییرات بزرگ در نظم جهانی آماده می کند.
بوریس جانسون در سخنان خود در پارلمان به دفعات به ایده «انگلیس جهانی» اشاره کرد و سیاست بین المللی انگلیس را وسیله ای برای رسیدن به این هدف برشمرد. وی در سخنان خود از مقابله با کشورهایی که ارزشهایی مخالف انگلیس دارند سخن گفت و از چین و روسیه در این زمینه نام برد.
وی در تببین قدرت اقتصادی این کشور گفت که با صادراتی بیش از ۶۸۰ میلیارد پوند کالا و خدمات در سال ۲۰۱۹ این کشور پنجمین صادرکننده بزرگ جهان بوده است. البته باید در نظر داشت که این رقم مربوط به قبل از خروج از اتحادیه اروپا است و باید دید با خروج از این بلوک اقتصادی، صادرات انگلیس در سال ۲۰۲۱ دچار چه تحولی خواهد شد.
در این سخنان بوریس جانسون از حضور پنج تا شش میلیون شهروند انگلیس در خارج از این کشور به عنوان یکی از ابزار های رسیدن به «انگلیس جهانی» سخن گفت که بیشتر آنها در منطقه خلیج فارس، آسیا و جنوب شرق آسیا سکونت دارند.
وی جهانی شدن انگلیس را یک ضرورت برای ادامه حیات این کشور برشمرد و به برنامه دولت برای شکوفایی اقتصادی پس از پایان همه گیری کرونا اشاره کرد.
وی همکاری با کشورهای منطقه هند و اقیانوس آرام را یکی از اهداف خود برشمرد و بر همکاری با هند به عنوان «بزرگترین دموکراسی دنیا» تاکید کرد.
نخست وزیر انگلیس گفت که دیپلماسی همواره انتخاب اول برای پیشبرد اهداف جهانی انگلیس خواهد بود اما همزمان از افزایش بودجه و حضور نظامی انگلیس در جهان و نوسازی بازدارندگی اتمی این کشور سخن گفت. وی همچنین از ایجاد نیروی جدیدی در نیروهای نظامی این کشور موسوم به «نیروی ملی سایبری» خبر داد. تا پیش از این گفته می شد که انگلیس در برابر حملات سایبری فقط رویکرد پدافندی و دفاعی دارد. اما با سخنان بوریس جانسون آشکار شد که این کشور می خواهد سیاست دفاع آفندی در زمینه سایبری پیش گرفته و اهداف کشورها و گروه های متخاصم را مورد حمله سایبری قرار دهد.
وی از اختصاص ۲۴ میلیارد پوند بودجه دفاعی پرده برداشت و سرعت در پیاده کردن نیروها و پیشرفتهای فناوری را کلید موفقیت نیروهای نظامی توصیف نموده و آزادی دریاها را از اهداف نظامی این کشور برشمرد. جانسون هدف از افزایش بودجه نظامی را افزایش نفوذ جهانی این کشور، ایجاد شغل و حفظ وحدت و یکپارچگی کشور نامید. وی نوآوری را کلید موفقیت کشور توصیف کرد.
وی همچنین از سیاستهای جدید تحریمی این کشور که اکنون مستقل از اتحادیه اروپا اجرا می شود سخن گفت و اظهار داشت که انگلیس اولین کشوری بوده است که در پی کودتای اخیر، ژنرالهای کشور میانمار (برمه) را تحریم کرده است. وی سیاستهای جدید تحریمی را وسیله ای برای ترویج ارزشهای انگلیسی از طریق دیپلماسی و تجارت توصیف کرد. وی در ادامه سخنان قبلی خود در همین زمینه گفت که انگلیس علاوه بر منافع خود، همواره پاسدار ارزشهای انگلیسی نیز خواهد بود.
بوریس جانسون در ادامه از رفتار چین با اقلیت اویغور در این کشور انتقاد کرده و به برنامه انگلیس برای اهدای شهروندی به حدود نیمی از جمعیت هنگ کنگ خبر داد. وی گفت با این حال این کشور در زمینه های مختلف با چین همکاری خواهد کرد. وی وحدت داخلی کشور را از اهداف خود برشمرد و اینکه برای رسیدن به این هدف برنامه ای برای ایجاد بازارهای جدید در تمام سطح کشور دارد.
وی در پایان «به انجام رساندن ماموریت تاریخی (کشور) برای نیکی ها» را هدف خود از برنامه های جدید توصیف نمود.
رهبر حزب کارگر در در این نشست ضمن حمایت از کلیات سند اعلام شده از کمبود بودجه دفاعی کشور انتقاد کرد و گفت «انگلیس جهانی» نمی تواند در حالی محقق شود که این کشور به رژیم سعودی سلاح فروخته و از آن طرف مانع کمکهای بشردوستانه به یمن می شود.
