«انتخاب» اسناد ویکی لیکس در رابطه با ایران را که متعلق به سال های ۱۹۷۲ تا ۲۰۰۹ است، را به صورت روزانه و به منظور آگاهی مخاطبان نسبت به تحولات و اتفاقات گذشته، منتشرمی کند.
سرویس تاریخ «انتخاب»: سفارت آمریکا در مسکو در گزارشی به تاریخ ۱۶ تیر ۱۳۶۸، واکنش شوروی درگذشت امام [امام] خمینی را بررسی کرده است.
به گزارش «انتخاب»؛ متن این سند که ویکی لیکس آن را منتشر کرده، در زیر آمده است:
موضوع سند: واکنش شوروی به درگذشت [امام] خمینی
طبقه بندی: محرمانه
چهارشنبه ۱۵:۰۲ دقیقه هفتم ژوئن ۱۹۸۹
از: سفارت آمریکا در روسیه
به: سفارتخانه‌های منطقه و وزیر امورخارجه
محرمانه کل متن
خلاصه
...
رابطان ما می‌گویند شوروی انتظار هیچگونه تغییر ناگهانی را در سیاست ایران در رابطه با روابط دوجانبه، ایران و عراق یا افغانستان ندارد. اما شوروی ظاهرا امیدوار به رویکرد عملگرایانه‌تر ایران است. یکی از رابطان می‌گوید داخل شوروی درباره میزان اشتیاق این کشور برای پیشبرد روابط با ایران بحث است. در حال حاضر البته سیاست رسمی عادی سازی کامل روابط است. احتمال دارد دیدار رفسنجانی به دلیل روز‌های عزاداری به تاخیر بیفتد، اما هنوز حرفی از سمت ایران زده نشده است. شوروی همچنان از فروش احتمالی تسلیحات به ایران دفاع می‌کند. پایان خلاصه
...
ماموران سفارت روز ۷ ژوئن با ودیم نظراف، مسئول بخش ایران در وزارت امورخارجه روسیه و آندره اوستالسکی، معاون سردبیر بخش خاورمیانه نشریه اوزوستیا دیدار کردند تا درباره واکنش شوروی به درگذشت [امام] خمینی گفتگو کنند.
واکنش‌های فردی و رسمی
...
به گفته نظراف واکنش رسمی شوروی که باید منافع این کشور را هم در نظر بگیرد، طبیعتا شامل تسلیت به ایران بود. گورباچف پیامی کوتاه به [آیت الله] خامنه‌ای (که در بخش پاییینی صفحه اول نشریه پراودا در روز ۷ ژوئن منتشر شد) ارسال کرد و شوارتناتزه و معاون دبیرکل حزب لوکیانوف نیز دفترچه تسلیت سفارت ایران را امضا کردند.
سیاست داخلی ایران
...
به گفته نظراف پیش بینی اتفاقات داخلی ایران بسیار دشوار بود. [امام] خمینی تنها شخصیت سیاسی ایران بود که روند و مسیری ثابت داشت. روش جلب نظر کشور‌های خارجی که مقامات دیگر به آن مشغول بودند دوباره احیا خواهد شد، اما اینکه پایدار ماندن آن مشخص نیست.
...
روابط خارجی
به گفته نظراف آنچه ثابت مانده نیاز شدید ایران به کمک‌های خارجی برای خروج از بحران اقتصادی است. بسیاری از این کمک‌ها تنها از طرف غرب انجام می‌شود و شوروی توان تامین چنین کمک‌هایی را ندارد. اما شوروی در موقعیتی قرار دارد که گاز ایران را خریداری کرده و مسیر حمل و نقل گاز و دیگر محصولات ایران را برای آن‌ها فراهم کند.
نظراف می‌گوید از آنجا که شوروی مشخصا به عنوان یک خطر از طرف ایران تلقی نمی‌شود، آن‌ها نیز به کسب بیشترین حمایت سیاسی ممکن از شوروی علاقه دارند. برداشت «ابتدایی» ایران از روابط خارجی که با انقلاب ایران ایجاد شده – و در آن کشور‌های دیگر یا دوست هستند یا دشمن – به تدریج به یک دیدگاه بالغ‌تر تبدیل می‌شود.
توضیح: برخی عبارات در ترجمه سند فوق حذف شده است
وزیر دفاع از بن زاید درباره نفوذ ایران در عراق پرسید. بن زاید پاسخ داد که ایران همه را نگران می‌کند. ایران با پیش بینی سقوط صدام از فرصت استفاده کرد تا اعتماد و وفاداری نیرو‌های شیعه را به دست آورد. هرچند اماراتی‌ها با انتخاب یک رییس جمهور شیعه مخالف نیستند، اما نگران ظهور یک شخصیت شیعه قدرتمند هستند.
