سرویس تاریخ «انتخاب»: امروز، دوشنبه ۱۳ آبان ۹۸، درست ۴۰ سال از سالروز تسخیر سفارت آمریکا در ایران توسط دانشجویان پیرو خط امام می‌گذرد، این اقدام دانشجویان روابط دو کشور را در طول ۴۰ سال بعد در همه ابعاد تحت تاثیر خود قرار داد. «انتخاب» به مناسبت چهلمین سالگرد این رویداد می‌کوشد هر روز با بازنشر خاطره‌ای از یکی از دانشجویان تسخیرکننده سفارت، مخاطبان را هرچه بیش‌تر در جریان جزئیات رویداد یا انگیزه دانشجویان پیرو خط امام از این اقدام قرار دهد. روایت عزت‌الله ضرغامی را در پی می‌خوانید:
... حرکت ما در ۱۳ آبان محصول و نتیجه یک جریان بود؛ جریانی که امام با ایدئولوژی و آرمان انقلاب در روح همه ما ایجاد کرده بود. پس باید از فعالیت جاسوسخانه دشمن در قلب انقلاب جلوگیری می‌شد. اشغال لانه جاسوسی آمریکا، حرکتی بزرگ و نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی است و به همین دلیل امام، آن را انقلاب دوم نامیدند. اگر انقلاب اول، انقلاب بر مبنای سلطه شاه و شاه‌ستیزی بود، انقلاب دوم بر مبنای آمریکاستیزی بود و این‌ها در راستای یکدیگر تعریف می‌شوند. همین اندیشه و تفکر امام بود که ما را وامی‌داشت تا در مقابل آمریکا عکس‌العملی قاطعانه نشان بدهیم. عکس‌العملی که وقتی وارد لانه جاسوسی شدیم به حقیقت و درستی آن پی بردیم و همان واقعه حرکتی توفنده برای انقلاب شد و مانع از انفعال انقلاب با توجه به عملکرد سازشکارانه دولت موقت گردید.
هرگونه عملکردی اقتضای شرایط خاص و موقعیت زمانی خود است. من تغییر یا انفعالی در جریان آن واقعه در درون خود نمی‌بینیم. اتفاقا جریان‌های بعد تا امروز حجت را برای درستی عملکردها تمام کرد. [...] نه تنها پشیمان نیستم بلکه همیشه آن را جزو افتخارات بزرگ زندگی سیاسی خودم می‌دانم. اگر بخواهیم واقعه ۱۳ آبان و تسخیر لانه جاسوسی را به درستی تعریف کنیم باید به حرف حضرت امام (ره) برگردیم. امام واقعه را «انقلاب دوم» نامید. در این انقلاب ابهت آمریکا در نگاه مردم ایران و خصوصا مردم جهان شکسته شد. آمریکایی‌ها هرگز فکر نمی‌کردند که پاسخ توطئه‌های مختلف‌شان در تاریخ ایران را از سوی یک جنبش اصیل انقلابی دانشجویی بگیرند. [...]
عمل ما متناسب با شرایط خاص و موقعیت زمانی انقلاب کاملا بجا و درست بود. منطق انقلاب اقتضا می‌کرد که در دوره تثبیت پایه‌های انقلاب، هر حرکتی که مخالف جریان انقلاب بود برچیده شود. به علاوه تفکر مردم هم همراه جریان دانشجویان خط امام بود. حرکتی که از درون مردم می‌جوشید با تمام توان از امام، اندیشه‌ها و آرمان‌های انقلابی و حرکت‌های انقلابی حمایت می‌کرد. لانه جاسوسی دقیقا مرکز توطئه علیه جریان‌های جوششی مردم بود. اسناد به دست آمده گویای این واقعیت است. بنابراین حمله و تسخیر لانه دقیقا و از هر جهت به نفع انقلاب مردم و امام تمام شد [...].
تظاهرات مردمی از ساعت ۸ صبح ۱۳ آبان در مقابل سفارت آمریکا آغاز شده بود. ما ساعت ۱۲ ظهر بود که اقدام به تسخیر سفارت کردیم. دانشجویان کاملا دستپاچگی کارکنان سفارت را می‌دیدند و اصلا جای تردید نبود که اگر دیر می‌جنبیدیم، آن‌ها تمام اسناد را از بین می‌بردند. چون با هجوم به داخل سفارت، اولین اقدام آن‌ها از بین بردن و تخریب اسناد بود و همین که از این مسئله اطلاع پیدا کردیم، اقدامات خود را وسعت بخشیدیم و کارکنان را به گروگان گرفتیم. با گروگان گرفتن یکی از آمریکایی‌ها بقیه را مجبور به توقف کار کردیم، تخریب و از بین بردن اسناد برای آن‌ها خیلی حیاتی بود و کاملا نشان داد که آن‌جا سفارتخانه نبود، جاسوسخانه بود و این همان نکته‌ای بود که همه ما به آن پی بردیم و اقدام کردیم...
منبع: دانشجویان و گروگان‌ها؛ تاریخ شفاهی دانشجویان پیرو خط امام، تدوین: حسین جودوی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، تابستان ۹۲، صص ۲۰۰-۲۰۲.
