arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۵۳۴۸۳۳
تاریخ انتشار: ۳۴ : ۲۱ - ۱۸ اسفند ۱۳۹۸
اسناد ویکی لیکس در «انتخاب»؛ شماره ۱۵۲ - بخش اول/

۱۳۸۲؛ توافق پشت پرده ترکیه با امریکا علیه ایران / قولی که مقامات آنکارا در مورد تهران به دستیار کاندولیزا رایس دادند

مارک فیتزپتریک دستیار وزیر امورخارجه و دیوید ورمسر مشاور ارشد وزیر روز 24 جولای در آنکارا با تیمی از مسئولان وزارت امورخارجه ترکیه مشورت می کردند که رهبری آن برعهده توران مورالی (مدیرکل امور امنیت بین الملل و عدم گسترش) قرار داشت و با آنها درباره برنامه هسته ای ایران از طریق آژانس صحبت کردند.
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :

«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند

سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در ترکیه در تلگرافی محرمانه به تاریخ جمعه، ۳ مرداد ۱۳۸۲ به بحث مذاکرات مقامات امریکایی با دیپلمات های ترکیه ای در مورد برنامه هسته ای ایران پرداخته است.

به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:

موضوع سند: قول ترکیه برای حمایت کامل از راهبرد آمریکا در قبال ایران/آژانس، نگرانی شدید از برنامه های هسته ای و موشک بالستیک ایران

طبقه بندی: محرمانه

جمعه 12:37 دقیقه بیست و پنجم جولای 2003

از: ترکیه

به: نامشخص

  1. طبقه بندی شده توسط رابرت دوشز، مسئول روابط خارجی
  2. خلاصه: مارک فیتزپتریک دستیار وزیر امورخارجه و دیوید ورمسر مشاور ارشد وزیر روز 24 جولای در آنکارا با تیمی از مسئولان وزارت امورخارجه ترکیه مشورت می کردند که رهبری آن برعهده توران مورالی (مدیرکل امور امنیت بین الملل و عدم گسترش) قرار داشت و با آنها درباره برنامه هسته ای ایران از طریق آژانس صحبت کردند. مورالی و تیم او تاکید داشتند که ترکیه در نگرانی از بلندپروازی های ایران برای تسلیحات هسته ای و موشکهای بالستیک با آمریکا شریک بوده و آن را بسیار نگران کننده می داند. البته مورالی همچنین تایید کرد که ترکیه سیاست کنونی خود درباره «گفتگوی سازنده» با ایران را بر اساس این واقعیت ادامه می دهد که آنها همسایه مستقیم هم هستند. پایان خلاصه

نگرانی ها و راهبرد آمریکا

  1. ملاقات با صحبت های فیتزپتریک و ورمسر درباره راهبرد آمریکا برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران از طریق آژانس شروع شد. دولت آمریکا انتظار دارد که گزارش البرادعی، مدیرکل آژانس به نشست حکام درباره بازرسی ها درباره ایران بتواند شواهد مهمی از نقض تعهدات را به همراه داشته باشد. لذا، هیات حکام آژانس باید بیانیه ای درباره یافته های مربوط به عدم رعایت تعهدات توسط ایران به شورای امنیت سازمان ملل گزارش کند.
  2. فیتزپتریک در ادامه گفت بسیار مهم است که لحن قطعنامه و آرای تایید آن قبل از نشست شورای حکام مشخص شود. البته البرادعی، می گوید او گزارش خود را در روز 29 آگوست ارایه خواهد کرد ... به این ترتیب تنها یک هفته برای بررسی گزارش و مشورت های بین المللی قبل از نشست شورای حکام وقت باقی خواهد ماند. دولت آمریکا در حال فشار به دبیرخانه آژانس است و امید دارد که ترکیه هم درباره این مسئله به آژانس فشار بیاورد. فیتزپتریک همچنین درخواست کرد که ترکیه از تمامی نفوذ خود در کشورهایی مانند مراکش، عربستان و مصر استفاده کند که یا تلاش کرده اند تا برنامه ایران را در آژانس توجیه کنند و یا اینکه با طرح بحث خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته ای، برنامه هسته ای اسراییل را هم به این مسئله پیوند بزنند.

ترکیه بسیار نگران برنامه های هسته ای و موشکی ایران است

  1. مورالی گفت که خبال ترکیه راحت شده است که در زمینه نگرانی درباره برنامه هسته ای ایران تنها نیست. نشست شورای حکام در ماه ژوئن ثابت کرد که بسیاری از اعضای جامعه بین المللی کاملا با موضع ترکیه در این موضوع همگام هستند. یرنامه تسلیحات هسته ای ایران باید متوقف و محدود شود و باید برای جامعه بین المللی ثابت کند که برنامه هسته ای آنها تنها برای اهداف صلح آمیز است. اتخاذ رویکرد تند از سوی آژانس و کشورهای همفکر در این مسئله مهمترین نکته در این راهبرد است. برای رسیدن به این هدف، مورالی قول داد که ترکیه تلاش خواهد کرد تا مصر را برای همکاری در نشست شورای حکام در ماه سپتامبر مقاعد کند. مورالی همچنین نگرانی خود را درباره این مسئله ابراز کرد که ایران تلاش خواهد کرد تا برخی از سایت های هسته ای را برای از بین بردن شواهد، پاکسازی کند.
  2. مورالی و بولنت (معاون دبیرکل بخش عدم گسترش) با این نکته فیتزپتریک و ورمسر موافق هستند که ایران نیازی به غنی سازی اورانیوم و توانایی پردازش برای برنامه هسته ای صلح آمیز ندارد. مورالی قول داد تا این مسئله را با مسئولان ایرانی مطرح کند.
  3. تولون همچنین اشاره کرد که ترکیب برنامه هسته ای و موشک های بالستیک ایران بصورت اخص موجب نگرانی است. فیتزپتریک و ورمسر کاملا با این گفته موافق بودند. ورمسر همچنین اشاره کرد که برنامه موشک های بالستیک ایران به خودی خود نشانه نیت آنها برای تولید تسلیحات هسته ای است زیرا به لحاظ راهبردی منطقی نیست که شما موشکهای دوربرد را صرفا برای شلیک تسلیحات متعارف توسعه دهید.
نظرات بینندگان