با وجود اینکه ایران همواره بر حرکت در چارچوب مقررات آژانس تاکید کرده اما غرب بر آن است تا از هر راهی ایران را از توسعه در زمینه فعالیتهای صلحآمیز هستهای باز دارد.
ترور اخیر شهید احمدی روشن دانشمند هستهای کشورمان ۲۴ ساعت پس از هشدار ژنرال "بنی گانتز”یک مقام رژیم صهیونیستی در مورد "وقایع غیرمعمول" پیشروی ایران، تردیدهای پیشین در مورد دست داشتن این رژیم در حوادث تروریستی دو سال اخیر علیه دانشمندان کشورمان را به یقین تبدیل کرده است.
پس از این اظهارات مقامات صهیونیستی علیه برنامه های هستهای ایران، روزنامه انگلیسی "گاردین” و همچنین روزنامه فرانسوی" لوفیگارو" در گزارشاتی جداگانه به تحلیل رابطه تهدید رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی با ترور "مصطفی احمدی روشن” دانشمند جوان هسته ای ایران پرداختند.
پس از این مستندات وکلای ملت نیز شواهدی دال بر جاسوسی بازرسان آژانس از اطلاعات سری دانشمندان هستهای کشورمان ارائه کرده و به دستگاه سیاست خارجه کشور متذکر شدند؛ بازرسیهای بازرسان آژانس باید باواسطه انجام شود تا بازرسانی که مجوز ورود به ایران پیدا کردهاند گزارش سفارشی بر اساس خواسته های آمریکا و غرب تهیه و تنظیم نکنند.
در همین ارتباط ناصر سودانی عضو کمیسیون انرژی در مجلس هشتم میگوید: شواهدی در دست است که مصطفی احمدی روشن یک هفته قبل از ترور بازدیدی با بازرسان آژانس داشته و از همین رهگذر اطلاعات وی دراختیار تروریستها قرار گرفته است.
سودانی بر موضوع بررسی و شناسایی بازرسان پیش از ورود آنان به ایران تاکید میکند و میگوید: به دلیل اقدامات غیرمسئولانهای که از سوی بازرسان آژانس در انتشار اسامی دانشمندان هستهای ایران انجام شده، ایران باید با اعمال یکسری محدودیتها، بازرسان آژانس را از شناسایی مهرهها و دانشمندان اصلی که گرداننده چرخ هستهای کشورمان هستند، بازدارد، بر این اساس ایران میتواند با بررسیهای لازم از ورود بیگانگانی که در لباس بازرسان آژانس، قصد جاسوسی از فعالیتهای هستهای ایران را دارند، جلوگیری کند.
نماینده مردم اهواز در مجلس هشتم معتقد است که برای جلوگیری از چنین اقداماتی ایران باید سازوکاری ترتیب دهد تا بازرسیها از سوی بازرسان آژانس باواسطه انجام شده و گزارشهای نهایی آنها بدون دخل و تصرف در معلومات هستهای ایران، تنظیم شود، ضمن اینکه ایران میتواند از ورود تجهیزاتی همچون دوربین فیلمبرداری که منجر به گرفتن فیلم از دانشمندان ما میشود، جلوگیری کند.
وی میافزاید: آژانس برای اثبات حسن نیت خود، باید بازرسان بیطرف را برای بازدید از مراکز هستهای به ایران بفرستد. اگر آژانس به دنبال عمل به وظایف قانونی خود است، چهرههای علمی، سالم و بدون وابستگی به کانونهای جاسوسی و مراکز اطلاعاتی غرب را به ایران اعزام کند.
عوض حیدرپور نیز در همینباره حق شناسایی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی قبل از ورود به ایران را برای کشورمحفوظ میداند و میافزاید: بازرسان آژانس که متعلق به کشورهای مختلف هستند، پس از اینکه تحت عنوان بازرس به آژانس فرستاده میشوند به دستور مقامات خود در پی جاسوسی و جمع آوری اطلاعات ویژه برای مقامات کشورهای خود هستند بر این اساس ایران باید تنها بر ورود بازرسان مورد تایید خود تاکید داشته باشد.
