«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند
سرویس تاریخ «انتخاب»: سندی سری از امارات به تاریخ سه شنبه، چهارشنبه ۲۵ دی ۱۳۸۱ به توضیحاتی درباره گفتگوی هاص و محمد بن زاید درباره عراق، ایران و روابط عربستان و آمریکا پرداخته است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: گفتگوی هاص و محمد بن زاید درباره عراق، ایران و روابط عربستان و آمریکا
طبقه بندی: سری
چهارشنبه ۱۰:۰۲ دقیقه پانزدهم ژانویه ۲۰۰۳
از: امارات
به: وزیر امورخارجه و دفاع
۱. طبقه بندی شده توسط سفیر مارسل واهبا، دلیل ۱.۵ (ب) و (د)
۲. خلاصه: ریچارد هاص، مدیر برنامه ریزی سیاسی و سفیر واهبا و رییس ستاد نیرو‌های مسلح شیخ محمد بن زاید آل نهیان درباره عراق، ایران و روابط آمریکا و عربستان و مسایل دیگر در یک نشست نهار به مدت دو ساعت در روز ۸ ژانویه با هم گفتگو کردند. بن زاید گفت که امارات با توجه به واکنش منفی عمومی احتمالی به حمله نظامی آمریکا به عراق ترجیح می‌دهد یک قطعنامه ثانویه از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر شود. او پیشنهاد کرد که آمریکا روی انتقال کالا‌های بشردوستانه به منطقه بغداد تمرکز کند، زیرا صدام احتمالا فورا به حالت محاصره‌ای رفته و پایتخت را از بقیه مناطق جدا خواهد کرد. همانند دیدار با دیگر مسئولان آمریکایی، بن زاید بر نیاز برای تعامل آمریکا با قطر بمنظور محدود کردن الجزیره تاکید کرد. او درباره شایعه‌ای در بغداد درباره معامله آمریکا و صدام به سفیر هاص خبر داد. او گفت که ایران توانایی بیشتری در کنترل حزب الله دارد تا سوریه، اما بهرحال خواستار تعامل بیشتر آمریکا با بشار اسد شد. او اختلافات میان عربستان و قطر را کم اهمیت خوانده و اشاره کرد که روابط میان عربستان و امارات پیچیده‌تر است، اما ابوظبی متوجه اهمیت حفظ گفتگو‌ها با ریاض است. بن زاید خواهان تعامل مداوم آمریکا با سعودی‌ها شد هرچند دیدگاه منفی درباره برخی از مقامات آل سعود داشت. بن زاید همچنین درباره یافته‌های امارات در پنج پرواز افغانستانی به سفیر هاص اطلاع داد که روز گذشته در امارات متوقف و بازرسی شده بودند. پایان خلاصه.
۳. ریچارد هاص، مدیر برنامه ریزی سیاسی روز‌های ۷ تا ۹ ژانویه به امارات سفر کرد. علاوه بر این دیدار با بن زاید در ابوظبی، هاص با کانتری تیم، دانشجویان دانشگاه زنانه زاید و مدیرکل بانک مرکزی امارات، سلطان ناصر آل سویدن نیز دیدار کرد. هاص در دوبی با امیر دوبی و وزیر دفاع امارات، شیخ محمد بن راشد آل مکتوم دیدار کرده و در مراسم نهاری در محل سکونت کنسول میزبان نخبگان فکری و تجاری دوبی بود. سفیر واهبا، مسئول ستاد دکتر مگان اوسالیوان و مدیرسیاسی در مراسم نهار هاص با بن زاید حضور داشتند. شیخ سعید بن حمدان آل نهیان، دکتر جمال آل سویدی، مدیر مرکز تحقیقات و توسعه راهبردی امارات و یوسف آل قطیب، دستیار ویژه وی هم بن زاید را در این مراسم همراهی می‌کردند.
