سرویس سیاسی «انتخاب»: حسن روحانی رئیس جمهور روز یکشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۸ در نشست خبری مشترک با عمران خان، با اشاره به مورد هدف قرار گرفتن نفتکش ایرانی در دریای سرخ گفته است: ما با آقای نخست وزیر نگرانی خود را درباره حوادث مربوط به نفتکشها به ویژه حادثه مرتبط با نفتکش ایرانی در دریای سرخ در روز جمعه بیان کردیم. این که کشوری فکر کند میتواند در منطقه ناامنی ایجاد کند و پاسخ دریافت نکند اشتباهی محض خواهد بود. سرنخهای عامل حمله موشکی به نفتکش ایرانی را داریم که برای نخست وزیر پاکستان بیان و اعلام کردیم تحقیقاتمان تا رسیدن به نتیجه نهایی و روشن شدن مسئله ادامه دارد.
مشابه این اظهارات را یک روز قبل از آن دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور مطرح کرده بود. علی شمخانی گفته بود: «سرنخهای اصلی ماجراجویی خطرناک حمله به نفت کش ایرانی سابیتی در دریای سرخ به دست آمده و ایران این موضوع را بدون پاسخ نمیگذارد.»
شمخانی علاوه بر نفتکش «سابیتی»، تایید کرده است که علیه دو نفتکش دیگر ایران به نامهای هپینس و هلم نیز در دریای سرخ «اقدامات تخریبی» انجام شده است.
پیشتر در اردیبهشت ماه امسال گزارش شده بود که نفتکش ایرانی «هپینس» با بار یک میلیون بشکه نفت در ۷۰ مایلی جده عربستان دچار نقص فنی شده و به ناچار در بندر جده پهلو گرفته است. نفتکش «هلم» نیز در ۲۹ مرداد هنگام عبور از دریای سرخ دچار نقص فنی شد. نکته قابل تامل اینکه حادثه برای این دو نفتکش تقریبا در همان محلی رخ داد که نفتکش سابیتی هدف حمله موشکی قرار گرفت. حادثه برای نفتکش هپینس در ۷۰ مایلی جده، نفتکش هلم در ۷۵ مایلی و نفتکش سابیتی در ۶۰ مایلی جده رخ داده است.
علاوه بر شمخانی، اظهارات سخنگوی وزارت خارجه نیز تلویحا خرابکاری علیه این نفتکشها را تایید میکند. سید عباس موسوی روز گذشته گفته بود: «در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتکشهای ایران در دریای سرخ صورت پذیرفته که بررسیها در خصوص عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است.»
روز جمعه نفتکش سابیتی به دلیل وقوع دو انفجار جداگانه در بدنه آن در نزدیکی بندر جده عربستان متوقف شد. مخزن اصلی نفت کشتی دچار آسیب شد و نفت آن به دریا نشت کرد، اما بنا بر اعلام شرکت ملی نفتکش، این نشتی کمی بعد برطرف و نفتکش مذکور به سمت خلیج فارس به راه افتاد. شرکت ملی نفتکش ایران همچنین شلیک موشک از عربستان به سوی این کشتی را تکذیب کرد.
آیا اسرائیل پشت این حمله بود؟
همزمان با اظهارات مقامهای کشورمان، انگشت اتهام درمورد این حمله به سوی اسرائل بوده است. عبد الباری عطوان، تحلیلگر مشهور عرب نوشته است: «پیش بینیهایی وجود دارد که براساس آن، بعید نیست زیر دریاییهای اسرائیلی، در جریان یک تهدید واضح، دو موشک را به سمت نفتکش ایرانی شلیک کرده باشند؛ آنچه که باعث تغییر مسیر نفتکش و بازگشت آن به آبهای خلیج فارس شد. در سالهای گذشته، اسرائیل در پشت پرده صدها حمله موشکی و هوایی قرار گرفته است و عجیب و دور از انتظار نیست که دایره حملات خود را تا دریای سرخ و حتی خلیج فارس، گسترش داده باشد.».
اما موضوع دیگری که میتواند این فرضیه را تقویت کند، اعلام نخست وزیر اسرائیل مبنی بر مقابله نیروی دریایی این دولت با تلاشهای ایران برای به گفته او «قاچاق مخفی نفت» استن. بنیامین نتانیاهو روز ۱۵ اسفند ۱۳۹۷، در دانشکده افسری نیروی دریایی اسرائیل گفته بود:» ایران سعی دارد از طریق قاچاق مخفی نفت از طریق دریا تحریمهای موجود را دور بزند. با گسترش این تلاشها، نیروی دریایی نقش برجسته تری در تلاش برای جلوگیری از این اقدامات ایران ایفا خواهد کرد.»
حدود دو ماه بعد از این اظهارات نتانیاهو، نفتکش هپینس ایران دچار مشکل شد، سه ماه بعد هم نفتکش هلم و دو ماه بعد از آن نیز نفتکش سابیتی.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به هدف قرار گرفتن نفتکش ایرانی در دریای سرخ گفت: کلیه مسئولیت های ناشی از این اقدام بر عهده عوامل این ماجرا جویی خطرناک است.