الخلیج الجدید نوشت: نزدیکی سریع بین عربستان سعودی و یونان، دلایل واقعی این دوستی سیاسی بین دو کشور را پنهان میکند، بویژه آنکه این نزدیکی روابط در طول تاریخ دو کشور، بی سابقه بوده است.
به گزارش سرویس بینالملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: با وجود نداشتن مرزهای جغرافیایی مشترک میان عربستان و یونان، این دو کشور در طول ماههای اخیر به سرعت در حال نزدیک شدن به یکدیگر هستند و این مساله نشان دهنده پیامهای متعددی است.
بیشتر بخوانید:
با وجود این نزدیکی، مساله جالب توجه آن است که روابط اقتصادی میان دو کشور همچنان ضعیف است و سعودیها تنها در سه طرح اقتصادی در یونان سرمایه گذاری کرده اند.
در فوریه گذشته، پایتخت ریاض شاهد برگزاری نشستی بین پادشاه و، ولی عهد سعودی، با نخست وزیر یونان "کیریاکوس میتسوتاکیس" بود، که در جریان ان، به بررسی روابط دو جانبه خود و حوادث جدید در منطقه پرداختند.
در می جاری، عربستان رسما از امضای توافق همکاری در زمینه خدمات حمل و نقل هوایی با یونان خبر داد. به نظر میرسد در پشت پرده، دلایلی برای این نزدیکی رابطه وجود دارد که احتمالا در آینده به ائتلاف محکمی بین دو کشور در زمینههای مختلف تبدیل میشود.
ظاهرا ترکیه با قدرت در پشت پرده این تحول در روابط عربستان و یونان قرار دارد، رابطهای که ناگهان از مرحله سستی عمیق، وارد یک صعود بی سابقه شده است.
ریاض تلاش میکند روابط مستحکمی با دشمنان ترکیه در منطقه، مانند یونان و قبرس برقرار گند، تا پاسخی داده باشد به موضع سختگیرانه ترکیه علیه عربستان در ماجرای ترور خاشقچی.
موضع ترکیه در حمایت از قطر در رابطه با تحریمی که از سوی عربستان، امارات، بحرین و مصر علیه آن اعمال شد، انگیزه دومی است برای نزدیکی بین عربستان و یونان، چرا که روابط بین ترکیه و یونان در حالت متشنجی قرار دارد.
تحرکات سعودی، از تلاش دائم مصر برای تشکیل یک ائتلاف سه گانه با قبرص و یونان در خاورمیانه، جدا نیست، ائتلافی که هدف از آن، مقابله با نفوذ ترکیه و محدود کردن خواستههای اردوغان بود.
در همین راستا، ریاض اولین سفیر خود را به پایتخت قبرس فرستاد و چند روز بعد، وزیر خارجه سابق عربستان، ابراهیم العساف، اعلام کرد که ریاض از «مشروعیت و حق حاکمیت» قبرص حمایت میکند، که این مساله را میتوان جانبداری کامل عربستان از قبرس، در مقابله با ترکیه در خصوص آینده جزیره تقسیم شده بین دو کشور از سال ۱۹۴۷، دانست.
طرح خط لوله «ایست مید» دلیل دیگری است برای نزدیکی بین عربستان و یونان، چرا که منطقه خاورمیانه در دریاچهای از گاز شناور است که ذخایر آن به حدود ۱۲۲ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی و ۱.۷ میلیارد بشکه ذخایر نفتی میرسد.
هدف از این طرح بزرگ، انتقال گاز طبیعی به قاره اروپا، از سال ۲۰۲۵ با هزینهای معادل میلیارد دلار است و در این میان، یونان تلاش میکند از عربستان دعوت کند تا بعنوان حامی مالی این طرح، حضور داشته باشد.
این طرح، در صورت اجرا، برگه برنده دومی برای سعودیهاست که به دنبال رقابت با ترکیه و تاثیر منفی روی خط ترکیه برای انتقال گاز روسی به اروپا، با میزان ۳۱ میلیارد متر مکعب در سال هستند.
