چند روز پیش وزارت بهداشت اعلام کرد که نوع B ویروس آنفلوانزا هنوز همهگیر نشده است اما این احتمال وجود دارد که طی روزهای آینده، موارد بیماری افزایش یابد. برخی افراد فکر میکنند آنفلوانزای B نگران کننده نیست. اما آیا این درست است؟ در این مطلب، آنچه باید از آنفلوانزای B بدانید و چگونگی ایمن ماندن از آن را آوردهایم.
آنفلوانزا نوعی بیماری تنفسی است که در ماههای فصل زمستان شایعتر است. این بیماری روی ریهها، بینی و گلو تأثیر میگذارد و باعث ایجاد علائمی مانند سرفه، بدندرد و گلودرد میشود. این علائم ممکن است خفیف و یا شدید باشد.
این بیماری ناشی از ویروسی است که به آسانی از شخصی به شخص دیگر منتقل میشود. بدین صورت که فرد میتواند با تماس نزدیک با شخصی که عفونت دارد یا حتی با تماس سطحی که فرد بیمار لمس کرده و سپس لمس دهان یا بینی خود ویروس را دریافت کند.
انواع آنفلوانزا
چهار نوع ویروس آنفلوانزا وجود دارد: آنفلوانزای A، B، C و D.
انواع A و B مسئول آنفلوانزاهایی هستند که بیشتر در زمستانها رخ میدهد. علائم آنفلوانزای B نسبت به آنفلوانزای A کمی خفیفتر است و برخلاف آنفلوانزای A که هم در انسانها رخ میدهد و هم در حیوانات، آنفلوانزای B فقط انسانها را درگیر میکند. یکی دیگر از تفاوتهای این دو نوع آنفلوانزا این است که آنفلوانزای B بیشتر کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد تا بزرگسالان.
آنفلوانزای نوع C منجر به بیماریهای تنفسی خفیف میشود و معمولاً همهگیری ندارد و آنفلوانزای نوع D عمدتاً بر گاوها تأثیر میگذارد، نه انسانها.
در این مطلب بیشتر به بررسی علائم آنفلوانزا B و اینکه مردم چگونه میتوانند آن را درمان کرده و احتمالاً از آن جلوگیری کنند، میپردازیم.
آنفلوانزای نوع B هم میتواند فرد را به شدت بیمار کند
شدیدترین شیوعها و همهگیریهای آنفلوانزا اغلب نتیجهی آنفلوانزای A است؛ اما تحقیقات نشان میدهد به طور کلی، این دو نوع آنفلوانزا خیلی شبیه هم هستند.
آنفلوانزای B میتواند مانند هر آنفلوانزای دیگری عوارضی چون یک تا دو هفته تب، لرز، سرفه، سردرد، بدندرد و خستگی ایجاد کند و متخصصان بیماریهای عفونی معتقدند که نمیتوان علائم بین دو آنفلوانزا را از هم تفکیک کرد.
یک مطالعه در سال 2014 در ژورنال بیماریهای عفونی بالینی نشان داد که طول مدت اقامت در بیمارستان، میزان بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه و فراوانی مرگومیرهای مرتبط با این بیماری در هر دو دسته از افراد مبتلا به آنفلوانزای A یا B که در بیمارستان بستری بودند، مانند هم بود.
با این حال برخی تضادها نیز وجود دارد. به طوری که شدت بیماری در یک نوع خاص از آنفلوانزای A، به نام H3N2 نسبت به سایر انواع آنفلوانزاهای A و B شدیدتر است.
برخی شواهد حاکی از آن است که آنفلوانزای نوع B در کودکان شدیدتر است و مطالعهای که در سال 2016 در ژورنال Pediatrics منتشر شد، نشان داد بین سالهای 2004 تا 2013 در کانادا، تعداد کمتری در اثر ابتلا به آنفلوانزای B در مقایسه با آنفلوانزای A جان خود را از دست دادند.
