رئیس جمهور عصر یکشنبه در جلسه هیات دولت با اشاره به حوادث ۳ روز گذشته تاکید کرد: اساس و هدف دولت در طرح حمایت معیشتی، کمک به خانوارهای متوسط و کم درآمد است که در شرایط تحریم اقتصادی، به لحاظ معیشتی تحت فشار هستند.
به گزارش «انتخاب»، متن کامل سخنان حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن عرض سلام به مردم شریف و هوشمند ایران، لازم میدانم در مورد حوادث 3 روز گذشته نکاتی را خدمت مردم عزیز بیان کنم.
اساس و هدف دولت در طرح حمایت معیشتی کمک به خانوارهای متوسط و کمدرآمد در شرایط تحریم اقتصادی و فشارها به معیشت مردم بود.
برای این کار 3 راه بیشتر نداریم. یا باید مالیات مردم را افزایش دهیم و از محل آن پرداختی را انجام دهیم، یا باید نفت بیشتری صادر کنیم و از پول نفت برای این امور استفاده کنیم و یا میبایست از یارانهها مقداری بکاهیم و آن مقداری که حاصل میشود، در اختیار خود مردم قرار بگیرد.
مردم ما آگاه هستند که فروش نفت ما با محدودیتهایی مواجه است اگر هم مواجه نبود، پول نفت برای اینگونه مصارف خیلی مناسب نیست. یک وقتی بوده که در سالهایی مثل سال 90، 110 میلیارد دلار در یکسال درآمد نفتی داشتیم و حالا با آن شرایط خیلی متفاوت است.
مالیات را هم نمی توان زیاد افزایش داد. شرایط اقتصادی جامعه شرایطی است که میشود یک مالیات متعادلی از مردم دریافت کرد.
ماههای مدید بود که این بحث در میان کارشناسان و متخصصین مطرح بود که چگونه باید از اقشار کمدرآمد درسال 98 حمایت کنیم تا زمانی که گشایش اقتصادی حاصل شود و چگونه باید از مردم حمایت کنیم که به عنوان یک وظیفه ماست.
نکته دوم، در این دولت تلاش کردیم، تولید بنزین را افزایش دهیم.
در سال 92 بنزین تولیدی 56 میلیون لیتر در روز بوده و در سال 98 به 107 میلیون لیتر رساندیم. پس بنزین مورد نیاز را کاری کردیم که خودکفا باشیم و روی پای خودمان بایستیم چون قبلاً میلیاردها دلار پول خرج میکردیم برای واردات بنزین علاوه بر اینکه خرید و ورود بنزین هم مشکلات خاص خود را داشت.
اما مصرف بنزین در سال گذشته و امسال رو به تزاید بود، یعنی در سال 98 به طور متوسط 9.7 دهم درصد، مصرف بنزین رشد پیدا کرده است؛ چیزی حدود 10 درصد و اگر این روند بخواهد ادامه پیدا کند و سال آینده همین روند باشد، با توجه به اینکه امسال مصرف بنزین ما روزانه 97 میلیون لیتر در روز بوده است، با اضافه شدن این رقم امسال و سال آینده، باید در سال 1400 دوباره وارد کننده بنزین باشیم.
ضمن اینکه مصرف در کشور ما از حد متوسط کشورهای دیگر، بالاتر و بیشتر است و این هم معضلی که برای محیط زیست و زندگی مردم بوجود میآورد.
نکته بعدی بیعدالتی در پرداخت یارانه است. مردم عزیز ما باید به این نکته توجه کنند، اگر بنزین لیتری هزار تومان فروخته میشد، یا الان لیتری یکهزار و 500 تومان فروخته میشود، با قیمت واقعیاش متفاوت است.
