معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت به مردم توصیه کرد تا مراقب بهداشت فردی و محیطی در عزاداری‌ها باشند و تخلفات احتمالی را به شماره تلفن ۱۹۰ گزارش دهند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، محسن فرهادی گفت: بخشنامه نظارتی در ایّام محرم و صفر به دانشگاه های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده و حوزه بهداشت هر دانشگاهی از اول ماه محرم، موظف به اجرای این بخشنامه و اعزام تیم‌های بازرسی برای کنترل موارد تاکید شده در این بخشنامه است. در واقع، براساس این ابلاغیه دانشگاه‌های علوم پزشکی موظف به بسیج تیم های ثابت و سیار خود برای این ایّام هستند.
استقرار ۳۰ تا ۳۵ تیم برای کنترل موکب ها
وی ادامه داد: اقدامات وزارت بهداشت برای این ایّام، شامل اقدامات درون مرزی و برون مرزی است. در اقدامات برون مرزی، حدود ۳۰ تا ۳۵ تیم برای کنترل موکب ها در مسیر پیاده روی زائرین از مرز تا نجف و کربلا، آب، غذا و نحوه اسکان زائرین، مستقر خواهند شد. این کار برای جلوگیری از طغیان بیماری های ناشی از آب و غذا انجام می شود. بنابراین، در حال ایجاد هماهنگی با جمعیت هلال احمر و وزارت بهداشت کشور عراق هستیم تا تیمی مرکب از همکاران بهداشت محیط را به این مناطق اعزام کنیم. این افراد دستگاه پرتابل سنجش عوامل محیطی برای بررسی میزان نمک، دما، روغن، PH و بار میکروبی به همراه خواهند داشت تا به حفظ سلامت زائران کمک کنند.
فرهادی درخصوص فعالیت های درون مرزی مرکز سلامت محیط در ایّام محرم افزود: فعالیت‌های درون مرزی وسیع تر و در سراسر کشور خصوصا در استان های ایلام، اهواز، آبادان، کرمانشاه (در صورت راه‌اندازی مرز خسروی) انجام می شود. به دنبال این فعالیت‌ها، پایانه‌های مرزی، سرویس‌های بهداشتی، بهداشت مسکن و کنترل آب و غذا در مسیری که زائران از این پایانه‌ها به سمت کربلا و نجف می روند، کنترل می شود.
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با بیان اینکه به طورکلی، ۲ هزار تیم بهداشت محیط در ایام محرم و صفر آماده خدمت رسانی هستند، افزود: حداقل ۷۵۰ تیم نیز در ایّام تعطیل آماده باش هستند اما باید توجه کرد که مراسم عزاداری ایّام محرم و صفر، خودجوش بوده و مردم خودشان این مراسم را در مساجد، تکایا، حسینیه‌ها، هیئت‌ها و منازل برپا می کنند. بنابراین، نوع فعالیت ما در مراسم عزاداری محرم و صفر بیشتر جنبه آموزشی، کنترلی، نظارتی و توصیه‌ای دارد و برای این منظور، از روش‌های قهری و قضایی کمتر بهره می گیریم اما در مواردی مانند معدوم سازی مواد غذایی به ناچار با آنها برخورد می کنیم.
فرهادی درخصوص محورهای کنترل بهداشتی در ایّام محرم و صفر، گفت: توصیه ما به مردم در امور آشپزی در این ایّام، استفاده از آشپزهای حرفه ای است چراکه این افراد کارت بهداشت دارند و آموزش های لازم را جهت رعایت تمهیدات بهداشتی دریافت کرده‌اند.
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ادامه داد: در گام دوم بهداشت فردی کنترل می شود. در این راستا، شست و شوی دست‌ها و استفاده از لباس و روپوش مناسب جهت پخت و پز ضروری است. محور سوم، به رعایت بهداشت مواد اولیه غذایی در طبخ مانند گوشت و مرغ و نمک اختصاص دارد و تمام این موارد کنترل می شوند. توصیه می شود برای تهیه و طبخ غذا، محصولات اولیه مناسب خریداری شده و خرید گوشت و مرغ نیز حتما در چرخه دامپزشکی انجام شود.
