«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند
سرویس تاریخ «انتخاب»: سندی محرمانه به تاریخ سه شنبه، سه شنبه ۱۶ مهر ۱۳۸۱ به توضیحاتی درباره گزارش دولت ایتالیا به سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا شنابل درباره اولویت هایشان در ریاست اتحادیه اروپا، ایران، ترکیه، بیوفناوری پرداخته است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: گزارش دولت ایتالیا به سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا شنابل درباره اولویت هایشان در ریاست اتحادیه اروپا، ایران، ترکیه، بیوفناوری
طبقه بندی: محرمانه
دوشنبه ۸:۱۵ دقیقه بیست و هشتم اکتبر ۲۰۰۲
از: رم، ایتالیا
به: نامشخص
موضوع سند: گزارش دولت ایتالیا به سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا شنابل درباره اولویت هایشان در ریاست اتحادیه اروپا، ایران، ترکیه، بیوفناوری
طبقه بندی: محرمانه
دوشنبه ۸:۱۵ دقیقه بیست و هشتم اکتبر ۲۰۰۲
از: رم، ایتالیا
به: نامشخص
۱. این تلگراف مشترک بین نمایندگی آمریکا در اتحادیه اروپا و سفارت در رم است
خلاصه
۲. در آستانه ریاست ایتالیا بر اتحادیه اروپا در نیمه دوم ۲۰۰۳، سفیر آمریکا در این اتحادیه راکول شنابل برای معرفی خود با جوزپه بالدوچی، دبیرکل وزارت امورخارجه ایتالیا و جیووانی کاستلانتا، مشاور دیپلماتیک نخست وزیر در روز ۱۷ اکتبر تماس گرفت. بالدوچی درباره توانایی یونان در مدیریت موفق نشست اتحادیه اروپا-آمریکا در سال ۲۰۰۳ ابراز تردید کرده و ابراز تمایل کرد که نشست دیگری در دوره ریاست ایتالیا برگزار شود. هردو این مسئولان معتقد بودند که اتحادیه اروپا در عدم تعیین زمان دقیق آغاز مذاکرات پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا دچار کم‌کاری شده است. هردوی آن‌ها می‌خواستند که در آستانه انتخابات ۳ نوامبر، یونان پیام حمایتی را به ترکیه بفرستد. هرچند هردوی این مسئولان تایید کردند که هیچ تصمیم نهایی درباره برنامه ایتالیا برای اتحادیه اروپا گرفته نشده است، اما بصورت فردی نتیجه گیری‌هایی درباره روند قانون اساسی اتحادیه اروپا، توسعه آن، مدیترانه و مهاجرت غیرقانونی به عنوان حوزه‌های تمرکز اصلی، بیان کردند. هردوی آن‌ها درباره یافتن راهی برای خروجی از اختلافات آمریکا-اتحادیه اروپا درباره بیوفناوری کشاورزی، خوش‌بین بودند.
بالدوچی
برنامه ریاست
۳. بالدوچی، دبیرکل وزارت امورخارجه ایتالیا به سفیر گفت که آماده سازی برای ریاست اتحادیه اروپا «دشوار» خواهد بود. برآوردن شرایط این سازمان تلاش قابل توجهی نیاز دارد. دولت ایتالیا در حال حاضر روی تعیین اولویت‌های خودش کار می‌کند. دبیرکل وزارت امورخارجه در زمینه انسجام روکو کانجلوستی بصورت مستقیم روی این برنامه کار می‌کند. (نکته سفارت، کانجلوستی قرار است همتای لارسون از آمریکا در مسایل مرتبط با ریاست باشد). او انتظار دارد که برنامه ایتالیا در «چند هفته آینده» اعلام شود. این برنامه نیازمند تصویب سیاسی و البته پارلمانی دارد.
