فعالیت مجدد سایت فردو برای غنیسازی اورانیوم با ابلاغ رئیس جمهوری و رئیس شورای امنیت ملی آغاز شد.
به گزارش «انتخاب»، پس از انتقال مخزن حاوی دوهزار کیلوگرم uf6 از سایت شهید احمدی روشن (نطنز) به سایت شهید علیمحمدی (فردو) و اتصال مخزن به خطوط خوراکدهی و انجام موفقیتآمیز کلیه عملیات فنی مرتبط شامل خلا سازی نهایی کنترل ماشین های سانتریفیوژ و شیرها و چک نمودن سیستم های کنترل و اتوماسیون و راه اندازی بخش های جمعآوری و اتمام عملیات پسیواسیون، پس از دقایق اولیه روز پنج شنبه عملیات گازدهی زنجیره ها و ماشین های سانتریفیوژ و تولید و جمع آوری اورانیوم غنی شده در سایت فردو آغاز شد و تمام اقدامات تحت نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام پذیرفته است.
۱۹ اردیبهشتماه امسال، نخستین گام جمهوری اسلامی ایران در قالب افزایش میزان تولید اورانیوم در سطح ۳.۶۷ درصد کلید خورد . براین اساس تهران اعلام کرد که به محدودیتهای برجام در زمینه میزان ذخایر اورانیوم ۳.۶۷ درصد و ۱۳۰ تن آب سنگین پایبند نخواهد بود.
تهران در این زمینه مهلت ۶۰ روزه داده بود که در صورت برآورده نشدن مطالبات ایران و تداوم بیتوجهی طرفهای برجام به تعهداتشان، بویژه در تسهیل فروش نفت و انتقال مالی، گامهای بعدی را برمیدارد.
برهمین اساس، به دنبال پایبند نبودن گروه ۱+۴ به تعهداتشان و برآورده نشدن مطالبات تهران در این توافق، گام دوم کاهش تعهدات خود در توافق هستهای از ۱۶ تیرماه اجرایی شد. براساس این برنامه، ایران دیگر محدودیت سطح غنیسازی تا سقف ۳.۶۷ را رعایت نخواهد کرد و این میزان به ۴.۵ درصد افزایش یافت.
همان زمان جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ادامه کاهش تعهدات برجامی خود تاکید کرد که این گامها در چهارچوب برجام و طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق است؛ ضمن آنکه این اقدامات در کاهش تعهدات هستهای برگشتپذیر است و هر گاه شرکای اروپایی اقدام به اجرای تعهدات خود در برجام کرده و منافع ایران در توافق هستهای تأمین شود تهران نیز به سرعت میتواند کاهش تعهدات خود را متوقف کند.
گام سوم را رئیس جمهوری اسلامی ایران ۱۳ شهریورماه بعد از پایان جلسه سران قوا اعلام کرد و گفت، از ۱۵ شهریور این مرحله کلید میخورد. وی تاکید کرد، هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هستهای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند.
روحانی افزود: اقدامهای ایران در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود، البته مهلت ۶۰ روزه دیگری پیش روی اروپاست، هر زمان به تعهدات خود برگردند ما نیز به تعهدات برجامی بر میگردیم.
درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی، ۱۶ شهریورماه در نشست خبری گفت: قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام، گازدهی ماشین آی.آر۶ (IR۶) انجام شود که ما آن را در گام سوم شروع کردیم.
حسن روحانی رئیس جمهوری روز ۱۴ آبان در آئین افتتاح کارخانه نوآوری آزادی گفت: از فردا با نظارت آژانس گام چهارم و جدید را برمیداریم. ما طبق برجام یکهزار و ۴۴ سانتریفیوژ در فردو داریم. در برجام قرار ما این بود که اینها در فردو بچرخند اما گاز به آنها تزریق نشود. امروز به سازمان انرژی اتمی دستور خواهم داد که از فردا گازدهی را در فردو آغاز کند.
«حداکثر تلاش اروپاییها این است که برجام بهطور کامل از میان نرود. علیالخصوص آنها از این امر نگران هستند که مرگ کامل برجام، زمینه تنش در منطقه خاورمیانه را افزایش دهد. البته شاید انها وضعیت را برای خروج از برجام مناسب ندانند؛ شاید آنها در انتظار مشخص شدن رئیسجمهور آینده آمریکا، طی یک سال آتی هستند. بنابراین، شاید اروپایی ها قصد دارند تا ژانویه 2020 برجام را به شکل کجدار و مریز با تهران ادامه دهند.»