مهدوی الراشد در میدل ایست آی نوشت: از زمان کشف نفت در عربستان سعودی در دهه ۱۹۳۰، این کشور به قطب مهمی برای منافع غرب در منطقه غرب آسیا تبدیل شده است.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: اکنون ملک سلمان بن عبدالعزیز تقریباً یک قرن بعد از کشف نفت در آستانه ترک سلطنت است. جانشین وی بدون تردید در اثر تغییر بازار جهانی انرژی این نقش محوری را به تدریج از دست خواهد داد. از آنجا که آمریکا دیگر به نفت عربستان یا به طور کلی غرب آسیا وابسته نیست، سطح روابط ویژه پادشاهی سعودی با واشنگتن کاهش خواهد یافت و این موضوع ریاض را در معرض خطرات منطقه‌ای و بین‌المللی بالقوه‌ای قرار می‌دهد.
مهر تایید ترامپ
در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، محمد بن سلمان، ولیعهد در قامت رهبر جدید ریاض دست به اقداماتی نظیر بازداشت شاهزادگان و قتل برخی فعالان سیاسی از جمله جمال خاشقجی زد. با این حال ترامپ هیچ واکنش سختی به این اقدامات نشان نداد و حتی اظهاراتی را مطرح کرد که برای سعودی‌ها حکم یک پاداش الهی داشت. ترامپ در واکنش به قتل خاشقجی گفت: در هر صورت، رابطه ما با پادشاهی عربستان سعودی خوب است. آنها در نبرد بسیار مهم ما علیه ایران متحد بزرگی بوده‌اند. آمریکا قصد دارد به عنوان شریک ثابت عربستان سعودی باقی بماند تا منافع خود، اسرائیل و سایر شرکای منطقه را تأمین کند. این هدف اصلی ما است که تهدیدات تروریسم را به طور کامل در سراسر جهان از بین ببریم.
ترامپ با اشاره به اینکه عربستان سعودی بزرگترین کشور تولید کننده نفت در جهان پس از آمریکا است، ادامه داد: آنها با ما همکاری نزدیکی داشته‌اند و به درخواست‌های من مبنی بر حفظ قیمت نفت در سطح معقول پاسخی مثبت داده‌اند... من قصد دارم تا اطمینان حاصل کنم که در دنیایی بسیار خطرناک، آمریکا به دنبال منافع ملی خود است و به شدت با کشور‌هایی که می‌خواهند به ما آسیب برسانند تقابل می‌کند.
اظهارات ترامپ با واکنش مثبتی در ریاض همراه بود و عرصه را برای وحشیگری‌های بیشتر ولیعهد فراهم کرد، با این حال این احساس مثبت در عربستان ممکن است با تغییر رئیس‌جمهور آمریکا در ماه نوامبر تغییر کند.
بدبینی اروپا
رسانه‌های آمریکا، جامعه مدنی و کنگره ثابت کرده‌اند که قرابت کمتری با جنایت‌های شاهزاده سعودی دارند، جنایت‌هایی که به نوعی جهان را شوکه کرده است. دستگاه قضایی آمریکا همین حالا اسنادی از تلاش حکام سعودی برای قتل، سعد الجابری، یک مقام مهم سابق اطلاعاتی در تبعید در کنار محمد بن نایف مخلوع، در دست دارند. گفته می‌شود جابر توسط تیم مرگ ولیعهد در کانادا هدف قرار گرفته است.
بعد از دوران پادشاهی سلمان، عربستان سعودی ممکن است نتواند حمایت بی قید و شرط رئیس جمهور آینده آمریکا را پشت سر خود داشته باشد. همزمان ریاض نمی‌تواند به حمایت‌های احتمالی اروپا هم دلخوش کند.
همین حالا هم اروپا به استثنای انگلیس در حمایت از ولیعهد سعودی با احتیاط عمل می‌کند. به عنوان مثال فرانسه و آلمان به شدت مراقب هستند چرا که نقض حقوق بشر و قوانین بین‌المللی از سوی بن سلمان می‌تواند آنها را نیز زیر سوال ببرد. هر دو کشور همچنان در حمایت از ماجراجویی وحشیانه پادشاهی در یمن یا تأیید کامل موضع آن علیه تهران مردد هستند.