۴. مهمترین نکته این برنامه یک کنفرانس بین دولتی است که قرار است ترجیحا در دوره ریاست ایتالیا آغاز و پایان داشته باشد. حمایت روانی زیادی از امضای دومین «پیمان رم» وجود دارد، اما نتیجه نهایی آن بستگی به نتیجه کنوانسیون کنونی درباره آینده اروپا و امکان رسیدن به یک «پیمان قانون اساسی» قابل قبول برای اتحادیه اروپا دارد. بالدوچی تایید کرد که این کنوانسیون هنوز دچار اختلاف است. اما گزینه‌های برخورد با سوالات نهادی اروپا به شکل واقعگرایانه تا سال ۲۰۰۳ بررسی نخواهند شد.
۵. بالدوچی بلحاظ منطقه‌ای گفت که مدیترانه ای‌ها هم منافعی را بخصوص در زمینه نگرانی‌های تروریستی دارند. نزدیکی ایتالیا به بالکان نیز تضمین آن است که حفظ شرایط کنونی در آن منطقه نیز مورد توجه خواهد بود. بالدوچی اضافه کرد که روابط ترانس آتلانتیک نیز از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار خواهد بود.
۶. سفیر شنابل می‌گوید امیدوار است که آمریکا و اتحادیه اروپا بتوانند دربراه توافق یوروپل ۲ به پیشرفت برسند. بالدوچی اشاره کرد که همکاری JHA هم بخشی از برنامه ایتالیا خواهد بود. او گفت که قاچاق انسان با بزرگتر شدن اتحادیه اروپا، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. او شخصا خواهان آن است که این اتحادیه مسئولیت این کار را برعهده بگیرد. تثبیت این دستاورد‌ها در بازار داخلی و پیچیدگی‌های مالی توسعه آتی اتحادیه اروپا نیز برای برنامه ریاست مدنظر خواهد بود.
نشست‌ها
۷. بالدوچی به سفیر گفت که او تصمیم قبلی آمریکا برای برگزاری یک نشست آمریکا-اتحادیه اروپا در سال را درک کرده و می‌داند که پایبند ماندن به سنت به این معنی است که این نشست باید در دوران ریاست یونان برگزار شود. مسئله اینکه یونان چطور می‌خواهد این نشست را برگزار کند برای ایتالیا بسیار جالب بود. هرچند بالدوچی درک می‌کرد که وقت رییس جمهور بوش بسیار فشرده بوده و اینکه احتمال رسیدن به پیشرفتی قابلی توجه در نشست دوم بسیار کم است، اما پرسید که آیا بهتر نیست به جای یکبار در سال دوبار در سال نشست برگزار شود. او این نشست‌ها را چیزی بیش از یک کار سمبولیک می‌داند بلکه نشانه نزدیکی روابط آمریکا-اتحادیه اروپا است.
ترکیه
۸. سفیر شنابل به اهمیت وارد کردن ترکیه در ایجاد یک اروپای قدرتمند اشاره کرد. بالدوچی گفت که او شخصا از لحن گزارش ۹ اکتبر ناامید شده است و موضع خود را «نزدیک به موضع سفیر» توصیف کرد و گفت که اتحادیه اروپا نشانه‌های روشنی مبنی بر تصمیم به تغییر از دولت ترکیه دریافت کرده بود. او امیدوار بود که تحت ریاست ایتالیا نشانه واضحی به ترکیه داده شود. او روی این ایده تکیه کرد که ترکیه کشور مهمی است که باید توسط دولت ایتالیا وارد اتحادیه اروپا شود. در پاسخ به این پیشنهاد سفیر که باید این نشانه مثبت قبل از انتخابات ۳ نوامبر ترکیه به آن‌ها داده شود، بالدوچی اشاره کرد که در نشست ۱۸ آوریل برای آماده سازی برای نشست شورای روابط خارجی و مسایل عمومی در روز‌های ۲۱ و ۲۲ اکتبر، شخصا برای دادن نشانه‌ای مثبت به ترکیه قبل از پایان ماه اکتبر فشار خواهد آورد.