بازرسیهای بازرسان آژانس باید با واسطه انجام شود
سیداحمد آوایی عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی نیز با اعلام اینکه تجارب گذشته نشان میدهد که بازرسان آژانس پس از بازدید از مراکز هستهای ایران گزارشی سفارشی براساس خواستههای آمریکا تهیه و تنظیم میکنند، تصریح میکند: اکنون که بازرسان آژانس مجوز ورود به ایران را پیدا کردند، مسئولان ذیربط باید قبل از خروج، از آنها تضمین عینی بگیرند یعنی محورهای تنظیمی گزارش از بازرسان اخذ کنند و به آنها تذکر دهند که اگر خلاف مستندات، ادعایی را در محافل خبری و سیاسی طرح کنند، دیگر حق بازرسی از ایران از آنها سلب میشود.
مصطفی کواکبیان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در همین زمینه با بیان اینکه مسئولان امنیتی و هستهای ما باید دقت کنند بازرسان آژانس در بازرسی از تأسیسات هستهای به وظایف قانونی خود در چارچوب NPTعمل نمایند، تاکید میکند: در صورت تکرار گزارشات خلاف واقع از سوی این بازرسان، باید ورود بعدی آنها به کشور ممنوع گردد.
حضور بازرسان آژانس بهترین تضمین برای صلح آمیز بودن فعالیت هستهای ایران است
با وجود آنکه عدهای بهترین راه جلوگیری از انتشار گزارشهای خلاف واقع و صیانت از مواضع و دانشمندان هستهای ایران را از ورود بازرسان آژانس به ایران می دانند، علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مخالفت با این دیدگاه بر این باور است که اولأ ایران عضو آژانس است و باید زمینه حضور بازرسان را فراهم کند ضمن اینکه حضور بازرسان آژانس بهترین تضمین برای صلح آمیز بودن فعالیت هستهای ایران است.
نماینده مردم بروجرد در مجلس هشتم، میافزاید: چنین دیدارهایی نه تنها نشان از پایبندی ایران به مقررات آژانس داشته و زمینه اثبات صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران را فراهم میکند بلکه زمینه رفع هرگونه شائبه درباره حرکت ایران به سمت تولید سلاح هستهای را فراهم خواهد کرد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی در مجلس هشتم، با تأکید بر اینکه حضور بازرسان آژانس میتواند تضمینی برای ارائه گزارشهای واقعبینانه درباره فعالیتهای هستهای ایران باشد، میگوید: اعلام موضع بازرسان آژانس بلافاصله پس از بازدید و پیش از اینکه گزارشها در آژانس دستکاری شود، میتواند مؤید صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای باشد.
بروجردی با بیان این که مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان مهمترین مسئول این نهاد بینالمللی طبق ضوابط و مقررات آژانس موظف به رعایت حقوق کشورهای عضو آژانس است، یادآور میشود: انتظار این است که آژانس با توجه به اثبات حسن نیت ایران در همکاری با این نهاد و رعایت مقررات بین المللی، متقابلا این رفتار ایران را ارج نهاده و با استناد به واقعیتها بر صلحآمیز بودن فعالیتهای صلحآمیز هستهای ایران صحه بگذارد.
آخرین دور از بازدید بازرسان آژانس ۹ تا ۱۱ بهمن سال جاری صورت گرفت، بازدید و مذاکرهای که طرفین یعنی ایران و بازرسان آژانس آن را مثبت ارزیابی کردهاند. در همین رابطه هرمان نکائرتس، رئیس این هیات، در بازگشت از تهران، دیدار سه روزه از ایران را سفری خوب توصیف کرد.
علیاکبر صالحی، وزیر خارجه ایران نیز نشست سه روزه کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تهران را مثبت ارزیابی کرده و گفته است جلسات خوبی بود و قرار شد این رایزنی ها ادامه پیدا کند.
صالحی در شرایطی از ادامه مذاکرات و رایزنیها خبر داده است که طبق اعلام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازرسان این نهاد بینالمللی در روزهای ۲۱ و ۲۲ فوریه (دوم و سوم اسفند) بار دیگر به ایران سفر خواهد کرد.
ایران در حالی برای چندمینبار گامی در جهت راستیآزمایی در برنامه هستهای خود برداشته است که تجربه ثابت کرده حرکت در راستای اعتمادسازی در بازدیدها و مذاکرات گذشته یک طرفه و تنها از سوی ایران پیگیری شده و آژانس در انجام وظیفه اصلی خود یعنی تامین تجهیزات و اطلاعات مورد نیاز ایران برای دستیابی به انرژی صلح آمیز هستهای و حفظ اطلاعات هستهای ایران موفق عمل نکرده است. امید میرود در این دور از دیدارها اطلاعات و محتوای مذاکرات تنها در آژانس محفوظ مانده تا اعتمادسازی از سوی دو طرف مشاهده شود.