پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : آندرس کریگ در «میدل ایست آی» نوشت: تلاش ستودنی امارات برای ارسال کمکهای پزشکی مورد نیاز به ایران در میان همهگیری کووید-۱۹ بسیاری از افراد که پیشتر اظهارات خصمانه ابوظبی علیه همسایه شمالیاش را دنبال میکردند، شگفت آور بود. در اوایل سال ۲۰۱۰، ابوظبی در خط مقدم شبکهای قرار داشت که واشنگتن را برای اتخاذ مواضع سختگیرانهتر نسبت به جمهوری اسلامی ایران تحریک میکرد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: با این حال، از زمان خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، تنشها در خلیج فارس افزایش یافته است. بعد از بالا گرفتن خطر جنگ، امارات متحده عربی به روشنی دریافت که نمیتواند برای جنگ با ایران به واشنگتن اعتماد کند.
سکوت مرگبار
در ماه سپتامبر گذشته حملات مستقیم به تأسیسات نفتی عربستان سعودی که به ایران نسبت داده شد، با سکوت واشنگتن روبرو شد. این اتفاق باعث شد ابوظبی و ریاض دریابند که مهار ایران با ابزار نظامی حداقل بدون اراده سیاسی واشنگتن ممکن نیست.
طی یک سال گذشته، استراتژی ابوظبی در قبال ایران به طرز چشمگیری تغییر کرده است. بعد از استراتژی ناکام تکیه به آمریکا، امارات به طور جدی دنبال سیاست نگاه به شرق بوده تا بتواند وابستگی بیش از حد خود به کاخ سفید را تعدیل کند.
در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، امارات متحد عربی در کنار عربستان سعودی، ایران را به عنوان بزرگترین تهدید در منطقه شناخت و بیشتر تمرکز نظامی خود را بر توسعه سیستمهای دفاعی موشکی قدرتمند در برابر این کشور قرار داد.
در طول مذاکره دولت اوباما با جمهوری اسلامی ایران، ابوظبی سیاست خودکفایی نظامی را علیه آنچه که به عنوان حضور گسترده ایران در منطقه تلقی میشد، دوبرابر کرد. ابوظبی حتی تا آنجا پیش رفت که با چین برای صرف نظر کردن از روابط تجاری فزایندهاش با ایران لابی کند.
دبی به عنوان قطب مالی و تجاری امارات بیشترین سود را از تجارت ۱۹ میلیارد دلاری امارات با ایران داشته و علاقه چندانی به قطع روابط با تهران نداشته و ندارد. شرکتهای مستقر در دبی و شمال امارات به طور فعال به قاچاق نفت از ایران برای دور زدن تحریمهای آمریکا کمک میکردند.
جاهطلبیهای جهانی
تکامل سیاست مبهم امارات در برابر ایران با رشد جاه طلبیهای منطقهای و حتی جهانی نخبگان حاکم بر ابوظبی تسریع شده است. بهار عربی و ظهور یک جامعه مدنی مستقل با پتانسیل سرنگونی رژیمهای عقبمانده تهدیدی تازه برای امنیت رژیم در ابوظبی بود.
نقش امارات در کمک به سرنگونی محمد مرسی، رئیس جمهور مصر در سال ۲۰۱۳ و کمک به جنگ خلیفه حفتر برای غصب کردن حکومت در لیبی از سال ۲۰۱۴، به محمد بن زاید این اطمینان را داد که ابوظبی میتواند از قدرت خود برای ساختن یک امپراتوری اماراتی استفاده کند. در این بین ایران اگرچه چندان از این توسعهطلبی امارات راضی نبود، اما کمتر تهدیدی برای این پروژه اماراتی به نظر میرسید.
درحالیکه ابوظبی قدرت خود را بر این کشور متشکل از هفت امارت، تحکیم می کند، بازی با کارت ایران می تواند امارات های شمالی بویژه دبی را به خط بیاورد.
جلوگیری از فعالیتهای نفتی ایران یا پولشویی ایرانیها در دبی باعث خوشنودی دونالد ترامپ است، و از طرفی به منظور چیدن بال های دبی، شارجه یا راس الخیمه و جاه طلبی های آنان برای حفظ ارتباط مستقل با ایران است.
در این بین واشنگتن نیز از طریق بازی با کارت ایران میتواند از روایت ابوظبی به عنوان متحد قابل اعتماد خود در حمایت از سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ حمایت کند. لفاظی خصمانه ضدایرانی ابوظبی باعث شده که آمریکا از نقض قوانین بینالمللی در لیبی و جنایات جنگی در یمن چشم پوشی کند.
فشار حداکثری
با این حال، در تابستان سال ۲۰۱۹، با افزایش خطراتی که کمپین فشار حداکثری ترامپ به لحاظ نظامی به وجود آورد، ابوظبی فهمید که سیاستهای ضد ایرانی واشنگتن مسیری خطرناک را میپیماید.
بنابراین، در حالی که امارات به طور ضمنی از تلاشهای آمریکا برای مهار فعالیتهای ایران در منطقه حمایت میکرد، همزمان نشانههایی از تعامل مستقیم با ایران نیز دیده میشد.
امارات مدت طولانیای قبل از اینکه دست خود را مستقیماً به سمت ایران دراز کند در هنگام حمله به تانکرها در ساحل فجیره حساب کار دستش آمد، تعامل کنونی گواهی بر تغییر استراتژی ابوظبی در قبال تهران است؛ و در یمن، جایی که اعتقاد بر این بود که امارات متحده عربی در حال مبارزه با حوثیها به عنوان گروه شبهنظامی وابسته به ایران است، ابوظبی تمرکز خود را برای تأمین دسترسی به اقیانوس هند معطوف کرد.
در همین حال، واکنش امارات به کووید-۱۹ در خانه به عنوان ابزاری برای ابوظبی جهت پیشبرد قدرت در خارج از کشور بوده است. کمک این کشور به ایران نشانی بر علاقه این کشور برای گفتگو با تهران است.
ابوظبی با تلاش برای شکلدادن به گفتگوی کلیدی با محور سه گانه روسیه، چین و ایران، آن هم با استفاده از بحران کووید-۱۹ به دنبال ایفای نقش موثر در دنیای پس از رهبری آمریکا است.
ضمن افزایش پیوندها با مسکو و پکن، حمایت ابوظبی از ایران در بحران کرونایروس خود بخشی از یک مسیر جدید برای محور شرق است.