ایران
۹. در پاسخ به سوال سفیر درباره موضع ریاست ایتالیا در قبال ایران و تمایل اتحادیه اروپا برای طرح قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، بالدوچی گفت که او در مقام سفیر ایتالیا در ایران در اواسط دهه ۱۹۸۰ بسیار تحت تاثیر تغییرات مهم اتفاق افتاده قرار گرفته است. ایران اهمیت زیادی در برنامه اتحادیه اروپا خواهد داشت، اما رویکرد ایتالیا درباره چنین قطعنامه‌ای هنوز قطعی نشده است. سفیر اشاره کرد که آمریکا با اصل تعامل بیشتر مخالف نیست، اما انتظار دارد اتحادیه اروپا درباره جوانب غیرقابل قبول سیاست ایران موضع بگیرد. بالدوچی پذیرفت این درخواست را بررسی کند. او اشاره کرد که تغییرات بزرگ، اما تدریجی در ایران در حال وقوع است، هرچند کسانی که در قدرت هستند قابل اعتماد نیستند. مهم است که راه‌هایی برای تعامل با نسل جوان پیدا شود. ایرانی‌هایی که او می‌شناسد خواهان روابط خوب با آمریکا هستند.
بیوفناوری
۱۰. سفیر با اشاره به نگرانی‌های فرهنگی ایتالیا پرسید که این کشور چطور می‌خواهد مسئله بیوفناروی را در دوران ریاست خود مطرح کند. بالدوچی با تایید آنکه خودش مسئول این پرونده نیست، اما گفت که قبل از تصویب قوانین درباره مسایل حساس با تاثیرات ترانس آتلانتیک مانند بیوفناوری، او از مشاوره بسیار عمیق حمایت می‌کند.
۱۱. جیووانی کاستلانتا مشاور دیپلماتیک نخست وزیر به سفیر گفته است که هرچند مسئولان عالی دولت ایتالیا هنوز در حال جمع آوری ایدهها هستند، اما او معتقد است نتیجه کنوانسیون قانون اساسی اتحادیه اروپا، بهبود روابط اقتصادی در مدیترانه (روند بارسلونا)، تکمیل تصویب توسعه اتحادیه در کشور‌های عضو، و مقابله با مهاجرت احتمالا اولویت‌های اصلی در زمان ریاست ایتالیا خواهند بود. او اضافه کرد که در ارتباط با مهاجرت غیرقانونی، مسئله تروریسم هم ممکن است مورد بررسی قرار گیرد. هرچند شورا‌های بهار معمولا با روند لیسبون سروکار دارند، اما با توجه به اهمیت اشتغال برای دولت راست میانه برلوسکونی، این موضوع هم احتمالا در برنامه گنجانده خواهد شد.
۱۲. در پاسخ به این گفته سفیر شنابل که نشست قبلی آمریکا-اتحادیه اروپا بصورت گسترده در رسانه‌ها پوشش داده نشده بود، کاستلانتا گفت که این شورا «نیاز به یک رییس» دارد تا مورد توجه گیسکارد قرار بگیرد و در کنوانسیون هم در همین راستا پیش می‌رود. یکی از معاونان گیسکارد، آماتو، نماینده سابق مجلس، و هیات ایتالیا به رهبری فینی، معاون نخست وزیر، از جمله حامیان اصلی اروپای قدرتمندتر بودند. این نهاد‌ها باید به رسمیت شناخته شوند. برلوسکونی «که از مسایل تکنیکال خوشش نمی‌آید» احساس می‌کند باید «ستون‌ها» کنار گذاشته شوند. اصلاحات باید روند اتحادیه اروپا را تسهیل و شرایط معین این جامعه و کشور‌های عضو آن را به روشنی مشخص کند. بدون تغییر این توازن نهادی، بهینه سازی روند تصمیم سازی، مخصوصا در میان ۲۵ عضو، می‌تواند به ایجاد یک اروپای متخصص کمک کند.