پس از اتهامات مبنی بر اینکه پادشاه سابق اسپانیا، خوان کارلوس، ۱۰۰ میلیون دلار رشوه از پادشاه فقید عبدالله دریافت کرده و مجبور به فرار از کشورش شده است، تمایل در اروپا برای تعامل بی قید و شرط با پادشاهی کم‌تر هم شده است.
زیر سوال بردن هژمونی عربستان
عربستان سعودی مجبور خواهد شد روابط خود با چین و روسیه را تقویت کند، اما همزمان امید کمی وجود دارد که پکن و مسکو متحدان قویتر و وفادارتری نسبت به غرب برای سعودی‌ها باشند. توانایی‌های نظامی عربستان به محصولات و برنامه‌های آموزشی غربی و بیشتر از همه آمریکا گره خورده است.
علی رغم این واقعیت که پادشاهی سلمان می‌تواند موشک‌های عجیب و غریب از چین خریداری کند، تغییر کامل بنیان‌های نظامی بر پایه فناوری چینی دشوار خواهد بود.
نه فقط چین که در مورد روسیه هم امید چندانی وجود ندارد و به نظر نمی‌رسد مسکو بتواند جایگزین آمریکا در عربستان شود. اختلاف ریاض با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در ابتدای سال بر سر قیمت و تولید نفت روابط میان دو کشور را تیره و تار کرد. علاوه بر این، حمایت مثبت روسیه از ایران و نقش آن در جهان عرب از آرزو‌های پادشاهی برای مهار ایران یا حتی سرنگونی رژیم آن بسیار دور است.
با یک مشت کشور‌های اسلامی ورشکسته و چند تکه، بن سلمان نمی‌تواند ادعا کند که رهبر کشور‌های عرب سنی است چرا که اساسا خود آنها هژمونی ریاض را زیر سوال می‌برند.
از پاکستان تا اندونزی، رهبران کمی برای بن سلمان احترام قائل‌اند، ولیعهد جوان سعودی دست‌اش به خون افراد بسیاری آلوده است و حتی این امکان وجود دارد تا پیش از مرگ پدرش کنار رود. رهبری سعودی بر جهان مسلمانان سنی بدون شک با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و جاه طلبی وی برای کنار زدن تدریجی عربستان و از بین بردن نفوذ آن روبرو خواهد شد.
دشمنان جدید ساختن
با کاهش دلار موجود در صندوق توسعه ملی عربستان، اقتصاد نابسامان به واسطه شیوع ویروس کرونا، شرایط دشواری برای کارگران مسلمان و مهاجران آسیایی و آفریقای ساکن در عربستان به وجود آمده است.
از نظر تاریخی، بسیاری از کشور‌ها عربستان سعودی را قدرتی می‌دانستند که حضورش برای ثبات، حفظ وضع موجود و صلح در منطقه ضروری است. با این حال، مداخلات تهاجمی دیپلماتیک و نظامی سعودی در منطقه از مصر تا یمن و بحرین این باور قدیمی درباره نقش خیرخواهانه ریاض را به چالش کشیده است.
از سال ۲۰۱۱، پادشاهی سعودی دشمنان جدیدی را در میان فعالان عرب طرفدار دموکراسی، فمینیست‌ها و اسلام گرایان پیدا کرده است. اگرچه جنگ در یمن و سرکوب داخلی که البته امری رایج هم بوده بر شدت انتقاد‌ها از ریاض افزوده، اما حکام سعودی همچنان با خیال راحت به اقدامات خود ادامه می‌دهند. با این وجود این راحتی ممکن است پس از مرگ پادشاه و روی کار آمدن فرزندش که مردی خطرناک و تندخو است دوام چندانی نداشته باشد.
روزنامه نیویورک پست نوشت، کتاب "نفت و خون، تلاش بی‌رحمانه محمد بن سلمان برای قدرت جهانی" نوشته دو روزنامه نگار روزنامه "وال استریت ژورنال" بردلی هوپ و جاستین شِک درباره به قدرت رسیدن محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، زندگی تجملاتی او و حرصش برای به دست آوردن ثروت، از جزئیات جشن ۵۰ میلیون دلاری این شاهزاده سعودی که در تفریحگاه جزائر مالدیو ترتیب داده بود، پرده برداشت.