کاری ندارم در کشورهای دیگر چه مقدار است، در ترکیه نزدیک 20 هزار تومان، در اروپا حدود 25 هزار تومان، در افغانستان حدود 8 هزار تومان و پاکستان حدود 6 هزار تومان است. کاری نداریم به این موضوع که کشورهای منطقه وضعشان چطور است. بنزین تولیدی را الان بخواهیم در بازار بفروشیم هر لیتر بنزین بین 5 هزار و 500 تا 6 هزار تومان است، پس قیمت بنزین بین 5500 تا 6 هزار تومان است. همین الان در بازار بخشی از آن را میفروشیم.
بنزینی که برای همه مردم و اموالی که برای کل ملت ایران است، به جای اینکه به قیمت واقعیاش که 5500 تا 6000 تومان است، 1500 تومان میفروشیم یعنی از جیب مردم پرداخت میکنیم به آنهایی که دارند بنزین مصرف میکنند.
مصرف بنزین هم یکسان نیست که بگوییم همه مردم یکسان بنزین مصرف میکنند. یک کسی ممکن است خودرو نداشته باشد و خانواری ممکن است یک الی سه خودرو داشته باشد پس یکسان نیست. استفاده مردم از فروش بنزین به طور یکسان نیست.
ناچار بودیم یک نوع تعادلی بوجود آوریم ضمن اینکه بخاطر ارزان بودن بنزین در داخل و سایر حاملها میبینیم که قاچاق بسیار شدیدی به سمت کشورهای اطراف ما انجام میشود و در واقع سود اصلی ارزان بودن بنزین برای قاچاقچیها بود.
باید راهی را پیدا کنیم. میفهمم که در شرایط تحریم و فشاری که روی مردم است، هرگونه فشار ولو کم، برای مردم بسیار سخت و مشکل است.
این را متوجه هستیم که به مردم ما از دی 96 تا امروز گرفتاریهایی تحمیل شده ، اینها را آگاهیم اما در عین حال این فشار به مردم هم یکسان نیست.
یعنی به بعضی از اقشار فشار بیشتری وارد میشود، برای بعضی از اقشار فشار یک مقدار کمتر است و آنهایی که درآمد ثابت دارند و حقوقبگیر هستند، این فشار روی آنها مضاعف است.
بنابراین یک تعادلی باید ایجاد کنیم که آن خانوادههایی را که درآمدشان کم و تقریباً ثابت است، یاری و کمک کنیم.
در محاسبات به اینجا رسیدیم که 60 میلیون نفر از جامعه ما، نیازشان از آن 22 الی 23 میلیون بیشتر است و لازم است به 60 میلیون نفر که حدود 18 میلیون خانوار میشود، ماهانه کمک کنیم.
یک نفره 55 هزار تومان و وقتی خانوار 5 نفره میشود 205 هزار تومان به خانوادهها به طور متوسط در ماه کمکی میشود.
برای این کار در دولت و کارشناسان اقتصادی بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم که موضوع بنزین در حدی است که یک قوه قادر به تصمیمگیری نیست و همه قوا باید همفکری کنند و با هم این تصمیم را بگیرند. به همین دلیل در سال 96 پیشنهاداتی داشتیم، چون مجلس قبول نکرد کنار گذاشتیم، در سال 97 نیز پیشنهاداتی بود که من به دلیل فشار اقتصادی نپذیرفتم و در 98 هم اقدامی که میخواستیم انجام دهیم لازم بود همه ارکان نظام، همفکر و سهیم باشند و به یک اتفاق نظری برسیم.
در جلسات متعددی با حضور سران سه قوه در شورای عالی هماهنگی اقتصادی بحث کردیم و در سه نوبت به مصوبه رسیدیم و تدوین کردیم و خدمت مقام معظم رهبری فرستادیم. البته آن مصوبات با این مصوبه اخیر یک کمی متفاوت بودند و در جلسات بعدی و بحثهای بعدی اصلاحاتی کردیم و به این جمعبندی رسیدیم که در روز جمعه اجرا و عملیاتی شد.