لزوم نگهداری مواد غذایی در ظروف آلومینیومی
فرهادی افزود: کنترل بعدی به بهداشت و سلامت ظروف و ابزاری مانند ظروف پخت و پز و یک بار مصرف مربوط است. ترجیح این است، چنانچه امکان شست و شو و گندزدایی ظروف معمولی وجود دارد، از ظروف یک بار مصرف به دلایل زیست محیطی و آلودگی هایی که در بهداشت محیط ایجاد می کنند، کمتر استفاده شود. اما چنانچه از ظروف یکبار مصرف استفاده می شود، باید به نوع ظرف و خصوصیات آن به لحاظ تحمل درجه حرارت توجه شود.
وی افزود: برای نگهداری غذای داغ بهتر است از ظروف آلومینیومی استفاده کنند. برای نوشیدنی های سرد، لیوان های پلی اتیلنی شفاف و برای مایعات گرم، لیوان های گیاهی و کاغذی مناسب تر است. توجه شود که چنانچه شرایط گندزدایی ظروف معمولی وجود ندارد، بهتر است از ظروف یکبار مصرف استفاده شود. اما این نکته نیز قابل توجه است که از مواد اولیه نامرغوب و ظروف یکبارمصرف نامناسب به علت ارزان‌تر بودن به هیچ وجه استفاده نشود. غذای نذری که با استفاده از مواد نامرغوب تهیه می شود، بیشتر به سلامت عزاداران آسیب می رساند. ظروف یکبار مصرف مناسب دارای پروانه ساخت وزارت بهداشت هستند.
معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت اضافه کرد: در بسیاری از موارد، مراسم عزاداری در منازل انجام می شود اما در مواردی هم این امور در مساجد، تکایا و هیات ها صورت می گیرد. بر همین اساس نیز، همکاران ما می توانند این امکان را از نظر سازه، وضعیت آب و فاضلاب و دفع پسماند، ارزیابی کنند و مشاوره های لازم را ارائه دهند. توجه شود که ذبح دام در هیات‌ها و کوچه و خیابان انجام نشود چراکه خونابه‌های آن روان می شود و امکان دفع آن در سطح شهر وجود ندارد. بنابراین، خرید و ذبح دام از چرخه دامپزشکی انجام شود.
فرهادی با بیان اینکه تلفن ۱۹۰ رسیدگی به شکایات مردمی همواره فعال است، گفت: نظارت‌های بهداشت محیط در ایام محرم و صفر تشدید خواهد شد و همکاران ما به صورت سرزده از هیئت‌ها، تکایا و مساجد بازدید خواهند کرد. این نظارت‌ها و کنترل‌ها از ابتدای محرم تا پایان صفر ادامه خواهد داشت. اوج این فعالیت‌ها نیز در ایّام قبل از تاسوعا و عاشورا و مراسم اربعین و ۲۸ صفر خواهد بود. تیم‌های ثابت و سیار نیز با حداکثر توان در این راستا بسیج شده‌اند.
وی در خصوص بیشترین تخلفات و شکایاتی که در سال‌های گذشته گزارش شد، گفت: بیشترین موارد در حوزه موکب‌ها و مشکلات بهداشتی آن بود. مواردی مانند کاربرد پتوی مشترک، شرایط نامناسب دفع پسماند و فاضلاب و توزیع غذای مانده از جمله آن است. توصیه این است که اگر غذا گرم می شود، تا دو ساعت مصرف شود. اگر دمای غذا از ۶۵ تا ۷۵ درجه سانتی گراد کمتر شود، بهتر است که غذا وارد یخچال شده و بعد توزیع شود. بنابراین، ضرورت دارد که موکب‌ها زنجیره سرد و گرم را رعایت کنند و در این راستا، تجهیزات لازم را همراه ببرند تا برای زائران مسمومیت غذایی رخ ندهد. توجه شود که غذاهایی مانند گوشت مرغ سریع تر فاسد می شود و در مصرف آن باید توجه بیشتری شود.