در بسیاری از افراد، آنفلوانزا بدون درمان از بین میرود. با این حال، افراد مسن و افراد دارای شرایط بهداشتی خاص ممکن است با ابتلا به آنفلوانزا با عوارضی جدی مواجه شوند. عوارضی چون: عفونت گوش یا سینوس، ذاتالریه و برونشیت
اگر واکسن نزدهاید، الآن بزنید
اکنون که در فصل آنفلوانزا هستیم و حالمان هم خوب است ممکن است فکر کنید دلیلی برای تهیه واکسن وجود ندارد؛ اما مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها میگویند که خیلی هم دیر نشده و واکسیناسیون هنوز هم بهترین راه برای محافظت از خود در برابر این بیماری بالقوه جدی است، چه در زمانی که آنفلوانزای A غالب است چه در زمان شیوع آنفلوانزای نوع B.
واکسیناسیون به ویژه برای افراد مسنتر از 65 سال، زنان باردار و هرکسی که یک بیماری اساسی زمینهای مانند آسم یا بیماری قلبی داشته باشد از اهمیت ویژهای برخوردار است. اینها افرادی هستند که با ابتلا به آنفلوانزا، کارشان به بستری شدن در بیمارستان میکشد.
واکسیناسیون کودکان بخصوص کودکان کمتر از 5 سال و بزرگتر از 6 ماه که در برابر عوارض آنفلوانزا آسیبپذیرتر هستند نیز ضروری است.
شما ممکن است آنفلوانزای B بگیرید حتی اگر آنفلوانزای A هم گرفته باشید
اگر قبلاً یک بار آنفلوانزا را تجربه کرده باشید دلیلی نمیشود که دیگر دچار آن نشوید. البته بعید به نظر میرسد که شما در یک فصل دو بار درگیر یک نوع آنفلوانزا به یک شدت شوید، اما در برابر سایر انواع رایج آنفلوانزا مصون نیستید.
بنابراین علاوه بر واکسیناسیون، اطمینان حاصل کنید که همه افراد خانواده شما مسائل بهداشتی را به خوبی رعایت میکنند. این شامل شستشوی مکرر دستها و پوشاندن دهان هنگام سرفه و عطسه با آرنج یا دستمال کاغذی است. و اگر بیمار شدید، در خانه بمانید تا از مبتلا شدن دیگران جلوگیری کنید.
علائم آنفلوانزا B
علائم آنفلوانزا به طور ناگهانی بروز میکند و یک فرد ممکن است یکی یا همهی موارد زیر را داشته باشد:
. احساس ناخوشی عمومی
. سرفهای که تمایل به خشک شدن دارد
. گرفتگی یا آبریزش بینی
. گلودرد
. دردهای عضلانی
. بدندرد
. سردرد
. احساس خستگی شدید
در برخی موارد، افراد احساس گرما یا تب دارند.
فرد مبتلا به آنفلوانزا ممکن است اسهال و استفراغ را نیز تجربه کند. این علائم در کودکان مبتلا به آنفلوانزا شایعتر از بزرگسالان است.
علائم سرماخوردگی تا حدودی مشابه علائم آنفلوانزا است با این تفاوت که علائم سرماخوردگی به طور آهستهتری بروز میکنند.
عوارض آنفلوانزای B
در بسیاری از افراد، آنفلوانزا بدون درمان از بین میرود. با این حال، افراد مسن و افراد دارای شرایط بهداشتی خاص ممکن است با ابتلا به آنفلوانزا با عوارضی جدی مواجه شوند. عوارضی چون: عفونت گوش یا سینوس، ذاتالریه و برونشیت که هر یک از این موارد ممکن است فرد را به بستری شدن در بیمارستان نیازمند کند و در موارد شدید ممکن است منجر به مرگ فرد مبتلا شود.
ابتلا به آنفلوانزا همچنین میتواند علائم سایر بیماریها مانند آسم یا بیماری انسداد مزمن ریوی را که به عنوان COPD شناخته میشود، بدتر کند.