«ایست مید» مورد حمایت اتحادیه اروپا و ایالات متحده و اسرائیل است و احتمالا در آینده از تکیه اروپاییها بر خط «ترکیه» میکاهد.
در مقابل، آنکارا عجله دارد تا توافقی را با حکومت الوفاق لیبی امضا کند، تا مرزهای دریایی را ترسیم نماید، انچه که به آنکارا حق حفاری در مواضع شرقی جزیره کریت یونان که خط گاز «ایست مید» از آن میگذرد را خواهد داد.
پس از امضای توافق با لیبی، اردوغان گفت: «دولتهای یونان، اسرائیل، مصر و قبرس، نمیتوانند بدون موافقت ترکیه اقدامی کنند.»
دوستی یونان و عربستان، همچنین به «نشست گاز مدیترانه» که شامل مصر، یونان، قبرس، اردن، فلسطین، اسرائیل و ایتالیا میشود نیز مرتبط است و ترکیه از عضویت در آن مستثناست.
شکی نیست که عربستان قصد دارد با ائتلاف با یونان، بتواند در خصوص سیاستهای این نشست که هدف از آن ایجاد بازار منطقهای برای گاز است، حرفی برای گفتن داشته باشد.
تحلیلگران بر این عقیده اند که حمایت از ایجاد بازار گاز در شرق مدیترانه، به نفع ریاض نیست؛ چرا که این مساله به منافع اقتصادی ان در بازار انرژی آسیب میزند، اما برخی دیگر معتقدند که مملکت سعودی از این همایش برای خدمت به اهداف خود در تقویت رقبای قطر در زمینه گاز طبیعی، استفاده میکند.
موشکهای پاتریوت
در فوریه گذشته، سخنگوی دولت یونان "ستیلیوس بیتساس"، اعلام کرد که برای حمایت از تاسیسات و زیر ساختهای سعودیها در زمینه انرژی، سامانههای پاتریوت را مستقر خواهد کرد و این امر، در ضمن اقدام مشترک آن با ایالات متحده، فرانسه و بریتانیا بود. «بیتساس» افزود: هدف از این اقدام، حمایت موشکها از تاسیسات انرژی و مستحکم کردن روابط بین یونان و عربستان است، ضمن اینکه وی به بر عهده گرفتن تمام هزینهها از سوی ریاض، اشاره کرد.
آتن، ۱۳۰ سرباز خود را در خاک عربستان مستقر میکند، تا بر عملیات استقرار سامانه دفاعی، نظارت و از آن اقدام، حمایت کنند و این اولین حضور نظامی یونان در خارج از منطقه مدیترانه دههها پیش تا کنون است.
علاوه بر این، یونان نقش میانجی را ایفا میکند تا عربستان به سامانههای دفاعی مجهز شود و این مهم از طریق امضای توافق با اسرائیل و دولتهای اروپایی صورت میگیرد.
به گزارش نشریه "اسرائیل دیفنس"، وارد کردن سلاح اسرائیلی از طریق یک واسطه اروپایی، صورت میگیرد و در این میان، آتن دروازه جدیدی برای عادی سازی روابط اسرائیل با کشورهای خلیج فارس و گشوده شدن بازارهای کشورهای خلیج فارس در برابر صنایع نظامی اسرائیل است.
یونان امیدوار است تا از طریق ایفای این نقش، به حمایت اقتصادی سخاوتمندانه عربستان نیز دست یابد، عربستانی که سرگرم درگیری نفوذ با ترکیه در خصوص منابع انرژی در مدیترانه است.
در مقابل، عربستان سعودی به رابطه مستحکمی با دشمن سرسخت ترکیه، هم پیمان قدرتمند اسرائیل و واسطه جدید اروپایی، یعنی یونان، دست مییابد.
در این شرایط، میتوان گفت: تداخل منافع مرزی و امنیتی، کاملا از رابطه دوستی بین ریاض و آتن به دور است، اما پروندههای سیاسی و منطقه ای، با قدرت پشت این رابطه است، که اساسا با بازی رقابت سیاسی و درگیری نفوذ با آنکارا، مرتبط است.
مترجم: مریم نصرالهی