کبد نقش مهمی در سمزدایی و فیلتر کردن مواد زائد از بدنتان دارد. وقتی کبد شما به دلیل یکی از بیماریهای کبد خوب کار نمیکند میتواند منجر به عوارض جدی در سلامتیتان بشود. به همین دلیل است که باید علائم مشکلات کبدی را بدانید تا بتوانید با تشخیص و درمان به موقع این اندام حیاتیتان را نجات بدهید.
کبد شما یکی از سختکوشترین اندامهای بدنتان است. کبد به شما کمک میکند غذایتان را هضم کنید، آن را به انرژی تبدیل کنید و آن انرژی را برای مصارف بعدیتان ذخیره نمایید. ضمناً کبد نقش مهمی در سمزدایی و فیلتر کردن مواد زائد از بدنتان دارد. وقتی کبد شما به دلیل یکی از بیماریهای کبد خوب کار نمیکند میتواند منجر به عوارض جدی در سلامتیتان بشود. به همین دلیل است که باید علائم مشکلات کبدی را بدانید تا بتوانید با تشخیص و درمان به موقع این اندام حیاتیتان را نجات بدهید.
یادتان باشد که بیماری کبد، عبارتی کلی برای تمام عوارضی است که بر کبد اثر میگذارند و به تنهایی یک بیماری نیست.
علائم کلی بیماری کبد
علائم بیماری کبد بسته به علت اصلی میتوانند گوناگون باشند؛ اما یک سری از علائم، تقریباً مشترک بوده و در تعدادی از عوارض کبدی دیده میشوند، مانند:
. زردی پوست و چشم (یرقان)
. تیرگی ادرار
. مدفوع رنگپریده یا خونی و یا سیاه
. تورم قوزک پا، پا یا شکم
. تهوع
. استفراغ
. کاهش اشتها
. خستگی مداوم و مزمن
. احساس خارش در پوست
. به راحتی کبود شدن بدن
علائم هپاتیت
هپاتیت ویروسی به التهاب کبد گفته میشود که یک ویروس علت آن است. هپاتیت مُسری است اما همیشه هم علامت ندارد. یعنی بدون اینکه متوجه شوید میتوانید آن را انتقال بدهید یا بگیرید. هپاتیت از طریق تماس با غذای آلوده، آب آلوده یا ترشحات بدن مانند خون و مایع منی منتقل میشود.
تمام عفونتهای هپاتیت بر کبد اثر میگذارند و باعث تورم آن شده و اجازه نمیدهند عملکرد مناسب خود را داشته باشد. این عفونتها ممکن است حاد یا مزمن باشند. ویروس هپاتیت ممکن است سالها در بدن زندگی کند بدون اینکه علامتی ایجاد نماید. در ابتدا ممکن است فرد متوجه علائمی مشابه آنفلوانزا شود اما به مرور زمان ممکن است علائم زیر بروز کند:
. خستگی، کاهش انرژی یا ضعف عمومی
. درد عضلات و مفاصل
. شکم درد
. تهوع
. استفراغ
. کاهش اشتها
. تیرگی ادرار و رنگ پریدگی مدفوع
. یرقان
علائم بیماری کبد چرب
یک کبد سالم معمولاً حاوی مقدار کمی چربی است. بیماری کبد چرب زمانی روی میدهد که چربی زیادی در کبد تجمع مییابد. کبدی که زیاد چربی دارد، ملتهب و متورم میشود. این التهاب میتواند سبب سیروز کبد شده و آسیب دائمی به کبد بزند. دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد:
کبد چرب الکی که نتیجهی مصرف بلندمدت الکل است، و کبد چرب غیرالکلی که علت خاصی ندارد اما تغذیه در برخی موارد نقش دارد. بیماری کبد چرب الکی معمولاً در مراحل اولیه علامتی ندارد اما برخی افراد ممکن است در سمت راست شکم خود درد احساس کنند. این بیماری در مراحل پیشرفتهتر علائم زیر را دارد:
. تب
. تهوع و استفراغ
. یرقان
خیلی از افرادی که بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند نیز در مراحل اولیه علامتی احساس نمیکنند؛ اما به مرور زمان علائم زیر بروز میکنند:
. ضعف و خستگی عمومی
. کاهش وزن بیدلیل
. کاهش اشتها
. یرقان
. خارش پوست
. تورم پاها و شکم
علائم بیماریهای ژنتیکی کبد
ژنتیک در ابتلا به برخی از بیماریهای کبد نیز نقش دارد. عوارض معمول ژنتیکی کبد که میتوانند برای کبد مشکل ایجاد کنند شامل موارد زیر میشوند:
. هموکروماتوسیس ژنتیکی که باعث میشود بدن، آهن زیادی در کبد انباشته کند.