اگر کودک یا بزرگسالی هر یک از علائم آنفلوانزا که در ادامه آمده است را تجربه کرد، باید فوراً مراقبتهای پزشکی را دریافت کند:
. قادر به ادرار کردن نیست
. تب یا سرفه که بهبود مییابد، سپس عود میکند و احتمالاً از قبل بدتر است
. درد شدید عضلانی
. بدتر شدن بیماریهای مزمن
. مشکل در تنفس
. درد قفسه سینه
. سرگیجه مداوم
. تشنج
همچنین، اگر کودک در هنگام بیداری هوشیار نیست، یا در صورت تنفس دندههایش به سمت داخل کشیده میشود، به مراقبت فوری نیاز دارد.
درمان آنفلوانزا B
در بیشتر افراد، آنفلوانزا در طی 2 هفته به خودی خود از بین میرود. در حال بهبودی، فرد مبتلا به آنفلوانزا باید:
. در خانه بماند
. از تماس با افراد دیگر خودداری کند
. مقدار زیادی آب و مایعات بنوشد
چندین داروی بدون نسخه نیز وجود دارد که میتوانند به کاهش علائم آنفلوانزا کمک کنند. این موارد در داروخانهها در دسترس هستند.
در موارد شدید، پزشک ممکن است یک دوره داروهای ضدویروسی را تجویز کند.
تامیفلو (Oseltamivir) و رلنزا (zanamivir) داروهایی هستند که پزشکان ممکن است از آنها برای درمان آنفلوانزای نوع A یا B استفاده کنند.
داروهای ضدویروسی میتوانند زمان بهبودی فرد را تا حدود 2 روز کاهش دهند، اما تنها در صورتی مؤثر هستند که فرد در طی چند روز اول شروع علائم، آنها را مصرف کند. داروهای ضدویروسی به صورت قرص، شربت یا پودر استنشاقی وجود دارند.
هرکسی که مبتلا به آنفلوانزا باشد و هر یک از علائم زیر را تجربه کند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند:
. سرفهای که مخاط سبز یا زرد ایجاد میکند
. نفسنفس زدن، حتی هنگام استراحت
. احساس سرگیجه یا ضعف
. لرزیدن غیرقابل کنترل
. تب بیش از 38.3 درجهی سانتیگراد
اگر نوزادی تب داشت به دنبال مراقبتهای فوری پزشکی باشید.
پیشگیری از آنفلوانزای نوع B
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند به جز استثنائات اندکی، هر فرد 6 ماهه یا بزرگتر هر سال واکسن آنفلوانزا را دریافت کند.
CDC تأکید میکند که این تزریق واکسن به ویژه برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به عوارض آنفلوانزا هستند، بسیار مهم است.
افرادی که بیشتر در معرض خطر عوارض آنفلوانزا قرار دارند عبارتاند از:
. سالمندان 65 سال و بالاتر
. زنان باردار
. کودکان کم سن
. مبتلایان به دیابت
. مبتلایان به بیماری قلبی
. مبتلایان به سرطان
. کودکانی که دارای شرایط عصبی مانند اختلالات مغزی هستند
از آنجا که آنفلوانزا به راحتی گسترش مییابد، افرادی که با گروههای پرخطر کار میکنند باید مراقب باشند. کارشناسان توصیه میکنند همه افرادی که در مراکز بهداشتی مشغول به کار هستند واکسن آنفلوانزا را دریافت کنند.
بیشتر واکسنهای موجود چهار ظرفیتی هستند، به این معنی که افراد را از چهار نوع آنفلوانزا محافظت میکنند: دو نوع آنفلوانزای A و دو نوع آنفلوانزا B.
نوزادان کوچکتر از 6 ماه و هرکسی که حساسیت به یکی از مواد واکسن داشته باشد، نباید این واکسن را دریافت کند.
افراد مبتلا به هرگونه آلرژی و افراد مبتلا به سندرم گیلنباره قبل از واکسن باید با پزشک مشورت کنند.
CDC گزارش میدهد که مبتلایان به آنفلوانزا 3 تا 4 روز بعد از بیمار شدن، در مسریترین حالت ممکن هستند و علائم بیماری نیز 2 روز پس از شروع بیماری بروز میکند؛ بنابراین ممکن است فرد قبل از این که بیمار شود آنفلوانزا را منتقل کند.
تبیان