برنی سندرز که در سال2016 رقیب درون حزبی هیلاری کلینتون بود، بار دیگر برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده اعلام آمادگی کرد. این حضور در شرایطی اتفاق افتاده است که سناتور دموکرات در همان انتخابات گذشته هم از شانس قابل توجهی برخوردار بود.
فریدون مجلسی، دیپلمات سابق و تحلیلگر مسایل بین الملل در گفت وگویی با «انتخاب» با گفتن اینکه « حتما ترامپ می داند که ماندنش در کاخ سفید بسیار مشکل تر از ورودش است. در واقع رییس جمهوری آمریکا مشکلات عدیده اخلاقی، دادگاهی و حقوقی دارد که به اینها باید مساله دخالت روسیه در انتخابات 2016 و خیشاوندسالاری و جا به جایی های بی سابقه در مسئولیت های مهم و همچنین خوش نام نبودن داماد و دخترش و ... البته شکست جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای مجلس نمایندگان و ... نشانه هایی آشکار هستند که نشان می دهند، ترامپ ماموریتی بسیار دشوار برای تمدید دولتش دارد. البته این نگرانی های ترامپ، می تواند برای ایران هم هشدار دهنده باشد.» به پرسش های طرح شده پاسخ می گوید.
متن گفتگوی «انتخاب» با مجلسی در زیر می آید:
*برنی سندرز برای بار دیگر وارد فضای انتخاباتی شد. این دموکراتِ مسن می تواند برخلاف 2016، در انتخابات 2020 کاخ سفید نشین شود؟
من خیلی طرفدار رفتار و مرام و بر خورد آقای سندرز با مسایل اجتماعی هستم. اما فکر می کنم، خودش هم می داند که شانس چندانی برای رییس جمهوری شدن در آمریکا ندارد. سندرز حتی شانسی برای رفتن به مرحله نهایی رقابت درون حزبی را ندارد. اما می تواند دموکرات ها را در جهت فکریِ نزدیک تر به خودش در انتخاب نامزد نهایی راهنمایی کند.
*چرا به این ذهنیت رسیدید؟
به دو دلیل واضح می توانم اشاره کنم. اول اینکه در معیار آمریکایی ها افکار سوسیال دموکراتیکِ آقای سندرز جایی ندارد و تحرکی افراطی تلقی می شود. از آنها سوسیالست، کمونیست است و تبلیغانی که تقریبا در یک قرن در این کشور شده است، آمریکایی ها را از کلمه سوسیالیست می ترساند. دومین نکته هم سن آقای سندرز هست. او در سنی قرار دارد که معمولا کمتر اتفاق می افتد که رییس جمهوری در این سن و سال دور اول کاخ سفید نشینی اش را تجربه کند. برای اینکه روسای جهوری همیشه این امید را دارند که به دور دوم هم برسند که خب! سن آقای سندرز در سال 2024 بالاتر از چیزی خواهد بود که برای دولت داری مناسب باشد. پس در چنین شرایطی، یک معاونی را در نظر می گیرد که در کنارش باشد و در هنگام انتخابات نهایی حزب دموکرات برای تعیین نامزد ریاست جمهوری، به نفع او کنار برود. برنی سندرز به قدری عاقل است که برای منافع حزبی به چنین تصمیمی تن بدهد.
*دونالد ترامپ در شرایطی که 20 ماه به موعد انتخابات مانده است، نگران تمدید موقعیتش است یا اینکه از الان خود را برای حضور در راس دولت در سال های 2024 تا 2020 آماده می بیند؟
حتما ترامپ می داند که ماندنش در کاخ سفید بسیار مشکل تر از ورودش است. در واقع، رییس جمهوری آمریکا مشکلات عدیده اخلاقی، دادگاهی و حقوقی دارد که به اینها باید مساله دخالت روسیه در انتخابات 2016 و خیشاوندسالاری و جا به جایی های بی سابقه در مسئولیت های مهم و همچنین خوش نام نبودن داماد و دخترش و ... البته شکست جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای مجلس نمایندگان و ... نشانه هایی آشکار هستند که نشان می دهند، ترامپ ماموریتی بسیار دشوار برای تمدید دولتش دارد. البته این نگرانی های ترامپ، می تواند برای ایران هم هشدار دهنده باشد.