طبق این طرح، برنامه بنزین برای مردم هم سهمیه بندی شده که این برای ما کار سختی بود. اصولاً دو نرخی و سهمیهای کردن، کار بسیار سخت و سنگینی است و ممکن است کنارش سوء استفادههایی بشود و لذا همیشه طرفدار تک نرخی بودیم و الان هم هستیم.
منتها در این شرایط نمیشد که به طور یکسان به همه مردم فشار وارد شود. معتقد بودیم این پول باید به زندگی مردم و اقشاری که درآمد کمتری دارند، برگردد؛ لذا در جلسات متعدد بحث بود که آیا بخشی از پول بنزین را به خزانه برگردانیم و بخشی و یا همه آن را به مردم بدهیم.
از اول نظرم این بود، در جلسات هم بحث کردیم و مصر هم بودم که تمام این پول باید به مردم برگردانده شود. در اینجا محضر ملت ایران عرض میکنم. خودشان نظارت بفرمایند.
سازمان و برنامه و بودجه باید به طور منظم، برای مردم توضیح دهد که ماهانه چقدر درآمد داریم کل این درآمد باید به مردم پرداخت شود، بدون اینکه یک ریال به خزانه برگردد.
درست است دولت مشکلات مالی و اقتصادی و بودجهای دارد اما در این طرح، کل مبلغ به اقشار کم درآمد برمیگردد.
محاسبات فعلی نشان میدهد که در ماه میتوانیم از 55 هزار تومان برای یک خانواده تک نفره تا 205 هزار برای خانواده که به تناوب اعلام شده، پرداخت میکنیم و این کار را خواهیم کرد.
اگر این درآمد بیشتر شد، حتماً پرداختی را بیشتر میکنیم. در ماههای آینده به طور دقیق به مردم اطلاع میدهیم، کل درآمد چقدر است و کجا هزینه شده و کاملاً مردم شریف ما باید نظارت کنند.
2 نکته امروز در میان مردم وجود دارد، یک نگرانی اینکه آیا آنچه که مسئولین دولتی اعلام کردند، در عمل ادامه میدهند یعنی این پولی که به مردم داده شود، یک ماه الی 3 ماه داده میشود و بعد پشیمان میشوند؟ خدمت مردم عزیز عرض میکنم و اطمینان میدهم به عنوان امین و منتخب مردم در این طرح هیچ پولی نخواهد بود جز آنکه به مردم داده خواهد شد.
مطمئن باشند تا پایان دولت این کار را انجام میدهیم و این طرح را اجرا و عملیاتی میکنیم.
مردم نگرانی دومی دارند و آن اینکه وقتی قیمت حاملهای انرژی بالا میرود روی اجناس دیگر اثر میگذارد و مردم نگران هستند که آیا این طرح روی اجناس دیگر تأثیر میگذارد یا نه؟
خدمت مردم عرض میکنم ما دو مرتبه بنزین را گران کردیم. در هر دو نوبت که نوبت آخر آن 94 بود و الان 4 سال گذشته است، در این 4 سال به قیمت بنزین دست نزدیم.
کارشناسان در تجربه آن دوبار پیش بینی های مختلف می کردند که مثلا چقدر این طرح تورم دارد در این تجربه هم شرایط اقتصادی کشور متفاوت است و باید نظارت کنیم. مردم اگر نگرانی دارند دستگاه های موظف یعنی تعزیرات، اتحادیه ها، بازار، وزارت صمت و بخش بازرگانی، همه باید نظارت دقیق کنند تا کسی از این امر سوء استفاده نکند.
چرا الان در این طرح به صاحبان تاکسی و خودروهای خدمات عمومی به جای 60 لیتر مثلا 300 لیتر، کمتر و یا بیشتر می دهیم؟ به خاطر اینکه قیمت حمل و نقل بالا نرود والا آنها هم به قیمت آزاد بنزین می زدند.