رهبر حزب ملی گرای اسکاتلند (اس ان پی) برنامه اعلام شده از طرف نخست وزیر را «توخالی» توصیف کرد.
دفتر نخست وزیر در انگلیس امروز بیانیه ای از سوی بوریس جانسون منتشر کرد که حاوی مطالبی است که عموماً در نطق امروز وی مورد اشاره قرار گفته اند. در این بیانیه، بوریس جانسون ضمن یادآوری بازدید سال گذشته خود از مرکز تحقیقات واکسن موسوم به انستیتوی «ادوارد جنر» و یادآوری تحقیقات و آزمایشهای انجام شده، مطمئن بودن واکسن آکسفورد-استرازنیکا را مورد تاکید قرار داد. در روزهای گذشته برخی از کشورهای اروپایی به دلیل برخی عوارض پیش آمده، تجویز این واکسن را متوقف کرده اند.
وی دراین بیانیه از اهمیت ارائه واکسن به سراسر جهان خبر داده و گفته است بر اساس قرادادی بین تولید کنندگان واکسن آکسفورد-استرازنیکا و دولت، قرار است این واکسن به قیمت تمام شده به فروش برسد.
وی به میزبانی دو رویداد جهانی در سال آینده، یعنی نشست گروه هفت و نشست سازمان ملل در مورد تغییرات اقلیمی اشاره کرده و از آنها به عنوان راهی برای شکل دادن به ایده «انگلیس جهانی» نام برده است. وی به پیشرو بودن انگلیس در زمینه کاهش دی اکسید کربن و به توازن رساندن تولید و جذب آن تا سال ۲۰۵۰ اشاره کرده و نوشته است که انگلیس از میزبانی گروه هفت برای امضای یک پیمان جهانی برای آمادگی در برابر همه گیری های آینده استفاده خواهد کرد.
وی می نویسد که این کشور به دلایل تاریخی و جغرافیایی همواره از همه رقبا «جهانی تر» بوده است و حضور پنج تا شش میلیون مهاجر انگلیسی در جهان را یکی از ابزارهای جهانی شدن انگلیس معرفی می کند که آمار آن از همه کشورهای عضو OEDC بیشتر است. وی می نویسد که انگلیس با داشتن کمتر از یک درصد جمعیت جهان، پنجمین صادرکننده کالا و خدمات است.
سخنان امروز بوریس جانسون برای افراد آشنا با سیاستهای وی خبر تازه ای در بر ندارد. وی بارها از سیاست خود برای جهانی کردن انگلیس سخن گفته است که بیش از هر چیز نشان دهنده نگرانی و دستپاچگی این کشور از انزوای خودخواسته پس از خروج از اتحادیه اروپاست. بوریس جانسون از هر موقعیتی برای شکستن این انزوا و نشان دادن نفوذ جهانی انگلیس استفاده می کند، می خواهد ساخت واکسن کرونا باشد یا شمار مهاجران انگلیسی خارج از کشور یا میزبانی نشستهای بین المللی یا تحمیل تحریمهای یکجانبه. انگلیس تحت حاکمیت بوریس جانسون سعی دارد به هر بهانه ای خود را یک بازیگر جهانی و بین المللی نمایش دهد و به همین دلیل تلاش می کند در مناقشات بین المللی تا جایی که می تواند به عنوان بازیگر و اگر نشد تماشاچی یا داور یا هر نقش دیگری ظاهر شود.
سخن گفتن از «ماموریت تاریخی» این کشور یادآور دیدگاه های استعماری آن است که زمانی صدور تمدن را بهانه ای برای استعمار سایر کشورها قرار داده بود. در مدت جنگ سرد، ترویج دموکراسی نقش این دلیل یا بهانه خیرخواهانه را بازی می کرد. اکنون با تاکید های بیش از اندازه بوریس جانسون روی موضوع تغییرات اقلیمی و محیط زیستی به نظر می رسد در نظم جهانی پیش رو که انگلیس خود را دارد برای آن آماده می کند، این نقش به خیرخواهی محیط زیستی داده شده و این کشور با استفاده از محبوبیت ایده حفاظت از نحیط زیست در افکار عمومی، دریچه ای برای نفوذ سیاستهای خود در عرصه جهانی باز خواهد کرد.
سخنان امروز بوریس جانسون بیش از آنکه اعلام برنامه های آینده این کشور باشد، نمایانگر نگرانی های وی بود. وی اکنون نگران از دست رفتن یکارچگی کشور با جدا شدن ایرلند شمالی و اسکاتلند، و همچنین کاهش نفوذ بین المللی پس از ترک اتحادیه اروپا است. نگرانی از سقوط اقتصادی، ناآرامی های اجتماعی و فزایش قدرت و نفوذ چین در عرصه جهانی رانیز می توان به وضوح در لابلای این کلمات مشاهده کرد.