برای هر نیم کیلو از باله کوسه 8 کوسه کمیاب سلاخی می شوند. این خبری بود که همراه با تصاویری مبهم در فضای مجازی منتشر شد و دوباره دغدغه صید بی ویه و غیر قانونی این ماهیان بزرگ جثه را بر سر زبان ها انداخت. آمارها می‌گویند سالیانه 100 میلیون کوسه در دنیا شکار می‌شوند و عامل اصلی سرو دست شکستن چشم بادامی‌ها برای سوپ باله کوسه است. خوراکی که عده ای در فضای مجازی مدعی طبخ آن در رستوران های گران قیمت تهران هم شده‌اند.
کوسه‌ها به عنوان قهارترین شکار چیان قعر دریاها و اقیانوس‌ها شناخته می‌شوند. حالا خبر خوراک شدن خودشان مرزی بین واقعیت و پیش فرض‌های مان درباره این آبزیان خشن می‌اندازد. این خبر که انواع کمیابی از کوسه‌ها بین چرخه غذایی انسان‌ها جا باز کرده‌اند حقیقتی پیشینه‌دار دارد اما به همین واسطه باید تمام تصاویر و اطلاعاتی که در فضای مجازی دست به دست می شود را باور کنیم؟ این روزها عکس‌های کمتر دیده شده‌ای از کوسه‌ها مهمان ناخوانده شبکه‌های اجتماعی شده است. باله بریده و خون‌آلود این ماهی‌های شکارچی کنار چاقوهای حرفه‌ای سلاخی معروف‌ترین آن هاست.
بیشتر این عکس‌ها با زیرنویس‌هایی منتشر می‌شوند که چندان نسبتی با واقعیت ندارند. البته تخلف عده‌ای از سودجویان و صید غیرقانونی کوسه‌ها قصه تازه‌ای نیست و با نظارتی دقیق‌تر می‌توان راه را بر آن بست. تا به حال در خبرها باله کوسه متاع دریایی خوشایندی برای مردم آسیای شرقی معرفی می‌شد، اما اکنون با بالا گرفتن شایعات باید سرو سوپ باله کوسه در رستوران‌های تهران را باور کنیم؟ در گفتگوی پیش رو به سراغ سرهنگ محبت‌خانی رییس یگان حفاظت از محیط زیست ایران رفتیم تا به طور روشن درست یا غلط بودن این شایعات را روی دایره بریزیم.
در روزهای گذشته خبر و تصاویری از سلاخی کوسه‌ها و فروش بی‌ترس و به مقدار عمده‌شان در تهران هم برای شما ارسال شده‌است؟
به طور کلی صید کوسه به عنوان یک تخلف شناخته می‌شود. با وجود این ممکن است که در بین ماهیگیران خلیج فارس شاهد صید این نوع از ماهی‌های جثه بزرگ نیز باشیم. بنابراین این خبرها تازگی ندارد و ممکن است که در نقاطی این تخلف بر خلاف قانون اتفاق بیفتد، اما من خبر موثقی درباره سلاخی و فروش تعداد زیادی از باله کوسه در تهران نشنیده‌ام.
در خبرهایی که این روزها در فضای مجازی دست به دست می‌شود ادعاهایی مطرح شده است. اضافه شدن سرو سوپ باله کوسه به منوی برخی از رستوران های خاص و گران قیمت تهران یکی از این شایعات است. در این باره چه نظری دارید؟
ببینید خیلی واضح است که در این زمینه با یک سری شایعات رو به رو هستیم. در شایعه به طور معمول اطلاعات ریزی وجود ندارد. در این موارد مطرح شده که رستوران های گران قیمت. سوال اینجاست کدام رستوران. این یک تخلف فاحش و آشکار است و هیچ رستوران‌دار منطقی کسب و کار خود را به خاطر سرو یک نوع سوپ به خطر نمی‌اندازد.
یعنی شما می‌فرمایید چون اطلاعات دقیقی از محل فروش یا طبخ باله کوسه نیست این شایعات از بیخ و بن غلط هستند و باید به آن ها بی‌توجه بود؟
شایعات در فضای مجازی بسیار اغراق آلود مطرح می‌شوند. در خبرهایی که می‌گویید این روزها در همین فضا بین افراد مختلف رد و بدل می‌شود عنوان شده که تعداد زیادی کوسه برای چند کیلو باله که قرار است خوراک افرادی از طبقه‌ای خاص شوند سلاخی شده‌اند و این روند هم همچنان ادامه دارد. خب این اطلاعات درست نیست. در راسته‌های ماهی فروش‌ها خبری از خرید و فروش باله کوسه نمی‌بینید. عرض کردم ممکن است در برخی از استان‌های حاشیه خلیج فارس چنین صیدی شده‌باشد و تخلف کنند؛ اما این طور نیست که ما به طور فراوان با خرید و فروش غیرقانونی باله کوسه روبه رو باشیم.
در این زمینه نظارت‌ها دقیق و به روزی وجود دارد؟ به جز خرید و فروش و طبخ کوسه خبرهایی هم در خصوص صید غیر قانونی آبزیان دیگری مثل هشت پا، لابستر، صدف‌های بزرگ و خرچنگ هم به گوش می‌رسد.
ببینید در این مورد دو نوع ممنوعیت وجود دارد. این قبیل از آبزیان در گروه حرام گوشت‌ها قرار می‌گیرند و از طرفی دیگر صید و خرید و فروش و همچنین طبخ یا سرو آن ها در رستوران‌ها نیز غیرقانونی است. بنابراین خوشبختانه در این حوزه قوانین روشنی داریم و با نظارت به موقع از بروز آن‌ها پیشگیری می‌شود.
در این زمینه تا به حال از سوی شهروندان گزارش‌هایی به شما رسیده‌است؟
بله، خوشبختانه امروزه بسیاری شهروندان عزیز ما حساسیت بالایی نسبت به حفاظت از محیط زیست پیدا کرده‌اند. سامانه فعالی در این زمینه داریم و شهروندان با شماره گیری 50040 می‌توانند کمک حال ما در رصد دقیق‌تر بازار فروش آبزیان باشند.گزارش این نوع تخلف‌ها باعث تسریع روند برخورد با این متخلف‌ها می‌شود به همین دلیل همکاری شهروندان برای ما بسیار ارزشمند است.
یک ماهیگیر، به طور تصادفی یک کوسه بالغ را در تور ماهیگیری خود شکار کرد که سه بچه کوسه را باردار بود، وقتی ماهیگیر شکم کوسه را باز کرد، با یک بچه کوسه مواجه شد که ظاهری عجیب الخلقه داشت.