این کار را کردیم تا مردم از ناحیه قیمت حمل و نقل تحت فشار قرار نگیرند. بنابراین اطمینان می دهم همه دستگاه های دولتی به ویژه وزارت خانه های صمت و کشاورزی تلاش مضاعف خواهند کرد و خوشبختانه کالاهای اساسی انبارهای ما در شرایط مطلوب و در بهترین شرایط است.
در 6 ماهه اول امسال در بعضی از موارد واردات کمتر بود اما در کالاهای اساسی واردات از سال های قبل بیشتر بود و انبارهای ما از همیشه پرتر است.
بنابراین هیچ نگرانی نداریم و مردم هم نگران نباشند. وزارتخانه های مربوطه باید نظارت کنند و در اینجا به وزیران صنعت و کشاورزی، وزرا و دستگاه های مربوطه و همچنین به تعزیرات و وزارت دادگستری تاکید می کنم که مراقبت و مواظبت کنند، همچنین به بانک مرکزی که برای کنترل ارز و طلا در بازار همه مراقبت های لازم را انجام دهد.
نکته آخر اینکه ما در اجرای این طرح شاهد آن هستیم که برخی به خیابان آمدند و اعتراض کردند. اصل اینکه یک طرحی دولت اجرا می کند و مورد قبول همه مردم نباشد به نظر من طبیعی است. ممکن است عده ای مخالف باشند و حق دارند نظر مخالف شان را بگویند.
اما کاری که دولت انجام داده طبق قانون است. قانون هدفمندی یارانه ها و همچنین قانون برنامه 5 ساله، دولت را مکلف به اصلاح در قیمت حامل های انرژی می کند تا زمانی که نزدیک به قیمتی برسیم که در بازار خلیج فارس و فوب خلیج فارس است.
پس ما این وظیفه قانونی را انجام دادیم و اگر کسی سوال دارد باید به ما بگوید چرا دولت قیمت را در سالهای 95 و 96 و 97 بالا نبرد؟ و باید از آن طرف به ما اعتراض کند. پس طبق قانون عمل می کنیم و آنچه ما تثبیت کردیم مورد نظر سران سه قوه بوده است.
همان نکاتی که امروز مقام معظم رهبری بیان فرمودند و بیانات ایشان شجاعانه و روشنگرانه و بسیار مهم بود، ایشان همین نکات را چندبار به صورت خصوصی به من فرمودند. فرمودند "در این مساله شما باید بحث کنید، کارشناسها را بخواهید و اگر طرحی را سران سه قوه امضا و تایید کنند من حمایت خواهم کرد"، همان نکاتی که امروز هم بیان فرمودند و ما این کار را کردیم و حتی علاوه بر این که در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا به اتفاق آرا تصویب کرده بودیم، من برای تاکید مجدد سه قوه، هر سه نفر به صورت دست خطی روی مصوبه نوشتیم و تاکید، تایید و امضا کردیم.
بنابراین مصوبه، مصوبه سران سه قوه، شورای هماهنگی اقتصادی و به یک طرح ملی مربوط می شود. به دولت و یا تنها به مجلس مربوط نمی شود بلکه به همه ارکان نظام مربوط می شود؛ طرحی است که از قبل به خدمت مقام معظم رهبری عرض کردیم و البته ایشان همین شرط را به من فرمود که "اگر سران سه قوه کاملا موافق باشند من از طرح حمایت می کنم "و همانطور که حمایت و هدایت فرمودند.
نکته این است که اگر کاری می کنیم مشروعیت کار ما این است که به نمایندگی از مردم کار انجام می دهیم و هیچ وقت از سخن و نقد و اعتراض مردم نه تنها ناراحت و نگران نمی شویم بلکه وظیفه داریم گوش دهیم.
ممکن است در طرحی عده ای نظر دیگری داشته باشند و حتی بعد از این طرح برخی بیایند و به ما تذکر بدهند و یا اینکه اصلاح کنیم کما اینکه امروز متوجه شدیم کارت هایی که ما صادر کردیم بعضی از خودروهای فرسوده طبق مقررات قبلی برای آنها صادر نمی شد، دیدیم آنها گرفتار هستند، گفتیم برای آنها این سهمیه پرداخت و کارت موقت صادر شود.