*از چه نظر؟
ببینید! تنها برگ برنده ای که در این شرایط برای ترامپ می ماند، این است که با راه انداختن درگیری خارجی رای های ناسیونالیست و پوپولسیت آمریکایی را به سبد خود بیاورد. خب! برای این هدف، چه گزینه ای بهتر از ایران که در 4 دهه اخیر، آمریکایی ها با سیاست ایران هراسی، ایران را به عنوان دشمن به مردم این کشور شناسانده اند. این تنها راه برای او است. چون کارنامه ترامپ، هم از لحاظ ارزش های دموکراتیک که در آمریکا به هر حال منفی بوده و هست، هم از لحاظ حیثیت عمومی آمریکا و آمریکایی ها، هم از لحاظ رفتارهای روانی و شخصی او و .... بسیار ناامید کننده است. شرح این شرایط ما را به این نتیجه می رساند، بسیار بعید است که دونالد ترامپ در 2020 دوباره رییس جمهوری شود.
*همهِ این ویژگی ها، قبل از انتخابات 2016 هم معلوم بود.
حرف های ترامپ در انتخابات گذشته، حرف هایی سطح پایین و عامیانه بود که به راحتی توسط مردم کم سواد مورد توجه قرار می گیرند که این همان پوپولسیم است. همان کاری که در کشور ما احمدی نژاد کرد و در سال 84 شعار داد و در عمل نه تنها کاری نکرد، بلکه به ارزش ها و منافع ملی ضربه های زیادی زد. البته در آن انتخابات هم رای عددی ترامپ سه میلیون کمتر از هیلاری کلینتون بود. همچنین نسبت به خانم کلینتون با هجمه های زیادی روبر شد که نتیجه این تحولات، ورود تعجب آورِ دونالد ترامپ به کاخ سفید بود.
*یعنی این بار عوام هم به ترامپ رای نخواهند داد؟
آنهایی که بر اساس شعارهای پوچ به ترامپ رای دادند، هم می دانند که ترامپ حیثیت آمریکا بر باد داده است. اما ترامپ آمریکا را به عنوان کشوری زور مدار و قلدر نشان داد که آبروی آمریکایی ها را برد. همچنین برنامه های درمانی و بهداشتی اوباما در این دوره آسیب دید و طبقه های اجتماعی هم تحت الشعاع قرار گرفت تا حتی عوام هم به جزء گروهی اندک، به این فکر کنند که همین 4 سال هم برای کشورشان ضررهای زیادی زده است و به همین دلیل محال است که دوباره به ترامپ رای بدهند.
*واکنش جامعه روشنفکری و مطبوعات چه نوع واکنشی است؟
مطبوعات آمریکا ابدا به نفع ترامپ چیزی نمی نویسند. او خودش هم این را می داند و قید حمایتِ روزنامه نگاران را زده است. چون عمل ژورنالیستی و روزنامه بر اساس تحلیل و عقلانیت است و به همین دلیل سرمقاله های روزنامه واشنگتن پست هر روز علیه رییس جمهوری اعلام موضع می کند.
*رفتارهای نژاد پرستانه هم می تواند مزید بر علت شود؟
حتما. طرح هایی چون دیوار کشی در مرز مکزیک و ممنوعیت برای مهاجرت برخی از کشورها، مخصوصا کشورهای اسلامی، چهره دونالد ترامپ را به عنوان نژادپرستی عقب افتاده به جهانیان معرفی کرده است. مردم آمریکا این مسایل را به خوبی متوجه می شوند و به همین دلیل نه تنها رغبتی برای رای دادن به او را ندارند، بلکه روزشماری می کنند تا روزی برسد که رییس جمهوری فعلی برای همیشه کاخ سفید را ترک کند.
مجموعه این رفتارها نشانگر این است، رای های دونالد ترامپ که در دوره پیش هم به لحاظ عددی از رقیب کمتر بودند، بازهم ریزش خواهند داشت.
