سرانجام بعد از دوسال انتظار، نتیجه تحقیقات خبرساز رابرت مولر، بازرس ویژه بررسی مداخله روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا منتشر شد تا در ظاهر این پرونده بسته شود. اما عملا آنچه به دست افکار عمومی رسیده، نه تنها پرونده را مختومه نکرده، بلکه شکاف سیاسی را در آمریکا افزایش داده است.
به گزارش بی بی سی، حتی خود دونالد ترامپ که به محض انتشار این گزارش با یک تصویر طنز (میم اینترنتی) نوشته بود: "بازی تمام شد" با گذشت ۲۴ ساعت، به مجادله بر سر محتوای این گزارش پیوست و صحت آنچه را در این گزارش آمده بود، زیر سئوال برد. او حتی مدعی شد که نویسندگان این گزارش "۱۸ دموکرات عصبانی و متنفر از ترامپ" هستند.
بخشی از متن این گزارش با قلمی سیاه پوشانده شده و باقی روز پنجشنبه منتشر شده است. اما به رغم این همچنان آنچه منتشر شده حجم قابل توجهی از تحقیقات و بررسیهای دو سال گذشته رابرت مولر را در بر میگیرد و بالغ بر ۴۴۸ صفحه است. مهمترین نتیجه گزارش نیز این است: بین کمپین ترامپ و دولت روسیه، تبانی رخ نداده است. این بخشی است که طرفداران ترامپ رویش انگشت گذاشتهاند.
اما گزارش همزمان حاوی مطالبی است که به طرف مقابل نیز فرصت میدهد تا انگشت اتهام را به سوی رئیسجمهور جنجالی دراز کند، چرا که همچنان موضوع اتهام "ممانعت بر سر اجرای عدالت" در این گزارش به نتیجه نهایی نرسیده و برعکس، لحن و محتوا به شکلی است که منتقدان ترامپ را راضی کند. حتی اگر خبری هم از استیضاح و برکناری او نباشد.
'این پایان ریاست جمهوری منه'
یکی از قسمتهای گزارش مولر که از همان ابتدا نظر بسیاری رسانهها را خود جلب کرد، نقل قولی است از دونالد ترامپ که بعد از مطلع شدن درباره آغاز تحقیقات رابرت مولر بیان کرده است.
چنانکه در گزارش آمده، زمانی که در ماه مارس سال ۲۰۱۷ اعلام شده که رابرت مولر به شکل مستقل این تحقیقات را آغاز میکند، ترامپ به کلی وحشتزده شده و از بیان موضوع هم خودداری نکرده است.
به نوشته این گزارش، وقتی جف سشنز، وزیر دادگستری وقت به دونالد ترامپ خبر داده که رابرت مولر (رئیس اسبق افبیآی) برای این کار انتخاب شده، او در پاسخ گفته است: "اوه خدای من. این وحشتاکه. این پایان ریاست جمهوری منه." او در ادامه دستکم دوبار از عباراتی نامناسب برای توضیف وضعیت خودش استفاده کرده است.
رئیسجمهور آمریکا در ادامه گفته است: "همه به من میگن اگه یکی از این بازرسهای مستقل نصیبت باشه، ریاست جمهوریت نابود میشه. سال پشت سال طول میکشه و هیچ کاری هم از دست من بر نمیاد. این بدترین بلائیه که تو عمرم سرم اومده."
'مولر باید بره'
یکی دیگر از بخشهای مهم گزارش مولر، جزئیات مکالمه دونالد ترامپ با دونالد مکگن، وکیل و مشاور حقوقی کاخ سفید است که اندکی بعد از آغاز به کار مولر رخ داده است. در این مکالمه، دونالد ترامپ به مکگن دستور داده که مولر را برکنار کند.
به گفته دونالد مکگن، ترامپ در دومین تماسی که با او گرفته، فشار را افزایش داده و از خواسته که از راد روزنستاین، معاون جف سشنز، بهانهای برای برکناری رابرت مولر پیدا کند.
مکگن که از این موضوع بسیار ناراحت شده، تهدید کرده که در صورت ادامه فشارها استعفا خواهد کرد و پیشبینی کرده که در صورت برکناری رابرت مولر، وضعیت ترامپ شبیه به ریچارد نیکسون خواهد شد که در ماجرای موسوم به "کشتار شنبه شب" وزیر دادگستری و معاونش حاضر نشدند بازرس ویژه رسوایی واترگیت را برکنار کنند و استعفا کردند.
بعد از اینکه رسانهها در ابتدای سال ۲۰۱۸ خبر دادند که دونالد ترامپ به دنبال اخراج رابرت مولر است، یکی از وکلای ترامپ با مکگن تماس گرفته و از او خواسته تا به شکل علنی این خبر را تکذیب کند. مکگن از طریق وکیلش این درخواست را رد کرده است.
