استفاده از ماسک های استفاده شده، بر خلاف تصور عامه، تا حد زیادی می تواند افراد را در معرض ابتلا به ویروس کرونا قرار دهد. از این رو، باید در این زمینه به اندازه کافی آگاهی بخشی شود تا ویروس کرونا فرصت نیابد از این طریق، شانس شیوع ِ بیشتر بیابد.
"لیا اشتاچوویچ*"، نویسنده و خبرنگار "نشریه نیویورک پست"، در مقاله ای، به جدیدترین یافتههای پژوهشگران دانشگاههای ماساچوست و کالیفرنیا در مورد مضرات استفاده از ماسکهای استفاده شده، اشاره کرده و خواستار آن شده که در این زمینه، به اندازه کافی اطلاع رسانی شود. وی در این رابطه مینویسد:
«نتایج یک پژوهش جدید که به تازگی منتشر شده حاکی از این مساله است که خطر و تهدیدِ استفاده از ماسکهای استفاده شده، به مراتب بیشتر از عدم استفاده از ماسک، در بحبوحه پاندمی ویروس کرونا است. بر اساس یافتههای این پژوهش که در نشریه علمی "فیزیکس آف فلویدز" چاپ شده، یک ماسک سه لایه یِ سالم، قادر است که تا ۶۵ درصد از ورود ذرات آلوده (حامل ویروس کرونا) به سیستم تنفسی جلوگیری کند. با این حال، همین ماسک سه لایه، در صورتی که پس از یکبار استفاده، پوشیده شود، تنها قادر است که ۲۵ درصد از ورود ذرات آلوده جلوگیری نماید».
محققان و پژوهشگران دانشگاههای ماساچوست و کالیفرنیا بر این باورند که یک ماسکِ استفادهشده، تا حد زیاد اثربخشی خود در فیلتر کردن ذرات آلوده را از دست میدهد و نمیتواند نقش چندانی در عدم ابتلای افراد به ویروس کرونا بازی کند. این پژوهشگران میگویند: عقیده عامه مردم بر این است که استفاده از یک ماسک، بدون توجه به جدید یا قدیمی بودنِ آن، در اغلب شرایط بهتر از عدم استفاده از ماسک است. با این حال، نتایج علمی نشان میدهند که این اعتقاد، صرفا برای ذرات معلقِ بزرگتر از ۵ میکرومتر صحیح است و با این حال، برای ذرات معلق کوچکتر، کارایی چندانی ندارد (امری که نقطه آسیب پذیری مهمی در برابر ویروس کرونا است).
محققان دانشگاههای ماساچوست و کالیفرنیا در راستای دستیابی به این دستاوردها، از مدل رایانهای برای فردی استفاده کرده اند که یک ماسک سه لایه را مورد استفاده قرار میدهد. آنها به طور خاص در این مسیر سعی داشته اند تا به تحلیل این مساله بپردازند که چگونه پوشش صورت انسانها بر جریان هوا تاثیر میگذارد و چگونه ذرات معلق از آن عبور میکنند. آنها همچنین به نحوه نشستن ذرات معلق و ریز بر روی صورت، در مسیر مجاری تنفسی، بینی، حلق و ریهها نیز، متمرکز شده اند.
این محققان دریافته اند که استفاده از ماسک، به نحو قابل توجهی جریان هوا را کُند میکند، و به تدریج، قدرت ماسک را در حفاظت از فرد در برابر ذرات معلق آلوده به ویروس کرونا، کاهش میدهد. در این میان، نکته اساسی این است که استفاده از ماسک، سیستم تنفسی را حساستر میکند و اگر ماسک، چندین بار استفاده شده باشد (و کثیف باشد)، حامل ریسک بالایی برای مبتلا کردن افراد برای ویروس کرونا است.
در این مطالعه به طور خاص بر این مساله تاکید میشود که اثر محافظتی ماسک برای مجاری تنفسی بینی، با سرعت استنشاق پایین تر، کاهش مییابد. چینهایی که روی ماسکها قرار دارند نیز به نحو قابل توجهی بر الگوهای جریان هوا اثربخشی دارند. هرچه ماسک ها، بیشتر استفاده شوند، اثربخشی آنها نیز به نحو قابل توجهی برای فرد کاهش پیدا میکند و حتی مشکلات تنفسی را هم برای آنها به دنبال دارد. این مساله به طور خاص محققان را بر این داشته است تا در مورد تاثیر شکل ظاهری ماسکها بر احتمال ابتلای افراد به ویروس کرونا، تحقیقات جدیدی را سازماندهی کنند.
درست بر اساس همین یافتههای پژوهشی است که بسیاری بر این باورند که معرفی ماسکهای موثرتر، آموزش در مورد نحوه انتخاب و استفاده درست از آن ها، و همچنین آگاهی بخشی در مورد مضرات استفاده از ماسکهای استفاده شده، بایستی در زمره دستورکارهای اساسی دولتها و سیستمهای بهداشت و درمان مختلف در جهان قرار گیرد.
فرارو