یک متخصص روماتولوژی گفت: 50 درصد زنان ایرانی از 45 سال و 90 درصد زنان از 75 سال دچار بیماری پوکی استخوان می شود.
مینا کرمانی افزود: پوکی استخوان عارضه ای است که در آن استخوان شکننده شده و احتمال شکستگی استخوان ها با ضربات کوچک افزایش مییابد.
وی اظهار داشت: پوکی استخوان، عنوان بیماری همه گیر خاموش قرن را به خود اختصاص داده به طوری که بر اساس گزارشهای موجود در کشور اکنون حدود هفت میلیون نفر به پوکی استخوان مبتلا هستند. این بیماری علاوه بر تحمیل هزینه های هنگفت درمان به دولت و خانواده های مبتلایان، موجب مرگ یا از کار افتادگی تعداد زیادی را فراهم می آورد.
کرمانی تصریح کرد: پوکی استخوان از گرفتاریهای بسیار شایع جوامع بشری است که بعد از سن 35 سالگی روند آن در انسان آغاز میشود. این بیماری بدون علامت خاصی رشد می کند و معمولا با ایجاد یک شکستگی در یکی از استخوانهای بدن به خصوص استخوانهای مهره، لگن و مچ خود را نشان می دهد.
این پزشک ادامه داد: احتمال شکستگی استخوان ها در افراد مسنی که پوکی استخوان دارند در هنگام سقوط و افتادن بسیار بالاست و مردان هم در صورت نداشتن تغذیه صحیح و فعالیت بدنی خوب ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
کرمانی با بیان اینکه ابتلای مردان مسن به پوکی استخوان کمتر از زنان است، تصریح کرد: به طور متوسط از هر سه زن یک نفر و از هر 12 مرد یک نفر در دنیا به پوکی استخوان مبتلا می شود و بیماری پوکی استخوان باعث کاهش کیفیت زندگی و برای برخی باعث معلولیت دائمی می شود.
به گفته این متخصص بیماری های مفصلی شکستگی لگن از عوارض شایع پوکی استخوان است. بیمارانی که دچار شکستگی لگن می شوند در معرض خطر مشکلات زیادی در ارتباط با این بیماری قرار می گیرد.
کرمانی افزود: بسیاری از کسانی که دچار شکستگی لگن در رابطه با پوکی استخوان می شوند، به پرستاری طولانی مدت برای مراقبت در منزل بعد از دوره بهبودی اولیه به علت عوارض مرتبط با شکستگی نیاز پیدا می کنند. مرگ و میر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند و دچار شکستگی لگن شده اند، در 12 ماه اول بعد از شکستگی لگن در حدود 20 درصد است.
وی ادامه داد: ذخیره شدن کلسیم در استخوان ها که باعث سفت و محکم شدن آنها می شود، قبل از تولد آغاز میشود و تا سن 30 سالگی ادامه مییابد.
کرمانی اظهار داشت: در 30 سالگی استخواهای یک فرد سالم به بیشترین سختی خود میرسد، اگر فعالیت بدنی کم باشد یا رژیم غذایی مناسب نباشد و حاوی مقدار کمی کلسیم باشد، به تدریج کلسیم استخوانها کم شده، استخوانها شکننده میشوند و بیماری پوکی استخوان ایجاد می شود.
وی اضافه کرد: در زنان بعد از یائسگی به علت توقف ترشح هورمونهای زنانه و نقش مهم این هورمونها در استحکام استخوان ها، شیوع پوکی استخوان زیادتر میشود. هورمون زنانه (استروژن) در مقابل از دست رفتن استخوان محافظت ایجاد میکند، جذب کلسیم را بهبود میبخشد و اثر ورزش بر روی استخوانها را افزایش میدهد.
این پزشک خاطرنشان کرد: پوکی استخوان قابل پیشگیری است، با رژیم غذایی مناسب و ورزش می توان سیر پوکی استخوان را متوقف کرد و با داشتن رژیم غذایی و فعالیت های بدنی مناسب، می توانیم حافظ سلامتی استخوانهایمان باشیم و از ابتلا به پوکی استخوان در میانسالی و پیری جلوگیری کنیم.
وی یادآور شد: تغذیه، نقش مهمی در بروز یا پیشگیری از پوکی استخوان دارد. افرادی که کلسیم کافی در رژیم غذایی آنها وجود ندارد یا ویتامین D کافی دریافت نمی کنند، بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند.
کرمانی گفت: کلسیم از عناصر مغذی ضروری برای رشد و استحکام استخوانها و دندانهاست. پوکی استخوان یکی از مهمترین عوارض کاهش مصرف کلسیم است و در صورت همراهی با عواملی مانند کمبود ویتامین ث، کمبود ویتامین D ، بیحرکتی، مصرف الکل، استعمال دخانیات بر شدت آن افزوده میشود.
وی تاکید کرد: وجود مقادیر کافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی باعث تقویت استخوانها و پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان می شود. در حالی که حدود 90 درصد خانوارهای ایرانی، کلسیم کافی از برنامه غذایی روزانه خود دریافت نمی کنند.
به گفته کرمانی، کلسیم یکی از اجزای سازنده استخوان است و غذای روزانه هر فرد بالغ باید حداقل حاوی هزار تا 1200 میلیگرم کلسیم باشد و این مقدار نیاز در زنان باردار، شیرده، یائسه، افراد مسن و بچهها بیشتر بوده و بین 1500 تا 2000 میلیگرم است.
وی اظهار داشت: شیرمادر و هر نوع شیر و غذایی که از شیر ساخته شده اند مانند پودر شیر، پنیر، ماست، کشک و قرهقوروت و ماهی های کوچک که با استخوان خورده می شوند، نخود و لوبیا، ارزن، سبزی های برگ سبز تیره و سایر منابع غذایی مانند کلم پیچ، شلغم، هویج، پرتقال، انگور و توت فرنگی، خرمالو، زیتون، جعفری، اسفناج، کرفس، کشمش، بادام، پسته، گردو، به عنوان یکی از مواد غذایی غنی از کلسیم هستند و باید مصرف شوند.
وی خاطرنشان کرد: زنانی که نمیتوانند در رژیم غذایی خود کلسیم کافی را بگنجانند، میتوانند با نظر پزشک، از مکملها استفاده کنند.
درست است که قیمت آجیل نوروزی افزایش پیدا کرده، اما باز هم حضور آجیل نوروزی می تواند نقشی فریبنده و وسوسه آمیز برای شکستن رژیم چاق ها ایفا کند.