بنابراین در عمل ممکن است با پدیده هایی مواجه شویم که قبلا پیش بینی نشده است. این پدیده ها را حل خواهیم کرد، اگر کسی کارت ندارد یا کارت او گم شده و یا مشکلی دارد، هیچ نگرانی نداشته باشد. سهمیه این ماه و سهمیه 5 الی 6 ماه در اختیار مردم است هر وقت خواستند می توانند استفاده کنند. بنابراین نگرانی وجود نداشته باشد و اگر موردی هم باشد ، مشکل را حل خواهیم کرد.
در اینجا از سازمان برنامه و بودجه، وزارت نفت و وزارت کشور به خاطر هماهنگی ها و تلاش هایی که کردند و مخصوصا وزیر کشور که در این چند روز شاهد بودم چگونه برای اجرای این طرح و همچنین امنیت جامعه تلاش کردند، تشکر می کنم.
خدمت مردم عزیز عرض می کنم که اعتراض با اغتشاش جدا از هم است. اعتراض حق همه مردم است و می توانند اعتراض کنند. حتی نسبت به دولت بیانی هم اگر داشته باشند تند هم باشد، ما با جان می خریم هر چه فرمودند روی چشم ما، اما اجازه ناامنی در جامعه نباید بدهیم.
خودرو در اختیار من است که استفاده کنم نه اینکه راه بندان درست کنم. اگر راه بندان درست کردم خوشبختانه آنقدر سیستم مانیتور و دوربین داریم که خودرو، پلاک آن و راننده مشخص می شود و من از قوه قضاییه خواهش می کنم که در این زمینه طبق قانون عمل کند. یعنی کسی که در زندگی مردم اخلال و ناامنی و راه بندان ایجاد کرده، و اینکه یک فردی بخواهد از این اعتراض به حق مردم سوء استفاده کند و با سلاح سرد، قمه، حتی وسط بیاید به بانک، مرکز پلیس و صدا و سیما حمله کند، این غیرقابل تحمل در کشور خواهد بود. به هیچ عنوان دولت اجازه اغتشاش و ناامنی به هیچ کس نخواهد داد اما اعتراض حق همه مردم است می توانند اعتراض، صحبت و نقد کنند.
خوشبختانه طبق آمار این سه روزه، آنهایی که اغتشاش کردند عددشان بسیار کم است. حالا در این اعتراض، ممکن است عده ای آمدند و فرمودند که این کار خوب و یا بد است، هر چند خوب بوده، اما آنهایی که دنبال اغتشاش بودند تخریب اموال عمومی، آتش زدن، حمله کردن بودند، عددشان بسیار کم است.
وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، سپاه پاسداران، بسیج و همه نیروهای مسلح و نیروی امنیتی که از همه آنها تشکر می کنم با همه توان تلاش کردند سردسته آدم هایی که دنبال تخریب اموال عمومی بودند را شناسایی کنند، برخی را دستگیر کردند و برخی دیگر را دستگیر خواهند کرد و طبق قانون باید با آنها رفتار شود.
اما باید اینجا از ملت بزرگ تشکر کنم. مردم در هیچ شهر و جمعیتی به اخلالگرها، توطئه گرها و تخریب گرها نپیوستند. آنها همان تعداد کمی بودند، همان تعداد کم ماندند. حال یک خسارت هایی را بوجود آوردند اما مردم با هوشیاری برخورد کردند.
خودم فیلمهای بسیاری از این موارد را دیدم عدد اینها چند نفر و تعداد آنهایی که تخریب می کنند چند نفر هستند، عددی نیست و این به معنی هوشیاری و بیداری مردم است. از مردم تشکر می کنم و می خواهم این طرح که طرح ملی است و به نفع مردم و اقشار مستضعف خواهد بود، حمایت کنند و بدانند درکل به نفع جامعه و کشور خواهد بود.