بن زاید درباره عراق: امارات خواهان یک قطعنامه ثانویه شورای امنیت سازمان ملل است و به کمک‌های بشردوستانه به منطقه بغداد اولویت می‌دهد
۴. امارات خواهان یک قطعنامه ثانویه از طرف شورای امنیت سازمان ملل است که استفاده از زور را در صورت ناکام ماندن راه حل صلح آمیز حل اختلافات جامعه جهانی با عراق، تایید کند. او در پاسخ به این سوال هاص که آیا وجود چنین قطعنامه ای، مشارکت امارات در اقدام نظامی را ساده‌تر می‌کند، گفت که این قطعنامه می‌تواند توجیه چنین اقدامی را در میان منتقدان در دنیای عرب و اسلام ساده‌تر کند. البته بن زاید اشاره کرد که تصمیم امارات به حمایت از اقدام آمریکا با یا بدون قطعنامه ثانویه شورای امنیت، نهایی شده است. در پاسخ یه سوال بن زاید درباره برنامه‌های آمریکا برای عراق بعد از صدام، هاص به چهار چالش اشاره کرد: بشردوستانه، امنیتی، سیاسی و بازسازی. بن زاید پیشنهاد یک برنامه کمک‌های بشردوستانه منسجم را برای منطقه بغداد مطرح و اشاره کرد که نیرو‌های آمریکایی در شمال و جنوب با مقاومت بسیار کمی مواجه خواهند شد. بن زاید پیش بینی کرد که صدام خود را محدود به بغداد کرده و مسیر‌های تامین غذا را به پایتخت خواهد بست تا یک بحران انسانی ایجاد کرده و آمریکا را مقصر آن اعلام کند. به گفته منابع اماراتی در عراق، صدام دستور توزیع منابع غذایی را در میان خانواده‌های منطقه بغداد صادر کرده است که تنها برای ۳ تا ۷ روز دوام خواهد داشت.
۵. بن زاید اشاره کرد که نگاه عمومی دنیای عرب قابل کنترل خواهد بود اگر اقدام نظامی کوتاه و قاطع باشد. محدود کردن آریل شارون نخست وزیر اسراییل هم بسیار مهم است. بن زاید با تکرار حرف‌های معمول خود در دیدار با مسئولان آمریکایی بر اهمیت محدود کردن شبکه ماهواره‌ای الجزیره قطر پیش از هر اقدامی تاکید کرد. او اعزام خبرنگاران همراه با سربازان را – حداقل در مراحل ابتدایی جنگ – رد کرده و گفت که تصاویر تلفات غیرنظامی بیش از حد خطرناک است. بن زاید گفت که نمی‌داند چرا قطری‌ها همچنان با استفاده از شبکه الجزیره به برانگیختن احساسات عمومی ادامه می‌دهند و از آمریکا خواست با استفاده از نفوذ خود بر دوحه فشار بیاورد. او با خنده به نشستی در ابتدای درگیری افغانستان اشاره کرد بین امیر قطر حمد آل ثانی و شیخ زاید که در آن حمد درباره گزارشی گلایه کرد که در آن گفته شده بود بن زاید از ژنرال فرانکس خواسته است الجزیره را بمباران کند. بن زاید هم با طعنه پرسیده بود «آیا سرزنشش می‌کنید؟»
۶. در پاسخ به سوال هاص درباره دیدگاه مردم عراق به اقدام نظامی به رهبری آمریکا برای سرنگونی صدام، بن زاید گفت: «آن‌ها به خیابان آمده و خواهند رقصید»، اما درباره شایعاتی در بغداد هشدار داد که می‌گویند آمریکا با صدام معامله کرده است. او به نقل از منابع مطلع اطلاعاتی امارات گفت، گفته می‌شود آمریکا هفت شرط تعیین کرده که در صورت برآورده شدن آن‌ها خطر اقدام نظامی از بین می‌رود:
- صدام به داشتن تسلیحات بیولوژیکی اعتراف کند
- عراق عدم حمله به اسراییل را بپذیرد
- عراق توافقنامه با روسیه درباره میدان نفتی مجنون را لغو کند
- رژیم با اصلاح قانون اساسی عراق موافقت کند
- نظام چندحزبی ایجاد شود
- دولت بغداد تجدید سازماندهی شود
- عراق با برگزاری انتخابات عادلانه و آزاد موافقت کند
۷. سفیر هاص اشاره کرد که در مقیاس ۱ تا ۱۰، که ۱۰ کاملا غیرقابل باور باشد، اطلاعات بن زاید را باید ۱۴ دانست. بن زاید درباره برنامه آمریکا برای رهبری بعد از صدام پرسیده و ابراز امیدواری کرد که تبعیدی‌های عراق به یکباره وارد نشوند، زیرا آن‌ها توسط مردم این کشور پذیرفته نخواهند شد.
