شهرام گیل آبادی (مدیرعامل خانه تئاتر) درخصوص شیوع بیماری کرونا و ایجاد وضعیت اضطراری برای هنرمندان تئاتر یادداشتی را منتشر کرد.
در این یادداشت آمده است: وضعیت شیوع بیماری اتفاقی از پیش تعیین شده و با برنامهریزی نبوده، شیوع این بیماری هنرمندان را در وضعیت بسیار پیچیدهای قرار داده است. از سالنهای نمایشی که تعطیل شدند تا هنرمندانی که اثری روی صحنه داشتند و همینطور هنرمندانی که برای اجرای نمایشهای سال بعد برنامهریزی کرده بودند. فقط در یک دوره اجرا 250 اثر را از دست دادیم و حال اگر چهار دوره اجرا نمایش را در نظر بگیریم، حدود ۱۰۰۰ اجرای اثر را از دست خواهیم داد و در حدود 25 هزار نفر در حوزه تئاتر بیکار میشوند.
بسیاری از هنرمندان تئاتر نه کارمند و نه عضو موسسهای هستند تا حقوقی دریافت کنند، این مسئله شکست مالی و اقتصادی برای هنرمندان تئاتر کشور است. در نتیجه این شکست اقتصادی، بسیاری از هنرمندان را با مشکلات معیشتی رو به رو میکند که حتی نمیتوانند احتیاجهای اولیه خود را رفع کنند بنابراین باید ضرر و زیان آنها توسط دولت دیده و جبران شود.
مرور اولیه قوانین کشور به ما میگوید که دولت بر اساس بیمهها توانایی قانونی جبران خسارتهای هنرمندان را دارد، تاکنون بیمه ایران از تمامی قراردادهای اهالی تئاتر کسر شده و حال وقت آن است تا ضرر هنرمندان، سالنهای نمایشی و... پرداخت شود. خوشبختانه امروز در صندوق اعتباری هنر به این تصمیم رسیدیم که در سه ماه نخست سال 1399 بیمه تامین اجتماعی و درمانی هنرمندان عضو صندوق اعتباری هنر توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق اعتباری هنر پرداخت شود.
این شکست اقتصادی فرهنگ است، گاهی گفته میشود بازار و فروش کالا خوب نیست اما در حوزه فرهنگ و هنر شاهد شکست اقتصادی فرهنگ و هنر هستیم زیرا سرمایه اهالی فرهنگ و هنر فکرو معرفت است، این شکست اقتصادی باید از سوی دولت جبران شود. در نامهای که برای دفتر رئیسجمهور، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و آقای نوبخت فرستاده شد، شش بسته برای جبران ضرر و زیان هنرمندان پیشنهاد شده است.
ظلم به فرهنگ و هنر کاملا عیان است، بانک مرکزی بر اساس دستور رئیسجمهور باید تسهیلات را به تعویق بیاندازد ولی این موضوع شامل حوزه مشاغل فرهنگی هنری که تسهیلات گرفتهاند، نمیشود. از همین رو هیچ چارهای جز پویایی و خلاقیت سیستم معرفت برنامهریزی در حوزه فرهنگی نداریم. متاسفانه این پویایی و خلاقیت وجود ندارد و سبب شکستهای سنگین میشود. با این وجود هنوز هم دیر نشده و باید یک کمیسیون اقتصاد فرهنگ و هنر توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راهاندازی شود. پیشنهاد عملی و عملیاتی من این است که یک بسته حمایتی تا تاریخ 29 اسفند به هنرمندان و اهالی فرهنگ اهدا شود، دوم اختصاص بسته تسهیلات ارزان قیمت به گروههای نمایشی، تماشاخانهها و هنرمندان از تاریخ 20 فروردین است. در حال حاضر مشکلات بهداشتی زیادی داریم و 14 نفر از اهالی تئاتر به بیماری کرونا مبتلا شدهاند مانند بهروز بقایی، رضا صمدپور و...
تمام سرمایه این هنرمندان از لحاظ معیشتی و کاری از طریق پروژههای مقطعی و قراردادها است حال این قراردادها حذف شده، پس چه کسی باید حمایت کند؟ از طرفی بیپناهی فرهنگ و هنر در این برهه از زمان خود را نشان داده است. مطالبه اهل فرهنگ و هنراز دولت این است که فرهنگ و هنر را فراموش نکنند زیرا در مواقعی که نیاز به فرهنگ و هنر داریم، بزرگان فرهنگ و هنر مجالس را مزین میکنند اما اکنون تنها و در سکوت، ظلم معیشتی و ظلم حمایتی را تحمل میکنند.
خانه تئاتر در کنار تمام هنرمندان تئاتر ایران است. در اولین حرکت خانه تئاتر کارهای معنوی صورت گرفته و سپس کمپینهای مردمی به راه افتاده است. تلاش داریم در فضای معیشتی کمک اندکی به اعضای خانه تئاتر داشته باشیم که بر اساس برنامهریزیهای صورت گرفته در بحث حمایتی وارد شدهایم تا مشکلی برای اعضای خانه تئاتر ایجاد نشود اما واقعیت موضوع خالی بودن دست ما است و ما در حد توان برنامهریزی و عمل میکنیم بنابراین اکنون زمان آن است که دولت با پویش ویژه خود کنار فرهنگ و هنر قرار بگیرد و اگر چنین اتفاقی نیفتد، پس این دولت دولتی نیست که بتواند مقتضیات اولیه نخبگان خود را برطرف کند و اساسا مبتنی بر کمکهای مردمی کارها را پیش میبریم و نیازی به دولتی که در سختیها کنار ما نباشد، نخواهیم داشت.