دولت چین در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر افزایش تعرفه کالاهای وارداتی از این کشور، نخستین دور از تحریمهای تجاری علیه آمریکا را آغاز کرده و اقدامات دیگری را نیز در همین چهارچوب پیشبینی کرده است.
به گزارش یورونیوز، اما چین چه گزینههایی برای مقابله با آمریکا دارد؟ خبرگزاری فرانسه در گزارشی به این موضوع پرداخته است.
افزایش حقوق گمرکی
به طور کلی حجم کالاهای وارداتی آمریکا از چین حدود چهار برابر واردات چین از آمریکاست. همین موضوع باعث شده است که آمریکا در جریان تحریم تجاری دست بالا را داشته باشد.
اگر چین از روز یکم ژوئن (۱۱ خرداد) تعرفههای گمرکی برای واردات کالاهای آمریکایی از جمله گاز مایع، مواد شیمیایی، میوه و سبزیجات و شیلات را به میزان ۱۰، ۲۰ و حتی ۲۵ درصد افزایش بدهد، این در واقع سلاح بسیار ضعیفی خواهد بود که چین در این جنگ تجاری به کار میگیرد.
امروز تقریبا تمام کالاهای آمریکایی در چین مشمول تعرفههای بالا هستند به طوری که ارزش کلی سالانه این تعرفهها به ۱۲۰ میلیارد دلار میرسد. دور نخست از اقدام تحریمی چین شامل ۵ هزار و ۱۴۰ قلم کالای آمریکایی خواهد بود که ارزش آن برابر ۶۰ میلیارد دلار از واردات سالانه است.
فراتر رفتن از دور اول تحریم
رابرت لارنس، استاد تجارت بینالمللی دانشگاه هاروارد میگوید: «بالا بردن حقوق گمرکی در واقع نوعی خودزنی است زیرا یک کشور با این کار هزینه تولید خود را بالا میبرد.»
او میافزاید: «با این حال در وسط یک دعوای تجاری، ملاحظات اقتصادی مسئلهای جانبی است زیرا در چنین شرایطی رفتار سیاسی موضوع بسیار مهمتری است. در این مورد ویژه باید دید که آیا چین اجازه میدهد در وضعیتی منفعل قرار بگیرد و تنها شاهد رفتار طرف مقابل با خود باشد.»
با تصمیم دولت چین، افزایش ۲۵ درصدی حقوق گمرکی در انتظار واردات خودرو و قطعات یدکی از آمریکاست. دولت پکن این تصمیم را در ماه دسامبر ۲۰۱۸ گرفت اما اجرای آن در ابتدای سال جدید میلادی به حال تعلیق در آمد و هر زمان امکان اجرای مجدد آن هست. صنعت خودرو بخشی حیاتی برای اقتصاد آمریکاست و تقویت آن یکی از شعارهای تبلیغاتی ترامپ بوده است.
پایین آوردن ارزش یوان
آیا بانک مرکزی چین آن گونه دونالد ترامپ بارها گفته میتواند ارزش یوان را کاهش دهد تا به صادرکنندگان خود کمک کند؟
یک اقتصاددان به نام راجیو بیسواس در پاسخ به این پرسش میگوید: «این راهبرد چندان واقعگرایانه نیست. بر عکس، در سال ۲۰۱۵ یکی از اولویتهای دولت چین حفظ بهای ارز در کشور بود تا بتواند ذخیرههای ارزی کشور را تقویت کند.»
او میافزاید: «کاهش ارزش یوان بیثباتکننده است و میتواند سبب خروج مبالغ زیادی از سرمایه داخلی به خارج از کشور شود.»
سختگیری برای فعالیت شرکتهای آمریکایی
دولت پکن میتواند فعالیت شرکتهایی آمریکایی در چین را محدود کند. این کار از طریق وضع مقررات جدید، سختگیری بیشتر در بازرسیهای بهداشتی و مالیاتی و نیز متوقف کردن کالاهای متعلق به این شرکتها در گمرک صورت بگیرد. این تدابیر پیشگیرانه در چین طرفداران زیادی دارد. جیک پارکر، عضو اتاق بازرگانی آمریکا با تأیید این موضوع میگوید که چنین تدابیری باعث از دست رفتن اعتماد شرکتهای خارجی میشود و آنها را از سرمایهگذاری در چین دلسرد میکند.
جیکوب فانک کیرکگارد، پژوهشگر مؤسسه بینالمللی علوم اقتصادی پترسون میگوید عملی کردن چنین گزینهای به دست دولت پکن باعث «تشدید تنش» خواهد شد. او میافزاید: «اگر چینیها این کار را بکنند، خطر آن هست که دولت ترامپ ماجرای شرکت زدتیای را تکرار کرده و دسترسی چین به برخی فناوریها را قطع کند.»
در سال گذشته میلادی دولت واشنگتن هر گونه فروش قطعات الکترونیکی به شرکت مخابراتی زدتیای چین را به اتهام نقض تحریمهای ایران و کره شمالی ممنوع کرد. این موضوع سبب شد که این شرکت معظم چینی تا مرز نابودی پیش برود اما دونالد ترامپ متعاقبا از این تصمیم صرف نظر کرد.
فراخوان تحریم
چینیها میتوانند برای تحریم کالاهای معروف و پر خریدار آمریکایی مانند آیفون فراخوان و کارزار به راه بیندازند.
مسئولان چینی در سال ۲۰۱۲ در پی سردی روابط با ژاپن کارزارهایی برای تحریم هماهنگ خودروهای ژاپنی به راه انداختند. نظیر همین کارزارها در سال ۲۰۱۷ علیه خودروهای کرهای به راه افتاد. در اثر این تحریمها فروش خودروهای این دو کشور در چین در عرض کتر از یک ماه تا حد ۵۰ درصد کاهش یافت.
اما چنین گزینهای همچنین به ضرر میلیونها نفر از شهروندان خود چین خواهد بود که برای شرکتهای آمریکایی و نمایندگان و شرکای داخلیشان کار میکنند.
قهر با بوئینگ
چین برای بوئینگ بازار بسیار بزرگی است زیرا این کشور به تنهایی خریدار یک چهارم هواپیماهای ساخته این شرکت آمریکایی است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از سردبیر روزنامه چینی گلوبال تایمز که در کنترل دولت پکن قرار دارد، در این زمینه مینویسد: «با آن که شرکت بوئینگ گفته که به خرید چین اطمینان دارد، این کشور ممکن است سفارشهای خود از بوئینگ را کاهش دهد.»
رئیس جمهوری خلق چین در پایان ماه مارس و در جریان دیدار از پاریس، قرارداد خرید ۳۰۰ فروند هواپیمای ایرباس از فرانسه را امضا کرد.
فروش بدهیها
بیشترین بدهیهای آمریکا در جهان به مبلغ تقریبی هزار و دویست میلیارد دلار نزد چین است. اما فروش بخش عمده این بدهی به دست چین برای این کشور خطرناک خواهد بود زیرا هر گونه بیثباتی در بازارهای جهانی میتواند به تضعیف بهای اوراق قرضه در خزانهداری چین بینجامد.