دندان پزشکان همیشه استفاده از خمیر دندان را توصیه می‌کنند، در حالی که متخصصان طب سنتی بر استفاده از نمک به جای خمیردندان تاکید دارند.
روزی نیست که اخباری در مورد مضرات مواد شیمیایی نشنویم. گاهی جایگزینی این مواد با مواد طبیعی امکان پذیر است، برای مثال می‌توانیم به جای خمیر دندان از نمک استفاده کنیم. در گذشته از این روش برای تمیز کردن دندان‌ها استفاده می‌شد، اما آیا به راستی نمک می‌تواند عملکردی مشابه خمیردندان داشته باشد؟ اگر این سوال ذهن شما را نیز مشغول کرده است، با ما همراه باشید. در این مقاله قصد داریم امکان استفاده از نمک به جای خمیردندان را بررسی کنیم و به مقایسه این دو بپردازیم.
مواد تشکیل دهنده نمک
نمک خوراکی از سدیم و کلر (NaCl) تشکیل شده است. این ترکیب یونی یکی از موارد مهم جهت تنظیم سوخت و ساز بدن، عملکرد صحیح عضلات و انتقال پیامهای عصبی به سراسر بدن است اما استفاده بیش از پنج گرم نمک در روز موجب فشار خون بالا و پوکی استخوان می‌شود.
انواع نمک برای مسواک زدن
اگرچه همه نمک‌ها دارای ساختار سدیم کلرید هستند، اما ظاهر و کاربردهای متفاوتی دارند. انواع نمک‌هایی که می‌تواند جایگزین خمیردندان شود عبارتند از:
نمک غنی شده: این نوع نمک با ریزمغذی‌های مورد نیاز بدن از جمله ید غنی می‌شود.
نمک دریا: این نوع نمک با تبخیر شدن آب دریا، اقیانوس و دریاچه‌ها تولید می‌شود. از این‌رو حاوی مواد معدنی متفاوتی است که بر رنگ و طعم آن اثر می‌گذارند.
سنگ نمک آسیاب شده
به طور کلی تفاوتی ندارند که برای مسواک زدن از چه نوع نمکی استفاده می‌کنید. زیرا در نهایت شما نمک را برمی‌گردانید و دهان خود را می‌شویید. بنابراین اگر مراقب باشید هیچ مقداری از نمک را نخواهید خورد.
نکته: در صورتی‌که از نمکهای دانه درشت برای مسواک زدن استفاده می‌کنید، باید آن را آسیاب کنید تا نرم و یک‌دست شود. زیرا استفاده از نمک زبر و درشت مینای دندان را از بین می‌برد و به لثه‌ها آسیب می‌رساند.
فواید مسواک زدن با نمک
از مهمترین فوایدی که مسواک زدن برای دندان‌ها با نمک دارد می‌توان اشاره کرد به:
جلوگیری از پوسیدگی دندان
قوی شدن لثه در برابر میکروب
کاهش حساسیت عصب دندان به گرما و سرما
ضد عفونی کردن زخم های دهانی
برطرف کردن گلودرد
مبارزه با تنفس بدبو
برطرف کردن عفونت دندان و لثه
کاهش درد دندان
مقرون به صرفه بودن نسبت به خمیردندان
عوارض مسواک زدن با نمک
برخی از عوارض جایگزین کردن خمیردندان با نمک عبارتند از:
از بین رفتن مینای دندان به دلیل زبر بودن نمک
احتمال قورت دادن مقداری از نمک
امکان آسیب به لثه
مقایسه خمیر دندان و نمک برای مسواک زدن
با مزایا و عوارض مسواک زدن با استفاده از نمک آشنا شدیم، اکنون برای مقایسه این دو روش مسواک زدن به بررسی مزایا و عوارض مسواک زدن با خمیر دندان نیز می‌پردازیم.