بن زاید براهمیت فرستادن پیام به ایران برای محدود کردن حزب الله در آستانه اقدام علیه عراق تاکید کرد
۸. بن زاید با نگاهی به سمت شرق درباره جدیدترین رویکرد آمریکا درباره ایران پرسید. هاص گفت که دو بحث در محافل آمریکایی وجود دارد الف) ایران به کدام سمت می‌رود، به این معنی که آیا در آستانه یک تغییر شدید است یا اصلاحات به کندی ایجاد خواهند شد و ب) آمریکا چه باید بکند، به این معنی که آیا باید با رژیم وارد گفتگو شویم یا آن‌ها را منزوی کنیم. او اشاره کرد که این اتفاق نظر در حال ایجاد شدن است که ایران به مرور زمان دموکراتیک خواهد شد. هرچند سفیر هاص ادامه داد ایران تمدنی با «آرمان‌های فارسی» است و «تمدن‌ها اهدافی دارند» مانند بدست آوردن فناوری هسته ای. آمریکا در آغاز جنگ افغانستان تعامل تقریبا موفقی با ایران برای پاکسازی تروریست‌ها داشت. هاص ادامه داد واشنگتن بصورت خاص به احتمال افزایش حملات حزب الله علیه اسراییل در صورت حمله آمریکا به عراق توجه دارد. از دید آمریکا، هردوی ایران و سوریه می‌توانند حزب الله را محدود کنند. بن زاید با توانایی سوریه در نفوذ بر حزب الله موافق نیست، اما می‌گوید که برخی از ایرانی‌ها اگر پیام ما را دریافت کنند، می‌توانند بسیار تاثیرگذارتر باشند. او هشدار داد که مبارزان حزب الله آموزش دیده تر، متخصص‌تر و سرسخت‌تر و در نتیجه مرگبارتر از اعضای القاعده هستند. بن زاید اشاره کرد که ایرانی‌ها از چشم انداز حمله امریکا به عراق بسیار بیمناک و نگران هستند که هدف بعدی آن‌ها باشند.
۹. درباره سوریه، بن زاید خواهان تعامل مداوم دولت آمریکا با بشار اسد شده و اشاره کرد که در غیر این صورت «انسان‌های اشتباهی» این خلا را پر خواهد کرد. بر اساس تخمین بن زاید، بشار اسد فعال بوده و می‌خواهد کار درست را انجام دهد، هرچند جوانی بی تجربگی نسبی او جزو نقاط ضعف جدی او است.
روابط سعودی-قطر کمتر از روابط امارات-عربستان پیچیدگی کمتری دارد، آمریکا باید به دنبال گفتگویی آرام با آل سعود باشد
۱۰. بن زاید تنش‌ها میان عربستان و قطر را کم اهمیت دانسته و گفت که مردم هر دو کشور ریشه‌های وهابی دارند. در مقابل، روابط عربستان با امارات پیچیده‌تر است. بن زاید توجه هاص را به مناقشه مرزی با عربستان (در میدان نفتی الشیبا) جلب کرد. بهرحال، مسئولان عملگرای امارات نیاز به معامله به عربستان را تشخیص داده و روابط خوبی با ریاض دارند.
۱۱. بن زاید خواهان ادامه تعامل آمریکا و عربستان شده و گفت که چرخش‌های منفی در رسانه‌های آمریکایی کار ولیعهد عبدالله را در اصلاحات نهادی سخت کرده است. بن زاید به نظرسنجی اخیری اشاره کرد که در آن ۹۰ درصد مردم عربستان باور دارند که بعد از تغییر حکومت در عراق، عربستان نگاه خود را به سمت تغییر دولت در ریاض خواهد گرداند. هرچند بن زاید دید منفی درباره برخی از مقامات ارشد آل سعود دارد – با ناراحتی می‌گوید رفتار‌های ناخوشایند نایف، وزیر کشور نشان می‌دهد که داروین حق داشته است – او هشدار داد که وقتی فهد کنترل کامل را در دست بگیرد، یا اگر کنترل کامل به دست عبدالله بیفتد، شرایط بسیار متفاوت خواهد بود. از نظر بن زاید، مسلما نواقص انتقال رهبری در عربستان، تصمیم گیری را با مشکل مواجه می‌کند.
۱۲. این تلگراف توسط سفیر هاص تایید شده است
واهبا
وزیر دفاع از بن زاید درباره نفوذ ایران در عراق پرسید. بن زاید پاسخ داد که ایران همه را نگران می‌کند. ایران با پیش بینی سقوط صدام از فرصت استفاده کرد تا اعتماد و وفاداری نیرو‌های شیعه را به دست آورد. هرچند اماراتی‌ها با انتخاب یک رییس جمهور شیعه مخالف نیستند، اما نگران ظهور یک شخصیت شیعه قدرتمند هستند.