. بیماری ویلسون که باعث میشود کبد به جای اینکه مس را دفع کند آن را ذخیره کند.
. کمبود آلفا -1 – آنتی تریپسین که عارضهای است که بدن نمیتواند به اندازه کافی آلفا-1 – آنتی تریپسین بسازد.
علائم بیماریهای ژنتیکی کبد معمولاً موارد زیر هستند:
. خستگی و افت انرژی
. مفصل درد
. شکم درد
. کاهش اشتها
. تورم شکم و پاها
. یرقان
سیروز یا زخم کبد زمانی روی میدهد که کبد شما با التهاب یا تورم آسیب دیده است. بیماریهای کبد خصوصاً کبد چرب الکلی و هپاتیت میتوانند در نهایت منجر به سیروز شوند اما نه به سرعت.
علائم بیماریهای خود ایمنی کبد
بیماری خود ایمنی بیماری است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای سالم بدن حمله میکند. بیماریهایی که باعث میشوند سیستم ایمنی به کبد حملهور شده و سبب التهاب و زخم میشوند، عبارتند از:
. کلانژیت صفراوی اولیه
. کلانژیت اسکلروز اولیه
. هپاتیت خود ایمنی
علائم شامل موارد زیر میشوند:
. احساس خستگی
. خارش پوست
. درد در سمت راست شکم
. یرقان
. تورم شکم و پاها
. بزرگ شدن کبد، طحال یا شکم
. کاهش وزن بیدلیل
علائم سرطان کبد
سرطان کبد به هر سرطانی گفته میشود که از کبد شروع شده باشد. سرطان کبد معمولاً به آرامی گسترش مییابد و ممکن است در مراحل اولیه متوجه علائمی نشوید.
اما به محض بروز علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
. کاهش اشتها
. کاهش وزن بیدلیل
. خارش پوست
. یرقان
. تورم شکم و پاها
. تهوع
. استفراغ
. به راحتی کبود شدن بدن
علائم سیروز کبد
سیروز یا زخم کبد زمانی روی میدهد که کبد شما با التهاب یا تورم آسیب دیده است. بیماریهای کبد خصوصاً کبد چرب الکلی و هپاتیت میتوانند در نهایت منجر به سیروز شوند اما نه به سرعت.
علائم سیروز کبد شامل موارد زیر میشود:
. خستگی و ضعف
. کاهش اشتها
. کاهش وزن بیدلیل
. خارش پوست
. تهوع
. تورم و درد شکم و پاها
. یرقان
. به راحتی کبود شدن بدن یا خونریزی
علائم نارسایی کبد
نارسایی کبد میتواند حاد یا مزمن باشد و معمولاً بعد از سیروز روی میدهد. نارسایی کبد عموماً در مراحل آخر بیماری کبد روی میدهد، یعنی بعد از اینکه کبد بسیار آسیب دید و نمیتواند به عملکرد خود ادامه بدهد. در بیشتر موارد، نارسایی کبد یک فرایند تدریجی است و علائم زیر را دارد:
. کاهش اشتها
. خستگی
. تهوع
. اسهال
مراحل بعدی نارسایی کبد علائم زیر را ایجاد میکنند:
. اختلال حواس
. خستگی
. کما
مصرف زیاد استامینوفن میتواند سبب نارسایی حاد کبد شود. این نارسایی در طی یک دورهی چند روزه یا چند هفتهای اتفاق میافتد، نه ماهها یا سالها.
علائم نارسایی حاد کبد شامل موارد زیر است:
. درد یا تورم در سمت راست شکم
. حالت تهوع
. استفراغ
. گیجی
. زردی
. احساس خوابآلودگی، گیجی یا بیحالی
نارسایی حاد کبد به اندازه نارسایی مزمن کبد شایع نیست، اما بسیار جدی و خطرناک است.
اگر علائمی از نارسایی حاد کبد را در خود مشاهده کردید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. نارسایی حاد کبد میتواند منجر به تجمع مایعات در مغز، خونریزی بیش از حد و نارسایی کلیه شود.
در نهایت این که
بیماریهای کبدی که بدون درمان رها شوند میتوانند اثرات ماندگاری بر سلامتی شما داشته باشند. بنابراین اگر فکر میکنید بیماری کبد دارید، بهتر است در اسرع وقت با پزشک معالج خود صحبت کنید. در بیشتر موارد، درمان زودهنگام برای بهبودی صحیح بسیار مهم است.
تبیان