می فهمم اجرای این گونه طرحها در شرایط فشار اقتصادی بسیار سخت است و متوجه هستم معمولا دولت ها در این شرایط به این کارها دست نمی زنند و احتیاط می کنند اما ما در این شرایط فشار جهانی باید اصلاح ساختار اقتصادی را هم حساب شده ،عاقلانه و با مشورت و تامین نظر مردم انجام بدهیم. الان مدنظر ما اداره کشور برای سال 98 نیست بلکه این کشور برای سالیان دراز صدها و هزارها سال باید اداره شود و باید به فکر نسل های بعد باشیم . بنابراین اصلاحاتی که ضروری است باید انجام دهیم و در اینجا به سازمان برنامه و بودجه دستور می دهم که از فردا شب(دوشنبه شب) شروع کند به پرداخت این وجهی که باید به مردم داده شود.
یعنی از فردا شب پرداخت به حدود 20 میلیون جمعیت معادل یک سوم جمعیت 60 میلیون را به افراد آغاز کند، در نوبت بعدی تا پایان هفته، 20 میلیون دیگر را پرداخت کند و اوایل هفته آینده 20 میلیون سوم. به همه 60 میلیون نفری که اعلام کردیم تا اوایل هفته آینده وجه مورد نظر پرداخت خواهد شد.
اگر بعد از پرداخت هفته آینده، افرادی بودند که خودشان را نیازمند میدانند و در این لیست نبودند و به آنها پرداخت نشده، مرجع آنها وزارت رفاه است.
وزارت رفاه باید اعلام کند و برای مردم توضیح دهد. شیوه لازم برای فهم نیازمندی، داریم و هر کس نیازمند بود اشکال ندارد که این 18 میلیون، بشود 19 میلیون الی 20 میلیون، مشکلی نداریم. هر کس که نیازمند بود و احساس کرد به او پرداخت نشده و در لیست نامش نبوده است حتماً اعتراض کند به وزارت رفاه و آن وزارتخانه به مردم بگوید به کجا اعتراض کنند و چگونه اعتراض کنند. هرکس نیازمند بود باز هم این پرداخت را انجام میدهیم.
خدمت مردم عزیز عرض میکنم که به عنوان امین و نماینده مردم، در این کار هیچ نفعی به حال دولت و وضع اقتصادی دولت نخواهد داشت اما این طرح به نفع مردم خواهد بود، یعنی مصرف بنزین در کشور کمی کاهش پیدا میکند، خودکفایی بنزین ما برای بلندمدت ادامه پیدا میکند و البته باید پالایشگاههای بعدی را برای سالهای بعد درست کنیم.
از طرفی زندگی مردم، آنهایی که در فشار اقتصادی هستند، انشاء الله در این طرح بهتر خواهد شد طرح ملی به نفع مردم و اقشار کمدرآمد است و امیدوارم مردم هوشیاری و بیداری خودشان را حفظ کنند و از رسانه ملی، همه رسانهها، نیروی انتظامی و بسیج و سپاه بخاطر تلاش فوقالعادهشان برای امنیت کشور تشکر میکنم.
هیچ چیز ارزشمندی برای ما بالاتر از امنیت نیست. باید امنیت و برادری و اتحاد خودمان را حفظ کنیم و مردم نخواهند گذاشت یک عده در خارج از کشور، آنهایی که به مردم این همه فشار اقتصادی آوردند و یا آنهایی که تروریست بودند و خون مردم را در گذشته ریختند بخواهند از این فضا و جو سوء استفاده کنند.
همه مردم انشاء الله در زندگیشان کامروا و موفق باشند.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
رئیسجمهور گفت: عدهای مزدور، و ابسته و اوباش حتی به مدرسه دخترانه هم رحم نکردند و بهترین پاسخ را به آنها مردم دادند.