طعم بینظیرقهوه برای تمام قهوهدوستان دنیا جزئی از لذتهای زندگی است. اما جالب اینجاست برخی از گفتهها در مورد فواید قهوه و تأمین کالری مورد نیاز بدن چندان هم حقیقی نیستند.
لیبی ویوِر، نویسنده و زیستشیمیدان استرالیایی، از رازهای عجیبی در مورد تأمین کالری مورد نیاز بدن پرده برداشته و گفته نوشیدن قهوه اغلب سیریناپذیر است و هرچه بیشتر بنوشید، بیشتر هوس نوشیدنش سراغتان میآید؛ درست نیست که بگویید کلاً اهل صبحانه نیستید، همچنین تصور نکنید کمخوابی را میتوان در زمان دیگری جبران کرد. بنا به گفتههای دکتر ویور میزان آهن خون تنها مسئلهای نیست که با نوشیدن قهوه باید نگرانش باشیم.
دکتر ویور که از محققان برجستهی زیستشیمی است حقایق جالبی را طی تحقیقاتش کشف کرده، از جمله اینکه آیا نوشیدن قهوه در صبح واقعاً موجب تأمین کالری مورد نیاز بدن میشود، و همچنین اینکه آیا میتوانید کمبود خوابتان را در زمانی دیگر جبران کنید یا نه.
به عقیدهی دکتر ویور مسائل مختلفی از جمله مسائل عاطفی، تغذیهای و زیستشیمی بر تأمین کالری مورد نیاز بدن طی روز تأثیر میگذارند، اما کشف دلیل حقیقی خستگیتان به این سادگیها نیست. او شش رازی را که در تحقیقتانش کشف کرده اینگونه برمیشمارد:
۱) نیاز به قهوه برای روزی پرمشغله
با کارمندان پرمشغله اگر صحبت کنید حتماً خواهید شنید که میگویند که برای آنکه بتوانند روز پرمشغله و پرهیاهویشان را پشت سر بگذارند باید اول صبح قهوه بنوشند. اما به عقیدهی دکتر ویور نوشیدن قهوه اغلب سیریناپذیر است و هرچه بیشتر بنوشید، بیشتر هوس نوشیدنش سراغتان میآید.
او میگوید: «اتفاق جالب اینجاست که مردم باورشان نمیشود بدون اعتیاد به قهوه چقدر انرژی بیشتری طی روز خواهند داشت. جسم ما توانایی خارقالعادهای در تأمین کالری مورد نیاز بدن دارد، البته اگر برای تولید انرژی صرفاً به سبک زندگیمان وابسته باشد، نه به مواد دیگر.»
زیستشیمیدانها توصیه میکنند چنانچه از آن دسته افرادی هستید که به نوشیدن کافئین عادت کردهاید سعی کنید هر هفته میزان مصرفتان را به نصف برسانید تا در نهایت دیگر نیازی به مصرفش نداشته باشید. بدینترتیب پس از دو هفته بدون مصرف کافئین سعی کنید احساس روزانهتان را یادداشت کنید.
دکتر ویور در گفتههایش توضیح داده درست است که به دلیل فقدان کافئین در ابتدا شاید دچار خستگی شوید، اما به مرور زمان افزایش میزان انرژی در بدنتان را حس خواهید کرد. بهتر است عادت نوشیدنیتان را با فنجانی چای گیاهی تغییر دهید.
۲) نخوردن صبحانه
اگر تصور میکنید اهل صبحانه نیستید و صرف صبحانه در ابتدای روز به بدنتان نمیسازد بدانید تنها نیستید. اما دکتر ویور بر این باور است که چنین تصوری هیچ مبنای علمی ندارد و نخوردن صبحانه صرفاً باعث میشود پیش از ظهر به شدت احساس گرسنگی کنید و به احتمال قوی روی به تغذیههایی آورید کا مناسبتان نیستند؛ بنابراین توصیه میکند که بهتر است روزتان را با خوردن موادی مغذی آغاز کنید تا تأمین کالری مورد نیاز بدن طی صبح با مشکلی مواجه نشود و قدرت شناختیتان نیز افزایش یابد. اگر احساس میکنید پس از آنکه صبحها بیدار شدید نمیتوانید چیزی بخورید باید به دنبال دلیلش باشید. مثلاً متخصصان بر این باورند که باید شام را بسیار زود و پیش از غروب بخورید.
