معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ام اس دانشگاه علوم پزشکی تهران، آلودگی هوا ، مصرف سیگار یا قلیان و کمبود ویتامین D را از مهمترین عوامل افزایش بیماری ام اس اعلام کرد و گفت: نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد که آلودگی هوا در بروز بیماری نقش مهمی دارد.
ام اس به عنوان بیماری دنیای مدرن و صنعتی شناخته شده است، البته این بدان معنی نیست که قبلاً کسی به ام اس مبتلا نمیشد، بلکه در سالهای گذشته بیمارانی وجود داشتند اما با ظهور دنیای مدرن، بیماری شدت و فراوانی بیشتری یافته است.
این موضوع به این مفهوم است که حدود ۲۰ سال اخیر با فراوانی بیماری مواجه هستیم که ناشی از صنعتی شدن یا مدرن شدن جامعه است و روند ابتلاء به بیماری در حال افزایش میباشد.
دکتر عبدالرضا ناصر مقدسی روز چهارشنبه در گفت وگویی با خبرنگار علمی ایرنا به مناسبت روز جهانی ام اس افزود: خطر ابتلاء به بیماری ام اس در کلان شهرها از جمله تهران و اصفهان به دلیل آلودگی هوا، بیشتر از سایر مناطق است.
وی در پاسخ به این سوال که چرا تعداد مبتلایان در سالهای اخیر افزایش یافته است، گفت: چندین عامل در این روند افزایشی دخیل هستند که صنعتی شدن جامعه از جمله آنها میباشد. مصرف سیگار یا قلیان، کمبود ویتامین D و آلودگی هوا از دیگر عوامل افزایش این بیماری است.
** قلیان ابتلاء به ام اس را افزایش میدهد
ناصرمقدسی ادامه داد: مطالعات داخل کشور و بین المللی نشان داده که مصرف سیگار و قلیان ابتلاء به ام اس را افزایش میدهد و مردم باید از مصرف این مواد دخانی به شدت پرهیز کنند.
وی، بی تحرکی را مهمترین رفتار مردم در جامعه صنعتی اعلام کرد و گفت: احتمال میدهیم بی تحرکی به خصوص چاقی کودکان در بروز این بیماری نقش داشته باشد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران بیان داشت: چاقی در کودکی یکی از فاکتورهایی است که میتواند ابتلاء به بیماری ام اس را در بزرگسالی افزایش دهد.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از عواملی که میتواند منجر به ام اس شود، کمبود ویتامین D است، گفت: عوامل محیطی مهمترین علت ابتلاء به ام اس هستند، البته این موضوع به این معنی نیست که عوامل ژنتیک نقشی ندارند، بلکه حداکثر نقشی که عوامل ژنتیکی دارند در دوقلوهای همسان است و آن هم حدود ۳۰ درصد است.
ناصر مقدسی افزود: در خانوادههایی که سابقه بیماری ام اس دارند، احتمال ابتلاء سایر افراد خانواده به این بیماری حدود ۱۰ درصد است که این موضوع نشان میدهد عوامل محیطی در بروز بیماری دخیل هستند.
** مصرف ماری جوآنا موجب درمان ام اس نمیشود
وی به ادعای برخی مبنی بر مصرف ماری جوآنا یا حشیش برای درمان بیماری ام اس اشاره کرد و گفت: اصلاً چنین چیزی صحت ندارد و این حرف هیچ اساس و پایه علمی ندارد.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات ام اس دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: مطالعات انجام شده نشان میدهد که ماری جوانا یا حشیش و این دسته محصولات، فقط سبب آسیب به مغز میشوند.
وی با اشاره به اینکه مصرف ماری جوآنا آسیب به مغز را افزایش میدهد، گفت: این موارد در فضای مجازی بسیار مطرح میشود که اصلاً صحت نداشته و فقط سبب بدتر شدن حال بیماران میشود.
ناصر مقدسی افزود: براساس مطالعاتی که انجام شده، توصیههای تغذیهای چندانی برای کنترل بیماری وجود ندارد، فقط تنها توصیهای که میتوان کرد این افراد چربی و نمک کمتر و سبزیجات بیشتری میل کنند.
** شیوع ام اس در همه گروه های سنی افزایش یافته است
وی با اشاره به رشد روزافزون این بیماری در ۲۰ سال اخیر، گفت: رده سنی ابتلاء این بیماری تغییر کرده، به این معنی که قبلاً میگفتند رده سنی بین ۲۰ تا ۵۰ سال به این بیماری مبتلا میشوند اما در حال حاضر هم اطفال بیشتر به ام اس مبتلا میشوند و هم مبتلایان بالای ۵۰ سال افزایش یافته است.
این متخصص مغز و اعصاب اظهار داشت: در دنیا بین ۲.۵ تا ۳ میلیون نفر مبتلا به ام اس داریم. آخرین آمار ارائه شده در کشور نشان میدهد که حدود ۷۰ هزار ایرانی هم مبتلا به ام اس هستند.
وی با اشاره به اینکه بیشترین شیوع بیماری در ۲ استان تهران و اصفهان است، ادامه داد: تقریباً روند رشد ابتلاء به بیماری را در اکثر استانها مشاهده میکنیم.
** زنان بیشتر به ام اس مبتلا میشوند
وی در پاسخ به این سوال که آیا بیماری در جنس خاصی شایعتر میباشد، گفت: ام اس در زنان شیوع بالاتری دارد، نسبت ابتلاء در زنان ۳ تا ۴ نفر به یک مرد است.
ناصر مقدسی افزود: به نظر میرسد که هرمونهای جنسی در این روند دخیل هستند، به این معنی که هورمونهای جنسی سبب شیوع بیماری در زنان است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ام اس مانند خیلی از بیماریها قابل درمان نیست، گفت: این بیماری قابل کنترل بوده و بیمار در صورتی که تحت مداوا قرار گیرد، میتواند یک زندگی نسبتاً عادی داشته باشد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: در حال حاضر اگر کسی ادعا کند که من بیماری را درمان میکنم این فرد یا شارلاتان بوده یا جاهل است، چون در حال حاضر درمانی برای این بیماری وجود ندارد.
وی ادامه داد: با همه این شرایط این بیماران حتماً با امید زندگی کنند و همیشه امیدوار باشند، افکار منفی را از خودشان دور کنند و استرسهای خود را کنترل کنند، این موضوع نصف راه کنترل بیماری است.
مقدسی با اشاره به اینکه ورزش در بیماران ام اس کمتر مورد توجه قرار میگیرد، گفت: ورزشهایی مانند یوگا، شنا، پیاده روی میتواند به بیماران ام اس کمک کند.
وی تاکید کرد: بیماران توصیههای درمانی را جدی بگیرند، هیچ موقع داروی خود را قطع نکنند و تحت نظر پزشک معالج خود باشند. اگر این موارد را رعایت کنند میتوانند زندگی خوبی را سپری نمایند.