۱۳. شنابل درباره اهداف خاص برلوسکونی سوال کرد. کاستلانتا گفت: گیسکارد باید برنامه‌های او را پیگیری کرده و تا پایان کنوانسیون در مارس ۲۰۰۳ و انتشار گزارش مربوطه در ۲ تا ۳ ماه بعد از آن منتظر بماند. ریاست ایتالیا باید با افتتاح کنفرانس میان دولتی آغاز شده و تا قبل از به پایان رسیدن، نتایج موردنظر خود را نهایی کند. نکات مهم این ریاست شامل دو شورای اروپایی می‌شود که در بروکسل و بر اساس پیشنهادات اتحادیه اروپا در پیمان نیس، برگزار خواهد شد. افتتاح شورای اروپایی باید با امضای دومین پیمان رم همراه باشد. برای تثبیت پیمان نهادی، ایتالیا با فرانسه و انگلستان همکاری می‌کند. انگلستان اگر پیش از امضای این توافق خواستار همه پرسی شود می‌تواند زمانبندی موردنظر ایتالیا را تغییر دهد، البته کاستلانتا اضافه کرده است که اسپانیایی‌ها همین حالا هم با آن موافق هستند. او اشاره کرده است که ریاست ایتالیا باید این رویکرد را به عنوان «ریاست کشور بزرگ» پیش ببرد که در فاصله بین ریاست یونان و ایرلند زمانبندی می‌شود. سفیر شنابل درباره این آماده سازی‌های دقیق توسط ایتالیا به کاستلانتا تبریک گفت. کاستلانتا اشاره کرد که برای اولین بار در چندین سال گذشته، «حیات سیاسی ایتالیا به ثبات رسیده است». بسیار بعید بود که یک دولت ایتالیایی بتواند از باقی بودن خود در قدرت در ۱۸ ماه آینده مطمئن باشد.
ترکیه
۱۴. کاستلانتا اشاره کرد که برلوسکونی معتقد است روابط ایتالیا-ترکیه مهم است، اما این مسئله سیاسی شده است. او ناراضی بود که هیچ تاریخی برای پیوستن ترکیه تعیین نشده است. کاستلانتا امیدوار بود که نشست‌های یونان و بروکسل رو فاصله ۲۴ و ۲۵ اکتبر این امید را به ترکیبه بدهد که تاریخی برای این مسئله تعیین شود. اروپایی‌ها باید نگرانی‌های خود را با واقعیات سیاست ترکیه هماهنگ کنند. ایتالیا علاوه بر ترکیه، از پیوستن رومانی و بلغارستان به اتحادیه اروپا هم حمایت می‌کرد.
بیوفناوری
۱۵. سفیر اسکودون درباره بیوفناوری هشدار داد که ما به سمت یک مناقشه تجاری مهم با اتحادیه اروپا پیش می‌رویم. کاستلانتا اشاره کرد که این بحث همچنان مطرح است هرچند وزیر کشاورزی ایتالیا، آلمانو چندان با آن موافق نیست. برلوسکونی که به دنبال استفاده از منافع بیوفناوری در کشاورزی است، از آلمانو خواسته است که درباره استفاده از شواهد آزمایشگاهی و علمی محصولات دستکاری شده، به مردم اطمینان دهد. سفیر شنابل اشاره کرد که خود این بحث بیش از حد طول کشیده است. فشار‌های داخلی آمریکا هم برای انجام نوعی اقدام رو به افزایش است. حرکت اتحادیه اروپا برای پایان دادن به این مناقشه غیررسمی ضروری است.
۱۶. گزارش دیگر نشست سفیر شنابل در تلگرافی جداگانه ارسال خواهد شد. مگان مارشال، دستیار ویژه امیل اسکودون مشاور سفارت در رم و فرستاده اقتصادی سفارت در این دیدار در کنار سفیر حضور داشتند.
وزیر دفاع از بن زاید درباره نفوذ ایران در عراق پرسید. بن زاید پاسخ داد که ایران همه را نگران می‌کند. ایران با پیش بینی سقوط صدام از فرصت استفاده کرد تا اعتماد و وفاداری نیرو‌های شیعه را به دست آورد. هرچند اماراتی‌ها با انتخاب یک رییس جمهور شیعه مخالف نیستند، اما نگران ظهور یک شخصیت شیعه قدرتمند هستند.
