چگونه روزنامه ها به حیات خود ادامه خواهند داد؟ / اهمیت اندازه گیری تاثیرگذاری اجتماعی مطبوعات

سایت ورلد اکونومیک فروم در مقاله ای به بررسی آینده حیات روزنامه ها پرداخته است. در این مقاله تاکید شده که برای موفقیت روزنامه ها ابتدا باید مطبوعات را رتبه بندی کرد و سپس بر اساس رتبه بندی به روزنامه ها بودجه و تسهیلاتی برای ادامه حیات اختصاص داده شود. این رتبه بندی بر اساس ویژگی هایی مشخص انجام می شود.

به گزارش سرویس آی تی و فناوری انتخاب، این مقاله با این نقل قول از توماس جفرسون آغاز می شود؛ "برای من تصمیم گرفتن در مورد این که  آیا ما باید یک دولت بدون روزنامه داشته باشیم یا روزنامه های بدون حکومت داشته باشیم چندان سخت نیست. من فقط چند لحظه زمان نیاز دارم تا دومی را انتخاب کنم. "

افت صنعت چاپ روزنامه یا همان شیوه سنتی نشر خبر، موضوعی جدید نیست. با شاخصی که به این موضوع نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که فروش، گردش مالی، درآمد، تعداد روزنامه نگاران فعال، تعداد روزنامه های فعال یا درآمد آگهی رو به افت است و ما مجبوریم باور کنیم که روزنامه ها در شرایطی تهدید امیز فعالیت می کنند.

در عصر اینترنت و با افزایش قابل لمس تعداد شبکه های اجتماعی ، روزنامه های چاپی و آنلاین از یک سو باید با مدل های تبلیغاتی و ارتباطی جایگزین رقابت کنند و  از سوی دیگر بی علاقگی خوانندگان به مدل روزنامه نگاری سنتی را از بین ببرند.

حجم کلی روزنامه های روزانه ایالات متحده از اواخر دهه 1980 به طور پیوسته کاهش یافته و از حدود 63 میلیون به 31 میلیون رسیده است. درآمد تبلیغاتی روزنامه های ایالات متحده نیز از 49 میلیارد دلار در سال 2005 به 17 میلیارد دلار در سال 2017 کاهش یافته است. تعداد نیروی انسانی خبری نیز به 39،210 نفر رسیده در حالی که این رقم سال گذشته حدود 74،410 بوده و این یعنی حدود 47 درصد کاهش .

روزنامه های چاپی و آنلاین نگهبانان دموکراسی و حاکمیت قانون هستند. آنها اطلاعات را به شهروندان ارائه می دهند، گروه ها را در اطراف مسائل مهم بسیج می کنند و به عنوان  نگهبان در برابر اشتباهات و حتی گاهی فراتر از قدرت قانونی  عمل می کنند.محققان ارتباط بین کاهش اخبار محلی و کاهش مشارکت شهروندان در سیاست را بررسی کرده اند و نقش رسانه های مستقل را در بازگشت آفریقا به دموکراسی در دهه 1990 نشان داده اند.  پروفسور رابرت پاتنم در مورد مشارکت مدنی در ایتالیا و ایجاد دموکراسی کار، نشان می دهد که مناطقی با بالاترین سطح خوانش روزنامه ها، مناطقی بودند که جامعه مدنی قدرتمندتری نیز داشتند. اما علیرغم ارزش ذاتی روزنامه ها در حال حاضر مطبوعات وضعیت مناسبی ندارند.

برای مقابله با این مسئله، مرکز تحلیلی گرانیتو روزانه رتبه بندی تاثیر گذاری روزنامه ها (NIR) را انجام می دهد، ابزار اندازه گیری، تأثیراجتماعی روزنامه ها را بررسی می کند. نسخه بتا NIR حدود 38 سوال را در چهار دسته ارائه می دهد: «محتوا» (15 سوال)، «رسیدگی و مشارکت» (10 سوال)، «استقلال» (10 سوال) و «سن و سال» (3 سوال). 220 امتیاز برای این چهار دسته اختصاص داده شده است. در پايان روزنامه ها در رتبه چهارم قرار دارند:  برتر (+176 نقطه)، تاثیرگذاری مهم (110 تا 175 نقطه)، تأثير منظم (68 تا 109 نقطه)، تاثیرگذاری ناچیز (22 تا 67 نقطه) و بدون تاثیر (زیر 22 امتیاز).

"محتوا" مربوط به تولید روزنامه نگاری اصلی است و به بررسی وضعیت روزنامه نگاری به  شکلی تاثیرگذار، هدفمند و اخلاقی می پردازد. "رسیدگی و مشارکت " به مخاطبان اشاره می کند که چه تعداد افراد محتوا را استفاده می کنند و درگیر شدن افراد با محتوا و به اشتراک گذاشتن آن در شبکه های اجتماعی یا کامنت گرفتن آن تا چه حد است. "استقلال" مربوط به حق برقراری ارتباط ایده ها، نظرات و اطلاعات بدون محدودیت استو «سن و سال» به ظرفیت سنی روزنامه ها اشاره می کند . قدیمی ترین روزنامه ای که در حال حاضر در جهان منتشر می شود از سال 1645 به چاپ رسید. روزنامه های اصلی اروپایی مانند تایمز (1785)، گاردین(1821)،فیگارو (1826) و فاینشنال تایمز ( 1888)  هستند.

سرمایه تازه در یک صنعت قدیمی

روزنامه های رتبه بندی شده با توجه به NIR به جذب سرمایه برای ادامه حیات خود نیاز دارند و برای این کار حداقل سه راه وجود دارد:

1. خوانندگان گسترده تر . درواقع همانطور که خوانندگان به تدریج با ایده پرداخت برای دریافت محتوا جلو می روند روزنامه ها نیز به حیات خود ادامه خواهند داد. این موضوع قوانین بازی را تغییر می دهد. درواقع به جای شکار تبلیغات، روزنامه ها به طور مستقیم به دنبال خوانندگان هستند و اگر یک خواننده خواندن واشنگتن پست را به "نیویورک تایمز" ترجیح دهد درواقعع یک گام مالی به نفع نیویورک تایمز برداشته است.

2. تأثیر سرمایه گذاری های مختلف روزنامه ها نیز می تواند وضعیت مالی را تغییر دهد.با توجه به شبکه سرمایه گذاری جهانی (GIIN)، این صنعت 228 میلیارد دلار ارزش دارد که در سال گذشته 100 درصد افزایش یافته است. برای حرکت سرمایه به سمت روزنامه باید از دستورالعمل هایی عمدتا در بخش هایی از قبیل آموزش و پرورش، مراقبت های بهداشتی و ... استفاده کرد. این ها بخش هایی هستند که اغلب توسط سرمایه گذاران مورد توجه قرار می گیرند.

3. کمک های بشر دوستانه جهانی نیز روش دیگری است که می تواند به جذب سرمایه مورد نیاز روزنامه ها کمک کند. بشردوستی جهانی برای روزنامه ها بیش از 150 میلیارد دلار در سال است، اما این پول فقط تعداد کمی از روزنامه ها را پشتیبانی می کند.

با این وجود بررسی نرخ تاثیرگذاری اجتماعی مطبوعات کمک می کند که بهتر درک کنیم کدام یک از مطبوعات ارزش سرمایه گذاری را دارند و کدامیک نیاز به پشتیبانی این کار را ندارند.