"تبانی در کار نبوده"
در گزارش آمده که کمپین ترامپ و تعدادی از حلقه اطرافیانش، چندین بار با روسها تماس گرفتهاند و در ستاد ترامپ این باور وجود داشته که اطلاعات دزدیده شده و منتشر شده توسط روسها، به نفع او در انتخابات است.
اعضای ستاد ترامپ همچنین به ویکیلیکس و ایمیلهای هک شده و منتشر شده حزب دموکرات توسط این وب سایت نیز علاقه نشان دادهاند و معتقد بودند که این اتفاق نیز برایشان خوب است.
این اتفاقات از سوی دموکراتها، زیر پا گذاشتن اصول وطندوستی و تکیه به توطئههای بیگانگان توصیف شده، اما بازرس ویژه در نهایت به این نتیجه نرسیده که در جریان این تماسها و اظهارنظرهای موافق با مسکو، قانونشکنی صورت گرفته است.
در گزارش آمده که تبانی و خیانتی در کار نبوده و شواهدی برای محاکمه ترامپ و اطرافیانش به دلیل تماسهایشان با روسها وجود ندارد.
معمای 'ممانعت بر اجرای عدالت'
"ممانعت برای اجرای عدالت" یکی از اتهامات مهم است که متناسب با ابعادش می تواند حتی به استیضاح رئیسجمهور نیز منجر شود. اما در این بخش، گزارش مولر حاوی نتیجهگیری روشنی نیست.
در گزارش به صراحت نوشته شده که به هیچ وجه امکان تبرئه رئیسجمهور از این اتهام وجود ندارد و این بخش گزارش نشان میدهد ادعای ماه گذشته دونالد ترامپ مبنی بر "تبرئه کامل"، درست نیست.
در یکی از قسمتهای مهم گزارش آمده است: "اگر بعد از تحقیقات کاملی که انجام دادیم به این نتیجه میرسیدیم که رئیسجمهور چنین جرمی مرتکب نشده، حتما به صراحت وبه شکل شفاف این موضوع را اعلام میکردیم. اما بر اساس مستنداتی که در دست داریم و استانداردهای حقوقی، نمیتوانیم چنین چیزی اعلام کنیم. شواهدی که درباره اقدامات رئیسجمهور و انگیزههای موجود به دست آوردیم، مساله بغرنجی درست کرده که موجب میشود تا نتوانیم با قاطعیت بگوییم که اقدام مجرمانهای رخ نداده است."
در گزارش تاکید شده که امکان احضار رئیسجمهور در زمانی که هنوز قدرت را در دست دارد، وجود ندارد. اما در آن آمده که کنگره میتواند از طریق استیضاح، مساله را بررسی کند و درباره نتیجه نهایی، تصمیمگیری کند.
موارد جنجالی
در گزارش مولر علاوه بر اینکه پرسش اتهام "ممانعت برای اجرای عدالت" بیپاسخ گذاشته شده، به ۱۰ مورد اشاره شده که همگی در این ارتباط، بررسی شدهاند.
برخی از این موارد بر افکار عمومی پوشیده نیست و موضوعاتی مثل اخراج جیمز کومی، رئیس افبیآی، به شکل علنی بارها در رسانهها مطرح شده است.
یکی دیگر از موارد که این اتهام مطرح است، بیانیه مطبوعاتی دروغی است که دونالد ترامپ در ماه ژوئن سال ۲۰۱۶ برای پسرش نوشته است. پسر ترامپ در آن زمان به دلیل دیدار با روسها با پرسشهای رسانهها روبهرو بود. ماموران روس به ستاد ترامپ قول داده بودند که اسنادی از "خرابکاری" هیلاری کلینتون در اختیارشان بگذارند.
ترامپ در آن زمان و قبل از اینکه ایمیلهای رد و بدل شده بین پسرش و مامور روس علنی شود، در بیانیه مطبوعاتی پسرش دست برده و همه اطلاعات را درباره اینکه در این جلسه قرار بوده اطلاعاتی از فعالیتهای هیلاری کلینتون در اختیار او قرار گیرد، خط زده است. در عوض در این بیانیه آمد که پسر ترامپ قرار بوده درباره مساله فرزندخواندگی کودکان روس در آمریکا صحبت کند.
این بخش از گزارش رابرت مولر یکی از مهمترین قسمتهایی است که منتقدین ترامپ از آن به عنوان شاهدی بر لزوم تحقیقات بیشتر کنگره اسم میبرند. در واقع همین حالا نیز در کمیته امور قضایی مجلس نمایندگان که در کنترل دموکراتهاست، تحقیقاتی در همین زمینه در جریان است.