۱. فواید مسواک کردن با خمیردندان عبارتند از:
خوشبو کردن دهان
پاک کردن جرم های روی دندان
جلوگیری از پوسیدگی دندان
خنک شدن دهان
۲. عوارض مسواک زدن با خمیردندان عبارتند از:
استفاده بیش از حد مواد ساینده و پر اکسید
امکان افزایش رشد قارچ و آسیب به مینای دندان
تاخیر در بهبود زخم های دهانی
امکان آسیب به پالپ و بافت لثه
احتمال سرطان سینه و دهان به دلیل وجود مواد شیمیایی
همانطور که مطالعه کردید عوارض خمیردندان کمتر از فواید آن نیست و باید در استفاده از خمیردندان تعادل را رعایت کنید. تعداد مسواک زدن بیش از اندازه در روز و استفاده بیش از حد از خمیردندان در هر بار مسواک زدن، می‌تواند به دندان‌ها و لثه شما آسیب برساند. بنابراین همانطور که ذکر شد، هر دو روش عوارضی دارند، اما از آنجا که نمک یک ماده شیمیایی نیست، عوارضی مانند سرطان دهان و سینه به دلیل وجود مواد شیمیایی را به دنبال نخواهد داشت.
روش مسواک زدن با نمک
نصف قاشق چای‌خوری نمک در ظرفی بریزید و مسواک مرطوب شده را به آن آغشته کنید. سپس طبق معمول مسواک بزنید. در پایان با یک لیوان ولرم، دهان و دندان خود را بشویید. به یاد داشته باشید، برای اینکه به مینای دندان و بافت لثه هایتان آسیب نرسد، استفاده از مسواک نرم (soft) بسیار توصیه می‌شود.
به علاوه شما می‌توانید علاوه بر نمک، مواد دیگری نیز به آن اضافه کنید و تاثیر آن را بیشتر کنید. در ادامه به چند مورد از این ترکیبات اشاره می‌کنیم.
۱. نمک و جوش شیرین
مواد لازم برای این روش در جدول زیر مشاهده می‌کنید.
مواد لازم
نمک نصف قاشق چای خوری
جوش شیرین نصف قاشق چای خوری
آب ولرم به مقدار لازم
طریقه استفاده:
۱. ابتدا نمک و جوش شیرین را با مقداری آب مخلوط کنید تا خمیری به غلظت خمیردندان به دست آید.
۲. سپس مقداری از آن را به مسواک بمالید و طبق معمول مسواک کنید.
۳. در انتها با آب ولرم دهان خود را کاملا بشویید.
توجه داشته باشید که نباید جوش شیرین را بخورید، بنابراین پس از مسواک زدن دهان خود را کامل بشویید.
۲. نمک و عسل
مواد لازم برای این روش را در جدول زیر ملاحظه می‌کنید.
مواد لازم
نمک یک قاشق چای خوری
عسل طبیعی دو و نیم قاشق چای خوری
آب ولرم به مقدار لازم
روش مسواک زدن با عسل و نمک:
۱. عسل و نمک را با یکدیگر در ظرف کوچکی مخلوط کنید.
۲. مقدار کافی از آن را به مسواک بزنید و دندان‌های‌تان را مسواک کنید.
۳. با آب ولرم، دهان و دندان خود را کاملا بشویید.
می‌توانید مقدار بیشتری از این ترکیب را تهیه و در ظرف درب بسته‌ای نگهداری کنید تا برای نوبت بعدی مسواک زدن نیازی به درست کردن این ترکیب نباشد.
به این ترکیب می‌توان مواد دیگری نیز اضافه کرد و بر خاصیت آن افزود. مهمترین و موثرترین آنها عبارتند از:
عصاره نعنا: خوشبو کننده دهان و افزایش خاصیت ضدعفونی‌کنندگی
دارچین: استحکام بیشتر لثه‌ها و کاهش بزاق دهان در هنگام خواب
سیاه‌دانه آسیاب شده: افزایش خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، تسریع درمان آفت دهان به ویژه آفت سفید
سخن آخر...
دندانپزشکان اغلب توصیه می کنند که دو نوبت در روز مسواک بزنیم. برای بهره مندی از خواص نمک و خمیردندان بهتر است یک نوبت را با نمک و یک نوبت را با خمیردندان مسواک بزنیم. به این ترتیب میزان استفاده از خمیر دندان‌های شیمیایی را کاهش می‌دهیم و از فواید مسواک زدن با نمک نیز برخوردار می‌شویم. لازم به ذکر است که مسواک زدن به تنهایی برای سلامت دهان و دندان کافی نیست و باید همیشه از نخ دندان نیز استفاده کرد. در این رابطه پیشنهاد می‌کنیم مقاله روش صحیح نخ دندان کشیدن را نیز مطالعه کنید. نظر شما چیست؟ کدام روش مسواک زدن را ترجیح می‌دهید؟
مشرق