۳) تصور اینکه میزان آهن بدنتان کم نیست و مشکل تغذیهای ندارید
دکتر ویور میگوید خستگی بسیاری از افراد نتیجهی کمبود آهن است. با اینکه این موضوع صحت دارد، اما نباید فراموش کرد که تغذیهی مناسب نقشی بسیار مهم و اساسی در سلامتی بدن ایفا میکند. او میگوید: «مثلاً اگر میزان مصرف ویتامین ب کم باشد، فرایند لازم برای تبدیل غذا به انرژی در بدن به شکل ناقص انجام میگیرد و به همین دلیل نیز احساس خستگی میکنیم.» ید را باید به میزان کافی مصرف کنید تا مانع از بروز تیروئید پرکار شوید. بهترین رژیم غذایی نیز برای افزایش میزان آهن، خوردن سبزیجات و رژیم گیاهی است. دکتر ویور توصیه میکند پس از خوردن هر غذا به بدنتان خوب توجه کنید و ببینید چه حسی دارید.
۴) مصرف شیرینی موجب افزایش میزان انرژی است
اغلب آدمها هنگام احساس خستگی به خوردن شیرینیجات روی میآورند، مثل شکلات یا بیسکوییت. اما دکتر ویور در این مورد نیز میگوید شاید تصور کنید با خوردن شیرینیجات به تأمین کالری مورد نیاز بدن میپردازید، اما اثرش بسیار مقطعی است و باقی روز را با خستگی میگذرانید. او گفته: «بنابراین دریافت چربیهای خوب از مواد مغذی اثر بسیار بادوامتری برای کسب انرژی خواهند داشت و از سویی دیگر نیز مانع از مصرف بیشتر مواد قندی میشود، چراکه پس از افت انرژی دوباره به مصرف مواد قندی احساس نیاز میکنید.» با مصرف آجیلهای خام و روغن زیتون فوق بِکر انرژی کل روزتان را میتوانید تأمین کنید.
۵) تأخیر نیاز به خواب به زمانی دیگر
افرادی که مشغلهی بسیاری دارند معمولاً طی هفته زمان کمتری میخوابند به خیال آنکه آخر هفتهها کمبود خوابشان را جبران میکنند. اما دکتر ویور در این مورد گفته است باید بین ۷ تا ۹ ساعت طی شب بخوابیم و کمبود این میزان را نمیتوان طی زمان دیگری جبران کرد. او توصیه میکند طبق نتایجی که از تحقیقات به دست آمده بهتر است میزان خواب شبانه را به ۹ ساعت نزدیک کنید، چراکه این میزان ساعت برای فرایند بازسازی بدن بسیار ضروری است.
۶) تصور اینکه شبها با فیلم و تلویزیون به آرامش خود کمک میکنید
دکتر ویور در این مورد میگوید تصور اشتباهی است که تماشای فیلم یا تلویزیون شبها به آرامشتان کمک میکند. نور آبی که از صفحهی مانیتور یا تلویوزیون صاتع میشود ساعت زیستی طبیعی بدن را مختل میکند و بیشتر بیدار نگهمان میدارد، بنابراین در حقیقت خستگی بیشتری برایمان ایجاد میکند. به گفتهی متخصصان باید ۹۰ دقیقه پیش از خواب صفحهنمایش گوشی یا تلویزیون را از خودتان دور کنید، در عوض کتاب یا مجله بخوانید. بدینترتیب خوابی باکیفیتترو طولانیتر را تجربه خواهید کرد.
مشرق